Η Αττική βρίσκεται σε μία κατάσταση απόλυτου σοκ. Μέσα σε διάστημα εννιά μηνών κάνει ένα συνεχόμενο προσκλητήριο νεκρών από φυσικές καταστροφές που δύσκολα μπορεί να πιστέψει κάποιος ότι έχουν γίνει μέσα στον αστικό ιστό και μόλις λίγα χιλιόμετρα από το κέντρο της Αθήνας. Το Νοέμβριο του 2017 αρχικά και το καλοκαίρι του 2018, η Μάνδρα, η Νέα Πέραμος και τα Μέγαρα βρέθηκαν στο έλεος της κακοκαιρίας, με αποτέλεσμα δρόμοι να μετατραπούν σε χειμάρρους που παρέσυραν τα πάντα στο πέρασμά τους. Σε κτήρια και καταστήματα είχαν  προκληθεί εκτεταμένες καταστροφές ενώ ο τότε τραγικός απολογισμός ήταν 24 νεκροί. Η επίσημη καταμέτρηση της σχεδόν ολικής καταστροφής που υπέστησαν περιοχές της Ανατολικής και Δυτικής Αττικής από τη φωτιά-τέρας που κατέβηκε από την Καλλιτεχνούπολη και κατέκαψε ολόκληρο το Μάτι, το Κόκκινο Λιμανάκι και μεγάλο κομμάτι στο Νέο Βουτζά και τη Ραφήνα, μετρά (επισήμως) πάνω από 80 νεκρούς. Μάνδρα-Μάτι έχουν 53,8 χλμ. απόσταση. Μία απόσταση η οποία νοητά ενώθηκε μέσα από ένα τεράστιο κύμα αλληλεγγύης. Που ναι μεν δεν μπορεί να φέρει πίσω τους ανθρώπους που χάθηκαν αλλά μπορεί να αποτελεί μία πηγή αισιοδοξίας μέσα στις λάσπες και τα αποκαΐδια.

Τα πρώτα δύο 24ωρα της φρίκης και της δράσης

Η κατάσταση με την φωτιά που ξεκίνησε πίσω από το Νταού Πεντέλης κλιμακώθηκε τόσο γρήγορα που άνθρωποι δεν πρόλαβαν να καταλάβουν καν ότι η φωτιά είχε φτάσεις στις αυλές τους. Μιλάμε για μία απόσταση σχεδόν 7 χλμ. σε κάτι λιγότερο από 30 λεπτά. «Κατέβαινα από τη δουλειά μου, από τον Γέρακα, στις 5:15 ήταν μια μικρή εστία στην Καλλιτεχνούπολη. Την είδα. Λέω “έχουμε και εδώ φωτιά”. Μέχρι να κατέβω σπίτι μου, δηλαδή μέσα σε μισή ώρα, η φωτιά είχε κατέβει και είχε φτάσει στο Μάτι. Γιατί το έβλεπα όλο. Δεν θελήσαμε να πάμε εκεί, γιατί σκεφτήκαμε ότι θα δημιουργούσαμε συνωστισμό και θα γινόταν χειρότερο», ανέφερε χαρακτηριστικά ένας κάτοικος της Ραφήνας. Και συνέχισε λέγοντας ότι «όταν όλοι είχαν την προσοχή τους στην Κινέτα, εμείς καιγόμασταν. Και δεν είχε πάρει χαμπάρι κανείς τίποτα». Μέσα από αυτό το σκηνικό απίστευτου τρόμου και σε λιγότερο από μία μέρα εμφανίστηκε η πρώτη ακτίδα ελπίδας. Το πρώτο φως της Τρίτης 24/7 μπορεί να εμφάνισε το μέγεθος της τραγωδίας με τα απανθρακωμένα πτώματα να βρίσκονται παντού στην περιοχή αλλά είδε και εκατοντάδες πολίτες αρχικά από τους όμορους δήμους να σπεύδουν στο Δημαρχείο Ραφήνας αφήνοντας πρώτες προμήθειες.

Η εξάπλωση των αλληλέγγυων κινήσεων με αστραπιαίο βαθμό

Τα τηλέφωνα των αρμόδιων υπηρεσιών των Δήμων πήραν φωτιά από ομάδες πολιτών, συλλογικότητες κάθε είδους καθώς και καθημερινούς ανθρώπους που αναζητούσαν πληροφορίες για το τι χρειάζονται οι πυρόπληκτοι και πού μπορούν να συγκεντρωθούν τα πράγματα. Τα social media έπαιξαν και αυτά έναν πολύ σημαντικό ρόλο στο κύμα έμπρακτης συμπαράστασης των ανθρώπων. Από την πρωτοβουλία για την δημιουργία βάσης δεδομένων για τους αγνοούμενους (η οποία μέχρι να λειτουργήσει η επίσημη της Google ήταν και η μοναδική) μέχρι τα τηλέφωνα του που άφηνε κόσμος στο Facebook για να τα χρησιμοποιήσουν όσοι και όσες χρειάζονταν κάποιο κατάλυμα για να κοιμηθούν. Μέσα σε 24 ώρες, επιχειρήσεις, καταστήματα εστίασης, ξενοδοχεία, ξενώνες, παιδικοί σταθμοί, πολιτιστικά κέντρα, κτηνιατρικές κλινικές και πόσα άλλα μικρά και καθημερινά τα οποία δεν είδαν το φως της δημοσιότητας, βοήθησαν από το μετερίζι τους ώστε να μπορέσουν να σταθούν στα πόδια τους οι πληγέντες. Από κάθε γωνιά της Ελλάδας. Οι φωτογραφίες από κτίρια με στοίβες προμηθειών ξεπηδούσαν παντού σαν τα μανιτάρια. Οργανωμένοι οπαδοί από κάθε μεριά της χώρας συγκέντρωσαν και συγκεντρώνουν ακόμα όσο γράφονται αυτές οι γραμμές, πράγματα για τους πυρόπληκτους. Κάθε λογής ειδικός σε τομέα που θα μπορούσε να βοηθήσει στην ανείπωτη τραγωδία στην Ανατολική και Δυτική Αττική, έχει σπεύσει σε βοήθεια. Δύτες ψάχνουν στη θαλάσσια περιοχή για σωρούς, κτηνίατροι φροντίζουν τα ζώα που κατάφεραν να γλιτώσουν από την πύρινη λαίλαπα. Από το τεράστιο κύμα αλληλεγγύης που αναδύθηκε τις δύο πρώτες μέρες ξεχώρισαν, μεταξύ άλλων, η πρωτοβουλία κρατουμένων σε φυλακές της χώρας οι οποίοι προσέφεραν εθελοντικά παραπάνω εθελοντική εργασία για την Παρασκευή αρτιδίων που θα αποσταλούν στις πληγείσες περιοχές. Ενώ όπως ανακοίνωσε η Πακιστανική Κοινότητα έχει ετοιμοπόλεμα 100 με 150 που μπορούν να βοηθήσουν στα καμένα της Αττικής.

«Η αγάπη του κόσμου αυτή τη στιγμή δεν είναι διαχειρίσιμη»

Μία από τις πιο χαρακτηριστικές στιγμές ελπίδας (ανάλογα και από ποια σκοπιά το βλέπει κανείς) ήταν η πρώτη ανακοίνωση του Δημάρχου Ραφήνας-Πικερμίου, Βαγγέλη Μπουρνούς η οποία μεταξύ άλλων ανέφερε ότι «η ανταπόκριση του κόσμου είναι τεράστια. Τους ευχαριστώ όλους. Αυτή τη στιγμή είναι αδύνατο να διαχειριστούμε αυτό μέγεθος της αγάπης τους». «Με ειδοποίησαν ότι θέλουν να στείλουν ένα καράβι με τρόφιμα από τη Σαντορίνη. Υπάρχουν καμιά δεκαριά δήμοι που έχουν συγκεντρώσει φορτηγά ολόκληρα. Από όλο τον κόσμο, στέλνουν. Έχουμε τέσσερις τεράστιους χώρους γεμάτους. Κάνω έκκληση: θα χρειαστούμε πιθανότατα τη βοήθειά τους τις επόμενες μέρες, γιατί έχουμε ένα μακρύ δρόμο, σήμερα όμως δεν μπορούμε να διαχειριστούμε αυτά που μας έχουν στείλει. Δηλαδή για τις επόμενες δέκα μέρες είμαστε υπερπλήρεις» ανέφερε χαρακτηριστικά. «Οι υπηρεσίες του δήμου θα επικοινωνούν μ’ αυτούς τους ανθρώπους στοχευμένα. Να κάνουμε συγκεκριμένες εκκλήσεις. Σήμερα, εκτός από χέρια, αίμα και χρήματα σε ένα λογαριασμό για τους πυροπαθείς που έχουμε ανοίξει, πραγματικά δεν χρειαζόμαστε τίποτε, έχουμε εξασφαλίσει την τροφή για όλους, τη στέγη για όλους ιατρική, φαρμακευτική βοήθεια, ψυχολογική στήριξη για οποιονδήποτε έχει πρόβλημα, έχει οργανωθεί πλήρως το σύστημα σε αυτόν τον τομέα, εκεί που επιχειρούμε είναι να αποκαταστήσουμε δομές», πρόσθεσε. Και σε αυτό το σημείο θα μπορούσε κάποιος να φέρει στο μυαλό την αντίστοιχη περίπτωση της Μάνδρας αλλά και παλαιότερες καταστροφές όπου υπήρχε σοβαρό πρόβλημα διαχείρισης αυτού του τεράστιου όγκου των προμηθειών από πλευράς κρατικού μηχανισμού.

Οι επιτήδειοι και τα προβλήματα με τη διαχείριση

Μεταξύ του μεγάλου κύματος στήριξης από εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες εμφανίστηκαν και αυτοί που θέλουν να εκμεταλλευτούν τον ανθρώπινο πόνο αλλά και όσους θελήσουν να βοηθήσουν χωρίς να ακολουθήσουν κάποια επίσημη πηγή. Για παράδειγμα έχουν εμφανιστεί αρκετοί ψεύτικοι λογαριασμοί τραπεζών των οποίων οι κάτοχοι δεν μπορούν να επιβεβαιωθούν από κάποιο επίσημο φορέα κυρίως σε social media. Ενώ την Τετάρτη 25 Ιουλίου το πρωί έγιναν και οι 4 πρώτες συλλήψεις καθώς στα χέρια της αστυνομίας, που πραγματοποιεί συνεχείς περιπολίες στις πληγείσες από τις πυρκαγιές περιοχές της Αττικής, έπεσαν τέσσερα άτομα, ηλικίας από 22 έως 26 ετών. Οι συλληφθέντες κατηγορούνται ότι διέρρηξαν οικία στην περιοχή του Νέου Βουτζά, απ’ όπου αφαίρεσαν διάφορα αντικείμενα. Σύμφωνα με αναρτήσεις στα social media αλλά και προσωπικές μαρτυρίες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας μετά τα δύο πρώτα 24ωρα η κίνηση των πολιτών δεν ήταν σε κάποια οργανωμένη κατεύθυνση και σε συνδυασμό με την αδυναμία των υπευθύνων να διαχειριστούν τον μεγάλο όγκο των προμηθειών, γήπεδα έχουν γεμίσει με πράγματα, οι ανάγκες σε υλικά έχουν υπερκαλυφθεί και είναι άγνωστο το τι θα γίνουν όλα όσα περισσεύουν.