Σε μια φορτισμένη και πολιτικά αιχμηρή ομιλία, ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο χρησιμοποίησε την απονομή του Τιμητικού Χρυσού Φοίνικα στο Φεστιβάλ Καννών για να εξαπολύσει νέα επίθεση κατά του Ντόναλντ Τραμπ, χαρακτηρίζοντάς τον ως «παγκόσμιο κίνδυνο» και «εχθρό της τέχνης και της δημοκρατίας».
Ο 81χρονος ηθοποιός, κατά τη διάρκεια της τελετής έναρξης του 78ου Φεστιβάλ, δεν μάσησε τα λόγια του: «Στη χώρα μου, παλεύουμε με νύχια και με δόντια για τη δημοκρατία που κάποτε θεωρούσαμε δεδομένη. Και αυτό αφορά όλους μας εδώ, γιατί η τέχνη είναι η φωτιά που ενώνει τους ανθρώπους. Η τέχνη αναζητά την αλήθεια, αγκαλιάζει τη διαφορετικότητα – και γι’ αυτό αποτελεί απειλή», είπε καταχειροκροτούμενος από το κοινό στην αίθουσα Grand Lumière.
Η επίθεση του Ντε Νίρο επικεντρώθηκε και στην απόφαση του Τραμπ να επαναφέρει δασμούς 100% στις ταινίες που παράγονται εκτός ΗΠΑ. «Δεν μπορείς να κοστολογήσεις τη δημιουργικότητα», δήλωσε, «αλλά προφανώς μπορείς να της βάλεις δασμούς. Αυτές οι επιθέσεις δεν είναι μόνο αμερικανικό πρόβλημα – είναι παγκόσμιο».
Κατηγόρησε, επίσης, τον Τραμπ για «βαρβαρότητα απέναντι στον πολιτισμό», αναφέροντας πως διόρισε τον εαυτό του επικεφαλής του Kennedy Center, περικόπτοντας ταυτόχρονα κονδύλια για τις τέχνες, τις ανθρωπιστικές επιστήμες και την εκπαίδευση.
«Αυτοί που κυβερνούν με φόβο και αυταρχισμό μάς φοβούνται. Η τέχνη τούς τρομάζει», είπε με νόημα ο βετεράνος του Χόλιγουντ, καλώντας το κοινό σε ειρηνική αλλά αποφασιστική δράση: «Ήρθε η ώρα να οργανωθούμε. Να διαμαρτυρηθούμε. Και όταν έρθει η ώρα των εκλογών, να ψηφίσουμε. Να δείξουμε τη δύναμή μας μέσα από την τέχνη».
Ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο έκλεισε την έντονα πολιτική ομιλία του με κάλεσμα σε δράση «χωρίς βία, αλλά με πάθος και αποφασιστικότητα», ενώ καταχειροκροτήθηκε όταν έκλεισε λέγοντας το σύνθημα της Γαλλικής Επανάστασης: «Liberté, Égalité, Fraternité» (Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφοσύνη).
Την απονομή του βραβείου έκανε ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο, με τον οποίο ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο συνεργάζεται ξανά στη νέα ταινία Killers of the Flower Moon του Μάρτιν Σκορσέζε.
Η φετινή διοργάνωση έχει από νωρίς δείξει πολιτικό χαρακτήρα. Εκτός από την τοποθέτηση του Ντε Νίρο, οι Κάννες συγκλονίστηκαν από την καταδίκη του Ζεράρ Ντεπαρντιέ για σεξουαλική επίθεση, γεγονός που σχολιάστηκε ευρέως από τη νέα πρόεδρο της κριτικής επιτροπής Ζιλιέτ Μπινός, η οποία δήλωσε: «Δεν είναι τέρας, αλλά δεν είναι πια ιερός».
O Ρόμπερτ Ντε Νίρο περπάτησε στο κόκκινο χαλί μαζί με τη σύντροφό του, Τίφανι Τσεν, εκπαιδεύτρια πολεμικών τεχνών με την οποία είναι μαζί από το 2021.
