«Δεν πρέπει να φτάσουμε στο σημείο να διαλέγουμε ποιος θα ζήσει και ποιος θα χαθεί. Δική μου επιλογή είναι μόνο μία: Η ζωή και η υγεία των Ελλήνων!», ήταν η πιο δραματική φράση που ειπώθηκε στο έκτακτο μήνυμα του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε την απαγόρευση της κυκλοφορίας, ένα μέτρο που θα εφαρμοστεί από τις 6 το πρωί της Δευτέρας 23ης Μαρτίου, από αύριο δηλαδή. Έτσι, απαγορεύεται πλέον κάθε άσκοπης κυκλοφορία και μετακίνηση πολιτών σε ολόκληρη την επικράτεια.

Είναι ξεκάθαρο ότι ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης κινείται με βάση το δόγμα της προληπτικής δράσης προκειμένου η χώρα να βγει με τις μικρότερες δυνατές απώλειες από την πανδημία του κορονοϊού.

Στο πλαίσιο αυτό, ήταν απλώς και μόνο θέμα χρόνου η ανακοίνωση περί καθολικής απαγόρευσης κυκλοφορίας εντός της επικράτειας. Σύμφωνα με πληροφορίες η απόφαση που ανακοινώθηκε πριν από λίγη ώρα είχε παρθεί ουσιαστικά εδώ και μέρες και ειδικότερα από την στιγμή που η επιστημονική ομάδα του Υπουργείου Υγείας με επικεφαλής τον λοιμωξιολόγο κ. Σωτήρη Τσιόδρα είχε δείξει στον πρωθυπουργό αναλυτικά αριθμητικά στοιχεία με την κατάσταση που επικρατεί σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες που διαθέτουν ένα σύστημα υγείας ανάλογο με το δικό μας και δεν είχαν λάβει μέτρα εγκαίρως.

Μάλιστα σχεδόν όλη η επιστημονική κοινότητα της χώρας, μας επισημαίνει ότι οι επόμενες δύο εβδομάδες θα είναι εξαιρετικά κρίσιμες όσον αφορά την πορεία μετάδοσης του κορονοϊού και το εάν δεν προβούμε σε δραστικές λύσεις, θα αυξηθεί δραματικά ο αριθμός των θυμάτων και των ατόμων που θα έχουν ανάγκη εισαγωγής σε μονάδα εντατικής θεραπείας. Η απόφαση «κλείδωσε» δε οριστικά, όταν διαπιστώθηκε ότι αρκετοί συμπολίτες μας δε υπάκουσαν στα προηγούμενα μέτρα που είχαν ανακοινωθεί και συνέχιζαν αμέριμνοι να συνωστίζονται σε μεγάλα λιμάνια, πάρκα, παραλίες και πλατείες.

«Η παραμονή στο σπίτι είναι, στον πυρήνα της, ένα εξόχως δημοκρατικό σύνθημα συλλογικής ευθύνης. Δεν είναι περιορισμός. Αλλά κατάθεση σεβασμού στο σύνολο», είπε στο μήνυμά του ο κ. Μητσοτάκης.

Η προειδοποίηση Μητσοτάκη

Άλλωστε προειδοποιήσεις είχαν υπάρξει αρκετές, τόσο από το επιστημονικό προσωπικό και τους επικεφαλής του υπουργείου Υγείας και της Πολιτικής Προστασίας όσο και σε ανώτατο επίπεδο από τον ίδιο τον πρωθυπουργό. Ο κ. Μητσοτάκης μόλις την Πέμπτη στο μήνυμά του, επεσήμανε με νόημα ότι «εξαρτάται απ’ όλους εμάς και τη συμπεριφορά μας, αν τελικά η κυβέρνηση χρειαστεί να πάρει ακόμα πιο δραστικά μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας […] Το οπλοστάσιο των μέτρων περιορισμού που μπορεί να πάρει η κυβέρνηση έχει σχεδόν εξαντληθεί». Την ίδια ώρα η Ελληνική Αστυνομία προχωρούσε στην απαιτούμενη προπαρασκευή εφόσον προκρινόταν η εκδοχή του lockdown (καθολικής απαγόρευσης), ούτως ώστε να μην πιαστεί εξαπίνης.

«Ξέρουμε από τις πινακίδες ποιοι πέρασαν τα διόδια»

Μια μέρα αργότερα, την Παρασκευή 20 Μαρτίου, ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας Νίκος Χαρδαλιάς επέλεξε να χρησιμοποιήσει ακόμη πιο αυστηρό τόνο σε όσους αρνούνται να υπακούσουν στα μέτρα και φεύγουν από το κλεινόν άστυ για την επαρχία. «Ξέρουμε από τις πινακίδες των αυτοκινήτων ποιοι πήγαν στα διόδια. Η Πολιτεία γνωρίζει ποια αυτοκίνητα πέρασαν και θα περάσουν από τα διόδια» τόνισε.

Στην ίδια συνέντευξη Τύπου ο κ. Τσιόδρας σημείωνε ότι «δεν μπορεί να έχουμε περίπτωση σε νησί του Αιγαίου η μόνη επαφή με τη νόσο να είναι επισκέπτης από την Αθήνα. Δεν μπορεί να πλημμυρίζουν οι δρόμοι από εκδρομείς που ταξιδεύουν σε στενό συγχρωτισμό, σε ένα αυτοκίνητο χωρίς να ξέρουν αν επωάζουν τη νόσο. Το ελάχιστο που μπορείτε να κάνετε είναι να μην έρθετε με κανέναν σε επαφή εκεί που ταξιδεύετε. Να μείνετε στο σπίτι σας. Να μην μεταδώσετε τη νόσο σε ανθρώπους αυξημένου κινδύνου. Δεν είναι διακοπές. Αυτές οι συμπεριφορές αυξάνουν τον κίνδυνο επέκτασης της νόσου. Υποβαθμίζουν την προσπάθειά μας. Κάνουν κακό στις συνανθρώπους μας».

Τα σενάρια που εξετάζονταν

Από το πρωί σήμερα στο Μέγαρο Μαξίμου εξετάζονταν διάφορα σενάρια που αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου αντιμετώπισης της νέας ιογενούς πνευμονίας. Αυτό που επικράτησε και ανακοινώθηκε, είναι η καθολική απαγόρευση κυκλοφορίας.

Αυτό που θέλει ξεκάθαρα να αποφύγει η κυβέρνηση είναι μια πιθανή κατάρρευση του συστήματος υγείας. Προτάσσει την δημόσια υγεία έναντι της οικονομικής κατάρρευσης που θα μπορούσε να υπάρξει από μια παράταση των μέτρων. Μην ξεχνάμε ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει ημερομηνία λήξης όσον αφορά την εφαρμογή των μέτρων.

Το δραματικό μήνυμα του πρωθυπουργού

Συμπολίτες μου,

Πριν από λίγο, έδωσα εντολή στους συναρμόδιους υπουργούς να προχωρήσουν στις απαραίτητες ενέργειες, ώστε από τις 6 το πρωί της Δευτέρας 23ης Μαρτίου, από αύριο δηλαδή, να ισχύσει απαγόρευση κάθε άσκοπης κυκλοφορίας και μετακίνησης πολιτών σε ολόκληρη την επικράτεια.

Είναι, ίσως, το τελευταίο βήμα μιας οργανωμένης Δημοκρατικής Πολιτείας. Που, όμως, πρέπει να γίνει εγκαίρως, για να μην γίνει μάταιο. Γιατί ο χρόνος δεν μετριέται, πλέον, σε μέρες, αλλά με ώρες. Και απαιτούνται τολμηρές και γρήγορες πρωτοβουλίες.

Το Κράτος οφείλει κατά το Σύνταγμα να «μεριμνά για την Υγεία των Πολιτών» και να παρεμβαίνει όταν η άσκηση της ατομικής ελευθερίας υπερβαίνει τον συνταγματικό της σκοπό και απειλεί την κοινωνία.

Και όταν η ευθύνη του ενός αποδεικνύεται ελλειμματική, τότε θα πρέπει να διασφαλιστεί το δημόσιο συμφέρον. Στο όνομα του συλλογικού καλού, λοιπόν, προχωρώ στη σημερινή απόφαση: Για να προστατέψω την Υγεία μας και όλα όσα πετύχαμε μέχρι τώρα σε αυτό τον τομέα. Έχω ήδη ενημερώσει την Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τους αρχηγούς των κομμάτων για την απόφασή μου.

Έτσι, από αύριο το πρωί, στο δρόμο θα μπορούν να βρίσκονται μόνον όσοι κινούνται προς και από την εργασία τους. Αν κατευθύνονται για να προμηθευτούν τρόφιμα και φάρμακα. Αν επισκέπτονται γιατρό ή πρόσωπο το οποίο χρειάζεται φροντίδα. Και, όσοι ασκούνται ατομικά ή ανά δύο ή συνοδεύουν το κατοικίδιό τους. Τέλος, επιτρέπεται η εφάπαξ μετάβαση στον τόπο της μόνιμης κατοικίας τους, όσων βρίσκονται σε αστικά κέντρα.

Όποιος κυκλοφορεί, θα πρέπει να έχει οπωσδήποτε μαζί του αστυνομική ταυτότητα ή διαβατήριο. Και ο λόγος της μετακίνησής τους θα πρέπει να βεβαιώνεται: Eίτε με έγγραφο του εργοδότη του -αν πρόκειται για μισθωτό- είτε με προσωπική υπεύθυνη δήλωση -σε περίπτωση ελεύθερου επαγγελματία ή αυτοαπασχολούμενου. Έχει ήδη υπάρξει μέριμνα ώστε, με απλό και φιλικό για τον πολίτη τρόπο, να μπορεί να λαμβάνεται η σχετική βεβαίωση μέσω διαδικτύου ή με τηλεφωνικό μήνυμα ή ακόμη και να συμπληρώνεται και χειρόγραφα.

Τέλος, τον έλεγχο της εφαρμογής του μέτρου αναλαμβάνουν η Ελληνική Αστυνομία, η Δημοτική Αστυνομία, το Λιμενικό και η Εθνική Αρχή Διαφάνειας. Στους παραβάτες θα επιβάλλεται πρόστιμο 150 ευρώ για κάθε παράβαση.

Από τους περιορισμούς αυτούς εξαιρούνται, προφανώς μέλη της κυβέρνησης και της Βουλής. Κρατικοί λειτουργοί και όλα τα στελέχη των υπηρεσιών Υγείας, της Πολιτικής Προστασίας, των Σωμάτων Ασφαλείας και των Ενόπλων Δυνάμεων. Λεπτομέρειες για όλα τα παραπάνω θα παρουσιάσουν, σε λίγο, οι αρμόδιοι υπουργοί.

Συμπατριώτες μου,

Στην Ιταλία χάνεται, δυστυχώς, ένας άνθρωπος κάθε δύο λεπτά. Και η κατάσταση γίνεται όλο και χειρότερη παντού στον κόσμο. Έχω χρέος, λοιπόν, να μην επιτρέψω να υποστεί μια τέτοια δοκιμασία και η χώρα μας. Δεν πρέπει να φτάσουμε στο σημείο να διαλέγουμε ποιος θα ζήσει και ποιος θα χαθεί. Δική μου επιλογή είναι μόνο μία: Η ζωή και η υγεία των Ελλήνων!

Ευχαριστώ τη συντριπτική πλειονότητα των πολιτών που κατάλαβαν την απειλή και μένουν στο σπίτι. Ερημώνοντας δρόμους και πλατείες, εξορίζουμε τον κίνδυνο. Και μένοντας στις εστίες μας, τις μετατρέπουμε σε οχυρά ζωής.

Δεν θα αφήσω, ωστόσο, μερικούς επιπόλαιους να υπονομεύσουν την ασφάλεια των πολλών. Γιατί οι λίγοι ανεύθυνοι μπορούν να βλάψουν χιλιάδες υπεύθυνους. Καθώς, λοιπόν, στη μάχη έρχονται δύσκολες στιγμές, πρέπει να κλείσει κάθε κερκόπορτα στο κακό. Και αυτόν τον στόχο έχει ο περιορισμός της κυκλοφορίας από αύριο.

Απ’ την πρώτη στιγμή της υγειονομικής κρίσης, η κυβέρνηση ενημέρωσε τους πολίτες με ειλικρίνεια. Οργάνωσε κατάλληλα τις ιατρικές δομές της χώρας, προχωρώντας σε προσλήψεις πρόσθετου νοσηλευτικού προσωπικού αλλά και σε προμήθειες δυσεύρετου ιατρικού εξοπλισμού. Αναδιάταξε τις υπηρεσίες του Δημοσίου.

Και, μέσα σε λίγες ημέρες, ανακοίνωσε τρεις δέσμες γενναίων μέτρων για τη στήριξη εργαζομένων και επιχειρήσεων. Όλα αυτά, κρατώντας -παράλληλα- απόρθητα τα σύνορά μας και τα σύνορα της Ευρώπης. Το κράτος, συνεπώς, απέδειξε ότι ήταν και είναι παρόν παντού.

Τώρα, όμως, είναι η ώρα που το ατομικό ταυτίζεται όσο ποτέ με το συλλογικό: Τώρα είναι η ώρα του πολίτη!

Ο κορονοϊός δεν ξεχωρίζει σύνορα ή έθνη, εισοδήματα ή κοινωνικές ομάδες. Απειλεί τον άνθρωπο, όποιος κι αν είναι, όπου κι αν κατοικεί. Απέναντί του, είμαστε όλοι ίσοι.

Μόνο που κάποιοι είναι πιο ευάλωτοι. Οι παππούδες, οι γιαγιάδες, οι γονείς μας. Οι συμπολίτες μας με χρόνια νοσήματα που και αυτοί πρέπει, εν μέσω κρίσης, να βρουν καταφύγιο στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Δεν σταμάτησαν οι Έλληνες να αρρωσταίνουν και από άλλες ασθένειες. Και πρέπει να μεριμνήσουμε και γι’ αυτούς.

Χθες, ο καθηγητής κ. Τσιόδρας μίλησε για την ευθύνη των νέων προς τους ηλικιωμένους με έναν κόμπο στο λαιμό. Ας γίνει αυτή η συναισθηματική αντίδραση ενός ανθρώπου που σηκώνει τεράστιο βάρος, με καθαρό μυαλό και μοναδική αξιοπρέπεια, κραυγή αφύπνισης.

Τώρα είναι η στιγμή να ορθώσουμε όλοι το δικό μας μέτωπο, να ξαναγράψουμε ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο. Με πρώτη δέσμευση, να σπάσει η αλυσίδα μετάδοσής του ιού: Ο καθένας από εμάς να πάψει να γίνεται κρίκος μεταφοράς στο διπλανό του.

Συμπολίτες μου,

Η κυβέρνηση μένει όρθια στο καθήκον, απλώνοντας την φροντίδα της σε κάθε γωνιά του τόπου μας. Όμως, θα το ξαναπώ: Το μεγαλύτερο όπλο κατά του αόρατου εχθρού είναι η προσωπική μας συμπεριφορά: Δεν κυκλοφορούμε χωρίς αιτία. Μένουμε σπίτι. Δεν προσβάλλουμε με τη στάση μας εκείνους που μάχονται νύχτα-μέρα στα νοσοκομεία για τη δική μας υγεία.

Γιατί η παραμονή στο σπίτι είναι, στον πυρήνα της, ένα εξόχως δημοκρατικό σύνθημα συλλογικής ευθύνης. Δεν είναι περιορισμός. Αλλά κατάθεση σεβασμού στο σύνολο.

Έτσι θα αποδείξουμε ότι ο κοινωνικός μας ιστός είναι συμπαγής και με συνείδηση. Και ότι μαζί σηκώνουμε το βάρος της πατρίδας. Θα χρειαστεί να επιστρατεύσουμε όλα τα αποθέματα σθένους και υπομονής για να ξεπεράσουμε την κρίση.

Κλείνω με τα λόγια του Αμερικάνου προέδρου Θεόδωρου Ρούζβελτ, που ταιριάζουν, νομίζω, σε αυτούς που ήδη μάχονται εναντίον της απειλής και θα κληθούν να κάνουν πολύ περισσότερα στις επόμενες μέρες: «Ο έπαινος ανήκει στον άνθρωπο που είναι πραγματικά στην αρένα, με πρόσωπο γεμάτο ιδρώτα και αίμα. Που έχει, όμως, ενθουσιασμό και αφοσίωση. Γιατί ξοδεύει τον εαυτό του σε ένα άξιο σκοπό».

Εκ μέρους των Ελληνίδων και των Ελλήνων τους ευχαριστώ. Και σας καλώ όλους να δείξουμε την ευγνωμοσύνη μας με την καθημερινή μας στάση. Καθώς η ατομική επιθυμία υποχωρεί μπροστά στην συλλογική βούληση, η πατρίδα περνά στα χέρια μας. Ελλάδα είμαστε όλοι. Ας την προφυλάξουμε, λοιπόν! Ώστε να συναντήσουμε το αύριο πιο υγιείς, πιο δυνατοί και πιο αισιόδοξοι.

Δεν κυκλοφορούμε. Και δίνουμε όλοι ενωμένοι, πάνδημη απάντηση στην πανδημία.