Η υπόθεση της αγοράς και τέταρτης φρεγάτας τύπου Belh@rra από τη χώρα μας, που συζητείται αυτή την ώρα στην αίθουσα της Ολομέλειας του Κοινοβουλίου, έχει προκαλέσει έναν κύκλο αντιπαραθέσεων και προβληματισμών όχι μόνο στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, αλλά και στις σχέσεις του με τη Νέα Αριστερά του Αλέξη Χαρίτση. Παρότι ακόμη δεν έχει ξεκινήσει ουσιαστικά ένας διάλογος για πιθανή συνεργασία των δύο κομμάτων, το ζήτημα των εξοπλισμών φαίνεται να βάζει από νωρίς εμπόδια.
Να σημειωθεί ότι το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εθνικής Άμυνας για την «Έγκριση σχεδίων Συμβάσεων στον τομέα της άμυνας για την τροποποίηση των υπό στοιχεία 016B/21 και 017Β/21 Συμβάσεων για την προμήθεια φρεγατών τύπου “FDI HN” και την εν συνεχεία υποστήριξή τους», όπως είναι ο πλήρης τίτλος του, εισήχθη από την Επιτροπή Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών της Βουλής στην Ολομέλεια, με τη θετική ψήφο της Νέας Δημοκρατίας. Το καταψήφισαν ΚΚΕ και Νέα Αριστερά, ενώ επιφυλάχθηκαν να εκφράσουν την τελική τους θέση κατά τη σημερινή συζήτηση ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, ΣΥΡΙΖΑ, Ελληνική Λύση, Νίκη και Πλεύση Ελευθερίας.
Οι συμβάσεις προβλέπουν την αγορά λοιπόν μιας τέταρτης φρεγάτας Belh@rra επιπέδου Standard 2++, την αναβάθμιση των τριών προηγούμενων Belh@rra που έχουμε παραγγείλει και δεν έχουμε ακόμη παραλάβει, από επίπεδο Standard 2 που είναι τώρα σε επίπεδο Standard 2++, και εν συνεχεία την υποστήριξή τους.
Ο ΣΥΡΙΖΑ συνεδρίασε χθες για να αποφασίσει τη στάση του στη σημερινή ψηφοφορία με το προεδρείο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας να καταλήγει στην απόφαση να υπερψηφίσει την απόκτηση ενός ακόμη υπερσύγχρονου πολεμικού πλοίου που θα κατασκευαστεί κατά 75% στα γαλλικά ναυπηγεία της Naval Group και κατά 25% σε ελληνικά ναυπηγεία. Όμως η απόφαση αυτή δεν ήταν εύκολη ούτε και ομόφωνη. Στελέχη του κόμματος εξέφρασαν σοβαρές ενστάσεις, τονίζοντας ότι είναι αντιφατικό να καταγγέλλει κανείς την ευρωπαϊκή πολιτική του «ReΑrm Europe» («Επανεξοπλισμού της Ευρώπης») και ταυτόχρονα να δίνει θετική ψήφο σε νέες στρατιωτικές δαπάνες. Μάλιστα, αντιρρήσεις φέρεται να διατύπωσαν ακόμη και κορυφαία στελέχη του κόμματος της ελάσσονος αντιπολίτευσης, όπως ο γραμματέας Στέργιος Καλπάκης και ο εκπρόσωπος Τύπου Κώστας Ζαχαριάδης.
Από την άλλη, υπήρξαν και βουλευτές που προσπάθησαν να διαχωρίσουν την περίπτωση της Belh@rra από την ευρύτερη συζήτηση για τους εξοπλισμούς. Ο Γιώργος Καραμέρος για παράδειγμα, δήλωσε χαρακτηριστικά πως «θα καταθέσω τη δική μου άποψη, επειδή αυτή η υπόθεση των φρεγατών δεν έχει να κάνει με το ReArm (σ.σ. με τη νέα κούρσα εξοπλισμών) και όλη αυτή την πολεμική οικονομία της Ευρώπης, αλλά έχει να κάνει με μια δέσμευση της χώρας προκειμένου να θωρακίσει την άμυνά της, ιδιαίτερα στο Αιγαίο. Η υπόθεση των 2+2 φρεγατών έχει ξεκινήσει από την κυβέρνηση Τσίπρα». Πρόσθεσε δε πως το γεγονός «ότι έχουν γίνει λάθος χειρισμοί στην πορεία από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, ότι έχουν δεσμευτεί πάρα πολλοί πόροι για τα εξοπλιστικά συνολικά, δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να ολοκληρώσουμε αυτό το σχέδιο της τέταρτης φρεγάτας. Σας λέω επαναλαμβάνω, την προσωπική μου άποψη». Καταλήγοντας, σημείωσε: «Δεν βλέπω τον λόγο να μπερδέψουμε τη λάθος στροφή της ευρωπαϊκής οικονομίας με το ReArm, με όλο αυτό το οποίο υπάρχει συνολικά γεωπολιτικά, με την ανάγκη της χώρας να λύσει τα προβλήματα που έχει στο επίπεδο του Πολεμικού Ναυτικού».
Η Νέα Αριστερά, πάντως, έχει ξεκαθαρίσει σε όλους τους τόνους ότι στέκεται απέναντι στη λογική της συνεχούς αγοράς νέων εξοπλισμών, κάτι που διαφαίνεται και από τη σημερινή συζήτηση στη Βουλή. Θεωρεί ότι η χώρα δεσμεύει τεράστιους πόρους σε εξοπλιστικά προγράμματα την ώρα που υπάρχουν άλλες επείγουσες ανάγκες για την κοινωνία. Μάλιστα, σε παλαιότερη ψηφοφορία για τον κρατικό προϋπολογισμό, είχε καταψηφίσει τις σχετικές δαπάνες, σε αντίθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία που τις είχε στηρίξει. Αυτή η διαφορά δείχνει να γίνεται όλο και πιο έντονη, δυσκολεύοντας την προοπτική μιας συνεννόησης ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Στην Κουμουνδούρου υπάρχει, ωστόσο, και η σκέψη ότι το κόμμα δεν μπορεί να αγνοήσει την πορεία που έχει χαράξει εδώ και χρόνια σε ζητήματα άμυνας. Υπενθυμίζεται ότι η ενίσχυση της συνεργασίας με τη Γαλλία είχε ενισχυθεί επί κυβέρνησης Αλέξη Τσίπρα και ως αξιωματική αντιπολίτευση είχε στηρίξει την αγορά των μαχητικών αεροσκαφών Rafale το 2021. Η ιστορική αυτή σχέση είναι δύσκολο να παραμεριστεί, παρότι σήμερα αρκετά στελέχη θεωρούν ότι η θετική ψήφος μπορεί να παρεξηγηθεί ως στήριξη προς την κυβέρνηση Μητσοτάκη και τις επιλογές της στην εξωτερική πολιτική.
Την ίδια ώρα, και το ΠΑΣΟΚ φαίνεται να κινείται προς θετική ψήφο για την τέταρτη Belharra, παρά τις δεύτερες σκέψεις που έγιναν προς στιγμήν. Η επιλογή αυτή βάζει σε ακόμα πιο δύσκολη θέση τον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς περιορίζει τα περιθώρια ελιγμών του κόμματος και επηρεάζει την προσπάθεια για τη δημιουργία ενός κοινού μετώπου διαλόγου ανάμεσα στις προοδευτικές δυνάμεις, πρωτοβουλία που έχει ήδη ανακοινώσει ο Σωκράτης Φάμελλος. Το βέβαιο είναι ότι η συζήτηση για τη φρεγάτα δεν θα κλείσει με τη σημερινή ψηφοφορία. Το θέμα θα συνεχίσει να προκαλεί αντιδράσεις και αναμένεται να φτάσει μέχρι την Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ το Σάββατο. Εκεί, μάλιστα, οι διαφωνίες μπορεί να εκδηλωθούν πιο έντονα, ιδιαίτερα αφού στη συνεδρίαση θα απουσιάζει ο πρώην πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.
