Να χαράξει μια καθαρή γραμμή για την κυβέρνηση και το κόμμα, σε μια περίοδο που οι ισορροπίες γίνονται πιο σύνθετες και οι απαιτήσεις της κοινωνίας πιο πιεστικές, επιχειρεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης παράλληλα με την ανασύνταξη δυνάμεων. Ο πρωθυπουργός, παίρνοντας ως αφετηρία τις παρεμβάσεις του στην Κοινοβουλευτική Ομάδα για τον προϋπολογισμό και κλείνοντας το Σάββατο έναν κύκλο επαφών με τους προέδρους των τοπικών οργανώσεων, ελπίζει στην αλλαγή κλίματος.
Στην ΚΟ, ο τόνος ήταν σαφής και σε σημεία αυστηρός. Ο προϋπολογισμός παρουσιάστηκε όχι μόνο ως εργαλείο οικονομικής πολιτικής, αλλά ως το πολιτικό φίλτρο μέσα από το οποίο θα κριθεί η κυβέρνηση τους επόμενους μήνες. Δημοσιονομική πειθαρχία, επιμονή στη σταθερότητα και αποφυγή κάθε λογικής παροχολογίας που θυμίζει άλλες εποχές. Ταυτόχρονα, όμως, μια ξεκάθαρη εντολή προς τους υπουργούς: Οι πολιτικές πρέπει να φαίνονται στην καθημερινότητα, αλλιώς χάνουν την αξία τους. Το μήνυμα δεν απευθυνόταν μόνο στα κυβερνητικά στελέχη, αλλά και στους βουλευτές που καλούνται να στηρίξουν δύσκολες επιλογές σε ένα περιβάλλον αυξημένης κοινωνικής πίεσης.
Η πίεση αυτή αποτυπώνεται ήδη στα χωράφια και στους δρόμους. Οι αγροτικές κινητοποιήσεις κυριαρχούν στο προσκήνιο, θυμίζοντας ότι ο πρωτογενής τομέας παραμένει ένα ευαίσθητο πολιτικό μέτωπο. Στο Μαξίμου αναγνωρίζουν πως το πρόβλημα δεν είναι μόνο οικονομικό, αλλά βαθιά πολιτικό. Το κόστος παραγωγής, οι τιμές ενέργειας, τα ζητήματα με τις επιδοτήσεις και οι αβεβαιότητες γύρω από τη νέα ΚΑΠ συνθέτουν ένα εκρηκτικό μείγμα. Γι’ αυτό και η κυβερνητική γραμμή, όπως διαμορφώθηκε και στις τελευταίες παρεμβάσεις του πρωθυπουργού, είναι διττή. Διάλογος χωρίς υποχωρήσεις που θα τινάξουν τον προϋπολογισμό στον αέρα, αλλά και συγκεκριμένες κινήσεις στήριξης εκεί όπου υπάρχει πραγματική ανάγκη. Πάντως, το ραντεβού του πρωθυπουργού με αντιπροσωπεία αγροτών είναι στον αέρα με ό,τι αυτό σημαίνει.
Ο ρόλος του κομματικού μηχανισμού και το συνέδριο
Το ζήτημα, ωστόσο, δεν είναι μόνο τι θα δοθεί, αλλά πώς θα εξηγηθεί. Και εδώ μπαίνει ο ρόλος του κομματικού μηχανισμού. Στη συνάντηση με τους προέδρους των τοπικών οργανώσεων, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έστειλε ένα καθαρό μήνυμα. Η Νέα Δημοκρατία δεν μπορεί να είναι απλώς ένας εκλογικός μηχανισμός που ενεργοποιείται προεκλογικά. Χρειάζεται παρουσία, λόγο και παρέμβαση στις τοπικές κοινωνίες, ειδικά σε περιοχές όπου οι αγροτικές κινητοποιήσεις και η κοινωνική δυσαρέσκεια βρίσκουν εύφορο έδαφος.
Οι δημοσκοπήσεις, παρά τη σταθερή πρωτιά της ΝΔ, δεν αφήνουν περιθώρια εφησυχασμού. Στο κυβερνητικό επιτελείο διαβάζουν προσεκτικά τα ποιοτικά στοιχεία. Η φθορά είναι υπαρκτή, όχι καταλυτική, αλλά διαρκής. Η κυβέρνηση εξακολουθεί να προηγείται, όμως το «γιατί» της στήριξης γίνεται πιο εύθραυστο. Οι πολίτες δηλώνουν πως θέλουν σταθερότητα, αλλά ταυτόχρονα ζητούν απαντήσεις για την ακρίβεια, το εισόδημα, τις ανισότητες. Αυτό το διπλό μήνυμα προσπαθεί να αποκωδικοποιήσει ο πρωθυπουργός, γνωρίζοντας ότι η πολιτική κυριαρχία δεν είναι δεδομένη.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, το συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας τον Μάιο αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Δεν θα είναι ένα τυπικό κομματικό ραντεβού, αλλά μια ευκαιρία επαναπροσδιορισμού. Στο τραπέζι βρίσκονται τόσο οργανωτικά ζητήματα όσο και η ανάγκη για ένα ανανεωμένο πολιτικό αφήγημα. Στόχος είναι να σταλεί το μήνυμα ότι το κόμμα παραμένει ζωντανό, ανοιχτό στην κοινωνία και έτοιμο να στηρίξει την κυβερνητική πορεία με μεγαλύτερη συνοχή και λιγότερες εσωτερικές τριβές.
Το Μαξίμου γνωρίζει ότι οι επόμενοι μήνες θα είναι κρίσιμοι. Οι αγροτικές κινητοποιήσεις μπορεί να λειτουργήσουν ως καταλύτης για ευρύτερη κοινωνική δυσαρέσκεια, αν δεν αντιμετωπιστούν με σχέδιο και πολιτική ψυχραιμία. Οι δημοσκοπήσεις λειτουργούν ως καμπανάκι – κανένας πανικός. Και το συνέδριο του Μαΐου προβάλλει ως το χρονικό ορόσημο για μια νέα αρχή, τόσο σε επίπεδο κόμματος όσο και σε επίπεδο κυβερνησιμότητας.
Η λογική της «ελεγχόμενης αποφασιστικότητας»
Σε αυτή τη χρονική στιγμή, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δείχνει να επενδύει στη λογική της «ελεγχόμενης αποφασιστικότητας». Δεν υπόσχεται θαύματα, ούτε εύκολες λύσεις. Υπόσχεται, όμως, σταθερότητα, συνέπεια και μια προσπάθεια να κλείσουν πληγές που άνοιξαν τα τελευταία χρόνια, έχοντας ως όπλο επικοινωνιακό και την εκλογή του Κυριάκου Πιερρακάκη στην προεδρία του Eurogroup. Το αν αυτό αρκεί, θα φανεί στην πράξη. Στις διαπραγματεύσεις με τους αγρότες, στη διαχείριση της καθημερινότητας και, τελικά, στην κάλπη όποτε κι αν αυτή στηθεί.
Το βέβαιο είναι ότι η κυβέρνηση μπαίνει σε μια περίοδο όπου οι λεπτές ισορροπίες θα καθορίσουν τις εξελίξεις, ενώ το βλέμμα είναι και στην επανεμφάνιση του Αλέξη Τσίπρα. Από τον τρόπο που θα αντιμετωπιστούν οι αγροτικές κινητοποιήσεις, μέχρι το πώς θα διαβαστούν οι δημοσκοπήσεις και πώς θα στηθεί το συνέδριο του Μαΐου, όλα συνδέονται σε ένα ενιαίο πολιτικό αφήγημα. Και αυτό το αφήγημα, όπως κατέστη σαφές τόσο στην ΚΟ όσο και μπροστά στους προέδρους των τοπικών οργανώσεων, θα κριθεί λιγότερο στα λόγια και περισσότερο στα αποτελέσματα.
Για την κυβέρνηση Μητσοτάκη, το «από εδώ και πέρα» δεν είναι μια χρονική ένδειξη. Είναι μια πολιτική δέσμευση με συγκεκριμένο κόστος και συγκεκριμένο ρίσκο. Και σε αυτό το πεδίο, οι εύκολες λύσεις απλώς δεν υπάρχουν.
