Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, απέρριψε κατηγορηματικά την πρόταση της Μόσχας για παραχώρηση επιπλέον ουκρανικών εδαφών με αντάλλαγμα την κατάπαυση του πυρός, τονίζοντας ότι μια τέτοια εξέλιξη θα επέτρεπε στη Ρωσία να χρησιμοποιήσει τα κέρδη της ως βάση για μια μελλοντική στρατιωτική επίθεση. Ο Ουκρανός ηγέτης εκτίμησε ότι ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, δεν στηρίζει τις ρωσικές απαιτήσεις και εξέφρασε την ελπίδα να λειτουργήσει ως αμερόληπτος διαμεσολαβητής στη συνάντησή του με τον Βλαντίμιρ Πούτιν στην Αλάσκα την Παρασκευή.
Παράλληλα, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις πως η Ρωσία ετοιμάζεται να εφαρμόσει εκεχειρία, την ώρα που αναφορές κάνουν λόγο για διείσδυση μικρών ομάδων δολιοφθοράς οι οποίες κατόρθωσαν να περάσουν τις ουκρανικές άμυνες στο Ντονμπάς, προχωρώντας περίπου δέκα χιλιόμετρα σε τρεις ημέρες. Προειδοποίησε επίσης ότι η Μόσχα σχεδιάζει νέες επιθέσεις σε τρία σημεία της γραμμής του μετώπου.
Μιλώντας στους δημοσιογράφους λίγο πριν από τη σύνοδο Τραμπ-Πούτιν και μια μέρα πριν από τη διαδικτυακή συνάντηση με ηγέτες των ΗΠΑ και της Ευρώπης, ο Ουκρανός πρόεδρος υπογράμμισε ότι ο Ρώσος ηγέτης «δεν θέλει μια κυρίαρχη Ουκρανία» και επιδιώκει να κυριαρχήσει στη χώρα του. Σύμφωνα με τον ίδιο, θα ήταν επικίνδυνο για την Ουκρανία να εξαναγκαστεί, μετά τη σύνοδο της Αλάσκας, να αποδεχτεί τις ρωσικές αξιώσεις για το τμήμα του Ντονμπάς που παραμένει υπό ουκρανικό έλεγχο, μια περιοχή περίπου 90.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων.
Η Ρωσία, για πρώτη φορά την περασμένη εβδομάδα, άφησε να εννοηθεί ότι μπορεί να εξετάσει κατάπαυση του πυρός με αντάλλαγμα την ουκρανική απόσυρση από το υπόλοιπο Ντονμπάς. Ο Τραμπ αναφέρθηκε σε πιθανή «ανταλλαγή εδαφών», ωστόσο ο Ζελένσκι επεσήμανε ότι η πρόταση της Μόσχας ήταν ουσιαστικά «να μην προχωρήσει περισσότερο, αλλά και να μην αποσυρθεί από πουθενά», ξεκαθαρίζοντας ότι η Ουκρανία δεν θα εγκαταλείψει την περιοχή.
«Δεν θα φύγουμε από το Ντονμπάς. Δεν μπορούμε να το κάνουμε», δήλωσε. «Για τους Ρώσους, το Ντονμπάς είναι εφαλτήριο για μια μελλοντική νέα επίθεση», συμπλήρωσε. Ο Ζελένσκι τόνισε ότι η περιοχή αυτή έχει στρατηγική σημασία, καθώς αποτελεί οχυρωμένη ζώνη που προστατεύει τις κεντρικές πόλεις της Ουκρανίας.
«Δεν έχω ακούσει τίποτα –ούτε μία πρόταση– που να εγγυάται ότι δεν θα ξεκινήσει αύριο ένας νέος πόλεμος και ότι ο Πούτιν δεν θα προσπαθήσει να καταλάβει τουλάχιστον το Ντνίπρο, τη Ζαπορίζια και το Χάρκιβ» εφόσον η Ρωσία αποκτήσει όλο το Ντονμπάς, πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τον Guardian ο Ουκρανός πρόεδρος υποστήριξε ότι πριν από οποιαδήποτε συζήτηση για τα εδάφη και τη μελλοντική ασφάλεια της χώρας, θα πρέπει να υπάρξει εκεχειρία στις τρέχουσες γραμμές του μετώπου και να επιστραφούν όλοι οι αιχμάλωτοι πολέμου και τα αγνοούμενα παιδιά. «Οποιοδήποτε ζήτημα εδαφών δεν μπορεί να αποσυνδεθεί από τις εγγυήσεις ασφαλείας», τόνισε.
Ο Ζελένσκι δεν θα παραστεί στη σύνοδο κορυφής της Αλάσκας, την πρώτη διά ζώσης συνάντηση Τραμπ και Πούτιν, αφότου ανέλαβαν και οι δύο την εξουσία, αλλά εξέφρασε την επιθυμία να ακολουθήσει «μια τριμερής συνάντηση» με τον ίδιο, τον Τραμπ και τον Πούτιν. Ο Πούτιν, ωστόσο, δεν έχει δεχτεί να τον συναντήσει.
Παρά τον απρόβλεπτο χαρακτήρα του, ο Τραμπ μπορεί να λειτουργήσει ως ειλικρινής μεσολαβητής, όπως εκτίμησε ο Ζελένσκι. «Δεν πιστεύω ότι η πρόταση του Πούτιν είναι η πρόταση του Τραμπ», είπε. «Πιστεύω ότι ο Τραμπ εκπροσωπεί τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Δρα ως μεσολαβητής, είναι στη μέση, όχι με το μέρος της Ρωσίας. Ας μην είναι με το μέρος μας, αλλά να είναι στη μέση», συμπλήρωσε.
Ο Ζελένσκι παραδέχτηκε ότι δεν γνωρίζει την ατζέντα της συνάντησης στην Αλάσκα, εκτιμώντας ότι «πιθανόν υπάρχει μια διμερής ατζέντα» με θέματα εμπορίου, κυρώσεων και οικονομικών σχέσεων. Κατά τον ίδιο, ο Πούτιν πέτυχε μια διπλωματική νίκη εξασφαλίζοντας το ραντεβού, καθώς «χρειάζεται απλώς φωτογραφίες. Θέλει μια φωτογραφία με τον πρόεδρο Τραμπ».
Ο Ουκρανός ηγέτης κατηγόρησε τη Ρωσία ότι επιχειρεί να παρουσιάσει μια εικόνα νίκης στον πόλεμο, δημιουργώντας «ένα συγκεκριμένο αφήγημα, ειδικά στα αμερικανικά ΜΜΕ, ότι η Ρωσία προελαύνει και η Ουκρανία χάνει», με επιθέσεις δολιοφθοράς στο Ντονμπάς.
Παραδέχθηκε ότι «ομάδες Ρώσων προχώρησαν περίπου 10 χιλιόμετρα σε διάφορα σημεία» αλλά χωρίς βαρύ οπλισμό ή τεθωρακισμένα, και με ορισμένους ήδη νεκρούς ή αιχμάλωτους.
Οι εξελίξεις αυτές συμπίπτουν χρονικά με τη συνάντηση Πούτιν-Τραμπ, όπου ο Ρώσος πρόεδρος αναμένεται να υποστηρίξει ότι οι πρόσφατες επιτυχίες του αποδεικνύουν πως η Ρωσία κερδίζει τον τριετή πόλεμο στην ανατολική Ουκρανία, άρα η μελλοντική αμερικανική στήριξη στο Κίεβο θα είναι μάταιη.
Στρατιωτικοί χάρτες κατέγραψαν δύο γραμμές προέλασης ανατολικά της πόλης Ντομπροπίλια, με κέρδη περίπου 10 χιλιομέτρων από την Παρασκευή. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι οι επόμενες ημέρες θα είναι κρίσιμες για το αν οι ουκρανικές δυνάμεις θα καταφέρουν να ανακόψουν τη ρωσική διείσδυση.
Σύμφωνα με τον ουκρανικό στρατό, περίπου 110.000 Ρώσοι στρατιώτες έχουν συγκεντρωθεί στον τομέα αυτό, προσπαθώντας «να διεισδύσουν στις αμυντικές μας γραμμές με ομάδες δολιοφθοράς και μικρές ομάδες πεζικού, αδιαφορώντας για τις απώλειές τους». Με εντολή του αρχηγού των ενόπλων δυνάμεων, στρατηγού Ολεξάντρ Σίρσκι, αναπτύχθηκαν εφεδρείες για την αποκατάσταση των γραμμών άμυνας.
Το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου (ISW) ανέφερε ότι «ομάδες δολιοφθοράς και αναγνώρισης» διείσδυσαν σε ουκρανικά εδάφη κοντά στην Ντομπροπίλια, σημαντικό σημείο ανεφοδιασμού στα δυτικά του Ντονέτσκ. Το ISW σημείωσε ότι είναι «πρόωρο να μιλήσουμε για επιχειρησιακή διάσπαση» και ότι οι ρωσικές δυνάμεις θα επιχειρήσουν να μετατρέψουν τις «τακτικές προωθήσεις» σε κάτι μεγαλύτερο.
Κατά τον Ζελένσκι, η Ρωσία καταγράφει περίπου 1.000 απώλειες ημερησίως, 500 νεκρούς και 500 τραυματίες, καθώς βασίζεται σε μαζικές επιθέσεις πεζικού για να διασπάσει τις ουκρανικές γραμμές. Την ίδια μέρα, οι ουκρανικές απώλειες ήταν συνολικά 340 – «18 νεκροί, 243 τραυματίες και 79 αγνοούμενοι». Ωστόσο, στο παρελθόν, όταν οι ρωσικές δυνάμεις κατάφεραν να διασπάσουν τις γραμμές άμυνας, η Ουκρανία συχνά δεν μπόρεσε να ανακτήσει τις χαμένες θέσεις.
Ο πρώην ανώτερος αξιωματικός του ουκρανικού στρατού, Μπόχταν Κροτέβιτς, απέδωσε τη διάσπαση των γραμμών στο γεγονός ότι, «αντί να ενισχυθούν οι αμυντικές μονάδες με πεζικό», η ηγεσία του Κιέβου επέλεξε να στείλει τους νεοσύλλεκτους σε επιθετικές δυνάμεις, αφήνοντας τα τμήματα της πρώτης γραμμής αποδυναμωμένα.
«Για να σταθεροποιήσουμε το μέτωπο, πρέπει να ενισχύσουμε τις ταξιαρχίες στη γραμμή επαφής με το πεζικό», τόνισε, καλώντας σε άμεση ενίσχυση των εφεδρικών δυνάμεων και σε στροφή σε αμυντική στρατηγική, αντί να επιχειρούνται επικίνδυνες αντεπιθέσεις εναντίον των ρωσικών δυνάμεων.
Η Ντομπροπίλια αποτελεί κομβικό σημείο ανεφοδιασμού για τις πόλεις Ποκρόβσκ και Μίρνοχραντ στα νότια, αλλά και για τις κύριες πόλεις του ουκρανικού Ντονμπάς στα ανατολικά. Σύμφωνα με τον Ζελένσκι, η Ρωσία προετοιμάζει νέα επίθεση το φθινόπωρο, μετακινώντας σχεδόν 30.000 στρατιώτες από το Σούμι, στον βορειοανατολικό τομέα, «σε τρεις κατευθύνσεις» – προς τη Ζαπορίζια στα νότια και προς την Ποκρόβσκ και τη γειτονική Νοβοπάβλικα στα νοτιοανατολικά.
