Διάφορα αναμνηστικά από τον Εμφύλιο πόλεμο, όχι όμως και ο θησαυρός που περίμεναν: η χρονοκάψουλα που είχε θαφτεί πριν από 134 χρόνια κάτω από τη βάση του αγάλματος του στρατηγού Ρόμπερτ Λι στο Ρίτσμοντ της Βιρτζίνιας αποκάλυψε τα μυστικά της την Τρίτη (28/12), χωρίς όμως να ικανοποιήσει τους Αμερικανούς συλλέκτες που την περίμεναν με ανυπομονησία.

Μέσα στο κουτί (πρόκειται για τη δεύτερη χρονοκάψουλα που εντοπίζεται εκεί), οι ειδικοί του τμήματος Ιστορικών Πόρων της Πολιτείας της Βιρτζίνια βρήκαν σφαίρες του Εμφυλίου, χαρτονομίσματα και κέρματα που είχε κόψει η κυβέρνηση των Νοτίων, εφημερίδες και περιοδικά, ένα Αλμανάκ του 1887, βιβλία, μια Βίβλο και έγγραφα μασονικών στοών της περιοχής. Δύο μικρά ξυλόγλυπτα –τα μασονικά σύμβολα του γνώμονα και του διαβήτη– και μια σημαία της Συνομοσπονδίας βρίσκονταν μέσα σε έναν φάκελο. Σύμφωνα με τους ειδικούς το ξύλο των γλυπτών προέρχεται από το δέντρο όπου βρισκόταν ο τάφος του Τόμας “Στόουνγουελ” Τζάκσον, ενός στρατηγού της Συνομοσπονδίας των Νοτίων.

Σε ένα από τα βιβλία υπήρχε ένας σελιδοδείκτης με το προφίλ του στρατηγού Λι. Το κουτί περιείχε επίσης ένα θραύσμα από μια βόμβα που χρησιμοποιήθηκε στη μάχη του Φρεντέρικσμπεργκ, το 1862.

Το χαρακτηριστικότερο αντικείμενο ήταν το σχέδιο μιας γυναίκας, γονατισμένης μπροστά στο φέρετρο του προέδρου Αβραάμ Λίνκολν, ο οποίος δολοφονήθηκε στις 14 Απριλίου 1865. Το σκίτσο αυτό είχε δημοσιευτεί στο περιοδικό Harper’s Weekly δύο εβδομάδες αργότερα.

Το περιεχόμενο του κουτιού είναι «σε καλύτερη κατάσταση απ’ όσο θα περιμέναμε», σχολίασε η Κέιτ Ρίτζγουεϊ, η υπεύθυνη της υπηρεσίας, καθώς άνοιγε με μεγάλη προσοχή τη μεταλλική χρονοκάψουλα.

Άνθρακας ο… θησαυρός

Οι συλλέκτες ήλπιζαν ότι στο κουτί θα υπήρχε μια φωτογραφία του προέδρου Αβραάμ Λίνκολν στο φέρετρό του, την οποία περιμένουν εναγωνίως πολλοί συλλέκτες. Μια εικόνα που θεωρείται «ιστορική βόμβα» και θα κάνει πάταγο στην αγορά των συλλεκτικών αντικειμένων.

«Την βρήκαν!» έγραψε στο Twitter ο κυβερνήτης της Βιρτζίνια Ραλφ Νόρθαμ, μία εβδομάδα από το άνοιγμα της πρώτης χρονοκάψουλας που απογοήτευσε, όμως, τους ειδικούς. «Είναι προφανώς η χρονοκάψουλα που έψαχνε όλος ο κόσμος», πρόσθεσε, συνοδεύοντας την ανάρτησή του με φωτογραφίες ενός μεταλλικού, ορθογώνιου κουτιού, μήκους περίπου 30 εκατοστών.

Αυτές οι «κάψουλες» είναι κουτιά τα οποία θάβονται σε κάποιο σημείο, αφού προηγουμένως τους βάλουν μέσα διάφορα χαρακτηριστικά αντικείμενα της εποχής, για να τα βρουν οι επόμενες γενιές. Η συγκεκριμένη βρέθηκε κάτω από το βάθρο του επιβλητικού, έφιππου αγάλματος του στρατηγού Ρόμπερτ Λι, του επικεφαλής του στρατού των Νοτίων κατά τον εμφύλιο πόλεμο (1861-65). Τα αποκαλυπτήρια του αγάλματος έγιναν το 1890 στο Ρίτσμοντ, την πρώην πρωτεύουσα των Νοτίων, στη Βιρτζίνια.

Το άγαλμα, που θεωρήθηκε σύμβολο του δουλοκτητικού παρελθόντος της χώρας, απομακρύνθηκε τον Σεπτέμβριο, στο πλαίσιο της αμφισβήτησης της τιμής που είχε αποδοθεί μέσα από αυτά τα μνημεία σε ανθρώπους που υπερασπίστηκαν τη δουλεία.

Ένα άλλο κουτί που βρέθηκε και ανοίχθηκε με προσοχή από τον Νόρθαμ περιείχε τρία βιβλία και έναν υφασμάτινο φάκελο με μια φωτογραφία, που όμως είχε καταστραφεί από νερό. Υπήρχε επίσης μέσα ένα νόμισμα άγνωστης προέλευσης. Η κάψουλα αυτή φαίνεται ότι είχε κρυφτεί στο βάθρο από εργάτες που συμμετείχαν στην τοποθέτηση του αγάλματος. Ένα από τα βιβλία ήταν ένας οδηγός για αστρονόμους και ναυτικούς, του 1875. Όμως ένα άλλο φαίνεται ότι είχε εκδοθεί το 1889, δηλαδή δύο χρόνια αφότου θάφτηκε στο σημείο η κάψουλα. Το γεγονός αυτό υποδήλωνε ότι υπήρχε και ένα δεύτερο κουτί κάτω από το βάθρο.

Το άγαλμα του στρατηγού Λι στο Ρίτσμοντ μπήκε στο στόχαστρο αντιρατσιστών διαδηλωτών μετά τον θάνατο, τον Μάιο του 2020, του Αφροαμερικανού Τζορτζ Φλόιντ, όταν γονάτισε στον λαιμό του ένας λευκός αστυνομικός στην προσπάθειά του να τον συλλάβει.