Η Κάθριν Χέπμπορν των 4 Όσκαρ

Σε μια ασύλληπτη υποκριτική καριέρα που εκτείνεται σε 6 δεκαετίες, η περίφημη ηθοποιός δεν προλάβαινε να μαζεύει βραβεία και επαίνους. Τιμημένη με Όσκαρ Α’ Γυναικείου Ρόλου τέσσερις φορές στη ζωή της, επίδοση που παραμένει αξεπέραστη, προτάθηκε 12 συνολικά φορές για το χρυσό αγαλματίδιο, την ίδια ώρα που έλαβε διακρίσεις και βραβεία στα μεγαλύτερα κινηματογραφικά φεστιβάλ του πλανήτη (Κανών, Βενετίας κ.λπ.). Ένας από τους διαχρονικότερους μύθους του σινεμά, η Κάθριν Χέπμπορν, η ντίβα με το κοφτερό πνεύμα και την αντισυμβατική στάση ζωής, δεν χαρίστηκε ποτέ σε κανέναν και κυρίως στο Χόλιγουντ, αρνούμενη να υποταχθεί στη στερεοτυπική εικόνα της κινηματογραφικής σταρ. Αντικομφορμίστρια και μαχητική, δεν έπαψε ποτέ να αποτελεί «αγκάθι» για την αμερικανική κινηματογραφική βιομηχανία, με την έντονη προσωπικότητά της να μη χωρά σε προδιαμορφωμένες φόρμες. Η μεγάλη κυρία του παγκόσμιου κινηματογράφου μας άφησε γερή παρακαταθήκη μια σειρά από μνημειώδεις ερμηνείες, που μιλούν για την ίδια πιο εύγλωττα από κάθε περιγραφή… Πρώτα χρόνια Η Κάθριν Χέπμπορν γεννιέται στις 12 Μαΐου 1907 στο Χάρτφορντ του Κονέκτικατ ως το δεύτερο από τα 6 παιδιά της εύπορης και προοδευτικής αστικής οικογένειας: η μητέρα της ήταν ενεργή φεμινίστρια και κοινωνική ακτιβίστρια, την ώρα που ο γιατρός πατέρας της έβαλε σκοπό να ενημερώσει τον κόσμο για την πρόληψη των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων. Μέσα στο φιλελεύθερο αυτό πλαίσιο των πολλών ερεθισμάτων, η μικρή Κάθριν μαθαίνει να μην κρύβει τα λόγια της και ανοίγεται στον κόσμο. Ως παιδί, επιδίδεται με μεγάλες αξιώσεις στα σπορ, συγκεντρώνοντας βραβεία στο καλλιτεχνικό πατινάζ και το γκολφ. Τα χαρούμενα παιδικά της χρόνια θα πάρουν ωστόσο άσχημη τροπή το 1921, όταν η ίδια θα βρει τον αδερφό της κρεμασμένο από το ταβάνι του δωματίου: η αυτοκτονία του μεγαλύτερου αδελφού της θα τη στιγματίσει, με την ίδια να αποσύρεται για χρόνια από τις κοινωνικές εκδηλώσεις. Μορφώνεται λοιπόν στο σπίτι με οικοδιδασκάλους, πριν δοκιμάσει την τύχη της στο κολέγιο, από το οποίο αποβάλλεται αρχικά λόγω ανάρμοστης συμπεριφοράς. Με τα χρόνια θα ξεπερνούσε βέβαια την οικογενειακή τραγωδία και το 1928 θα πάρει το πτυχίο της στην Ιστορία και τη Φιλοσοφία… Πρώιμη καριέρα Φοιτώντας στο κολέγιο της Πενσιλβάνια, η Χέπμπορν θα αναπτύξει προοδευτικά αγάπη για την ηθοποιία, λαμβάνοντας μέρος στις φοιτητικές παραστάσεις και βάζοντας σκοπό να κατακτήσει τον θεατρικό κόσμο της Αμερικής. Το 1928, χρονιά που αποφοιτεί από το κολέγιο, κάνει το ντεμπούτο της σε παράσταση στο Μπρόντγουεϊ, λαμβάνοντας εξαιρετικές κριτικές από τον Τύπο, την ίδια στιγμή που έρχεται και ο γάμος της: παντρεύεται τον Ludlow Ogden Smith, έναν επιχειρηματία από τη Φιλαδέλφεια (το ζευγάρι θα χωρίσει ωστόσο το 1934). Η Κάθριν Χέπμπορν θα εμφανιστεί σε αναρίθμητες παραστάσεις εντός και εκτός της νεοϋρκέζικης θεατρικής σκηνής, κάνοντας ένα μικρό αλλά σεβαστό όνομα στον κόσμο του θεάτρου. Ο πρώτος της κινηματογραφικός ρόλος έρχεται το 1932, όταν ο ατζέντης του στούντιο της RKO Radio Pictures, Leland Hayward (με τον οποίο θα διατηρήσει και κρυφό ερωτικό δεσμό για τα επόμενα 4 χρόνια) την ανακαλύπτει στο σανίδι και της προσφέρει οντισιόν για το καστ της ταινίας «A Bill of Divorcement». Η Χέπμπορν πήρε φυσικά τον ρόλο και δεν κοίταξε ποτέ πίσω…

Η ταινία σημείωσε επιτυχία και η RKO πρόσφερε στο ανερχόμενο αστέρι ένα μακροχρόνιο και ιδιαιτέρως επικερδές συμβόλαιο για αποκλειστική συνεργασία. Η ίδια θα κέρδιζε μάλιστα το πρώτο από τα τέσσερα Όσκαρ Α’ Γυναικείου Ρόλου της μόλις την επόμενη χρονιά, για την ερμηνεία της στο φιλμ «Morning Glory»!

Είναι πια γνωστή και αξιοσέβαστη ηθοποιός, παρά το νεαρό της ηλικίας της. Η επόμενη μάλιστα κινηματογραφική της εμφάνιση, στη μεταφορά του δημοφιλούς μυθιστορήματος «Little Women» στη μεγάλη οθόνη, θα την εγκαθιδρύσει μια και καλή τόσο στις συνειδήσεις του παγκόσμιου κοινού όσο και στον κόσμο του Χόλιγουντ ως μια εξαιρετική ηθοποιό με κοφτερό πνεύμα και τελείως διαφορετική στάση ζωής από τις άλλες σταρ του καιρού…

Αντισυμβατική συμπεριφορά και περιπέτειες καριέρας Παρά το τεράστιο υποκριτικό της ταλέντο και την ποικιλία του ρεπερτορίου της, ήταν η έντονη προσωπικότητά της και το αντικομφορμιστικό της ταμπεραμέντο που θα έκαναν σύντομα το Χόλιγουντ να την αμφισβητήσει. Η ίδια αρνήθηκε σθεναρά να ενδυθεί την παραδοσιακή εικόνα της χολιγουντιανής σταρ, που ήθελε τις πρωταγωνίστριες να φέρονται με συγκεκριμένο τρόπο εκτός οθόνης. Η Χέπμπορν έκανε το ακριβώς αντίθετο: απέφευγε με κάθε κόστος τα φώτα της δημοσιότητας, δεν έδινε ποτέ αυτόγραφα και συνεντεύξεις (κι όταν την ανάγκαζε το στούντιο, το μετάνιωνε πικρά!), ακόμα και μέικ-απ αρνιόταν να φορέσει στην καθημερινότητά της. Κυκλοφορούσε ατημέλητη και με φαρδιά αντρικά παντελόνια, ανατρέποντας την καθιερωμένη εικόνα της κοκέτας σταρ (και κάνοντας άθελά της μόδα τα παντελόνια στη γυναίκα, παρά τις διαφορετικές επιταγές των μόδιστρων). «Αν ακολουθείς όλους τους κανόνες», συνήθιζε να λέει, «χάνεις όλη τη διασκέδαση»! Καλλιτέχνις με την πλήρη σημασία του όρου και μια κατηγορία από μόνη της, η Κάθριν Χέπμπορν ξέφευγε μαεστρικά από τον σκανδαλοθηρικό Τύπο που την ακολουθούσε κατά πόδας για όλη της τη δημόσια ζωή, που μέτρησε αρκετές δεκαετίες, είναι η αλήθεια. Αθυρόστομη και πνευματώδης, η προσωπικότητά της δεν χωρούσε στο ασφυκτικό πλαίσιο που ήθελε το κοινό τις χολιγουντιανές ντίβες, με τους κινηματογραφόφιλους να «ξινίζουν» προοδευτικά από την αντι-στερεοτυπική συμπεριφορά της και να απομακρύνονται από τις ταινίες που πρωταγωνιστούσε. Παρά το γεγονός ότι εμφανίστηκε σε μια σειρά από επιτυχημένες εμπορικά κωμωδίες στη δεκαετία του 1930, με πλέον αξιομνημόνευτη το «Bringing Up Baby» («Η κυρία με τη λεοπάρδαλη») του 1937, η ίδια θα μετρούσε μια σειρά από παταγώδεις εισπρακτικά αποτυχίες, κάνοντας τους παραγωγούς να της κολλήσουν το παρατσούκλι «δηλητήριο των ταμείων» (box-office poison)!

Ταυτοχρόνως, ήταν η εποχή της αντι-κομμουνιστικής υστερίας που χτύπησε την Αμερική και τα ζοφερά χρόνια του μακαρθισμού, με τις προοδευτικές κοινωνικές απόψεις της Χέπμπορν να τη μετατρέπουν σε εχθρό του καθεστώτος. Η ίδια διαμαρτύρεται εντόνως για τις μαύρες λίστες της ντροπής που στέρησαν τη δουλειά σε συναδέλφους ηθοποιούς, σκηνοθέτες και σεναριογράφους, γινόμενη στόχος του τραγικού κυνηγιού μαγισσών που συγκλόνισε την αμερικανική κοινωνία. Βλέποντας την καριέρα της να έχει πάρει άσχημη τροπή και τα στούντιο να της γυρνούν την πλάτη, η Χέπμπορν σπάει το παχυλό της συμβόλαιο με την RKO (το οποίο αποπλήρωσε η ίδια) και επιστρέφει στο θεατρικό σανίδι… Αξιοσημείωτο γεγονός της εποχής ήταν ο τυφώνας που χτύπησε τον Σεπτέμβριο του 1938 το παραθαλάσσιο σπίτι της στο Κονέκτικατ και λίγο έλειψε να της στερήσει τη ζωή. Η ίδια χάνει όλα της τα υπάρχοντα, ανάμεσα στα οποία και το χρυσό αγαλματίδιο του 1933, αν και θα βρεθεί αργότερα ανέπαφο… Θριαμβευτική επιστροφή Επιστρέφοντας στο πολυαγαπημένο της Μπρόντγουεϊ, η Χέπμπορν πρωταγωνιστεί στο «The Philadelphia Story», ένα έργο γραμμένο ειδικά για την ίδια, αποκομίζοντας για μια ακόμη φορά διθυραμβικές κριτικές. Η Κάθριν εξασφάλισε τα δικαιώματα του δημοφιλέστατου έργου για την κινηματογραφική μεταφορά του (τη βοήθησε οικονομικά ο τότε δεσμός της, ο μεγιστάνας Χάουαρντ Χιουζ) και επιστρέφει στο Χόλιγουντ. Η ίδια πούλησε την ταινία στην MGM υπό τον όρο ότι θα πρωταγωνιστήσει: η ταινία κυκλοφορεί στις αίθουσες το 1940, γίνεται τεράστια εισπρακτική επιτυχία, κερδίζει πολλαπλές υποψηφιότητες για Όσκαρ και σηματοδοτεί τη μεγάλη επιστροφή της μεγάλης κυρίας στον κινηματογράφο!

Το ειδύλλιο που συγκλόνισε το Χόλιγουντ Η Κάθριν Χέπμπορν γνώρισε τον Σπένσερ Τρέισι στα γυρίσματα της ταινίας «Woman of the Year» (1942), το πρώτο από τα 9 φιλμ που θα έκανε μαζί το περίφημο υποκριτικό δίδυμο, και ερωτεύτηκαν παράφορα. Η χημεία τους στο πανί θα κάνει τις ταινίες τους παγκόσμιες επιτυχίες, με τον δεσμό τους να κρατά 27 ολόκληρα χρόνια, παρά το γεγονός ότι ο Τρέισι ήταν παντρεμένος και αρνούταν να χωρίσει από την αποξενωμένη σύζυγό του. Το ειδύλλιο θα είχε βέβαια τα πάνω και τα κάτω του και θα ανάγκαζε την Κάθριν να βάλει την καριέρα της στην αναμονή για 5 χρόνια (ξεκινώντας από το 1962), για να φροντίσει τον άνθρωπό της στην περιπέτεια της υγείας του που θα του στερούσε τελικά τη ζωή το 1967, λίγες μόνο μέρες μετά την ολοκλήρωση των γυρισμάτων της στερνής κοινής τους εμφάνισης στη μεγάλη οθόνη.

Το φιλμ «Guess Who’s Coming to Dinner» θα εξασφάλιζε μάλιστα στη Χέπμπορν άλλο ένα Όσκαρ Α’ Γυναικείου Ρόλου… Εκπληκτική καριέρα, θάνατος και κληρονομιά Το χρυσό αγαλματίδιο για το «Who’s Coming to Dinner» δεν ένιωσε βέβαια μοναξιά στην πλούσια τροπαιοθήκη της Χέπμπορν. Στην πορεία της μακράς και ασύλληπτης καριέρας της ολοκλήρωσε δεκάδες ταινίες, συγκεντρώνοντας το εκπληκτικό νούμερο των 12 υποψηφιοτήτων για Όσκαρ, οι 4 από τις οποίες θα ευοδώνονταν! Τα 4 Όσκαρ της Χέπμπορν παραμένουν αξεπέραστα στην ιστορία του θεσμού. Η Χέπμπορν χάρισε στον παγκόσμιο κινηματογράφο μια σειρά από σπουδαίες και ξεχωριστές ερμηνείες, που θα χρειάζονταν ξεχωριστό άρθρο για να αναφερθούν! Πρωταγωνίστησε στο πλευρό όλων των δημοφιλών πρωταγωνιστών της εποχής της, κλέβοντάς τους τη δόξα στη στιγμή: πέρα από τον Σπένσερ Τρέισι, πρωταγωνίστησε με τους Κάρι Γκραντ, Τζέιμς Στιούαρτ, Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ, Τσάρλτον Ίστον, Λόρενς Ολίβιε και τόσους άλλους. Αν πρέπει ωστόσο να σταθούμε σε μία ταινία της, αυτή θα ήταν η μνημειώδης «Βασίλισσα της Αφρικής» (1951)…

Το 1999 μάλιστα η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου ανακήρυξε την Κάθριν Χέπμπορν ως τον κορυφαίο κινηματογραφικό θρύλο όλων των εποχών! Η ίδια, από τη δεκαετία του ’90, έπασχε από νευροεκφυλιστική νόσο, γεγονός που δεν την κράτησε μακριά από την υποκριτική, με την ίδια να εμφανίζεται πλέον σε λίγους και προσεκτικά επιλεγμένους ρόλους. Η τελευταία της μάλιστα συμμετοχή σε ταινία ήρθε το 1994, περισσότερα από 60 χρόνια δηλαδή από το ντεμπούτο της στα κινηματογραφικά πράγματα. Η Κάθριν Χέπμπορν πέθανε στις 29 Ιουνίου 2003, σε ηλικία 96 ετών, στο ίδιο σπίτι που γεννήθηκε και μεγάλωσε. «Η ζωή είναι σκληρή», είχε πει κάποτε, «σε τελική ανάλυση, σε σκοτώνει στο τέλος»… Δείτε όλα τα πρόσωπα που φιλοξενούνται στη στήλη «Πορτραίτα» του newsbeast.gr