Τα 9 πιο συνηθισμένα σημάδια αυτισμού σε ενήλικες

Πολλοί ενήλικες ζουν για χρόνια χωρίς να γνωρίζουν ότι είναι αυτιστικοί. Δεν πρόκειται για αδιαφορία – αλλά για μια διάγνωση που συχνά χάνεται, ειδικά στις γυναίκες. Ο αυτισμός δεν είναι πάντα ορατός. Κρύβεται στις λεπτομέρειες: στον τρόπο που αντιλαμβάνεσαι, αισθάνεσαι, επικοινωνείς.

Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, το 80% των γυναικών με αυτισμό παραμένουν αδιάγνωστες μέχρι τα 18 τους. Υπάρχουν πολλοί λόγοι γι’ αυτό:

• Πολλοί μαθαίνουν να προσαρμόζουν τη συμπεριφορά τους για να «ταιριάζουν».
• Τα διαγνωστικά εργαλεία είναι ξεπερασμένα και εστιασμένα σε συγκεκριμένα πρότυπα
• Υπάρχει υπερβολική εστίαση στα εξωτερικά σημάδια και όχι στα εσωτερικά, που ποικίλλουν από άτομο σε άτομο.

Όπως επισημαίνουν ειδικοί στη Huffington Post υπάρχει μεγαλύτερη ποικιλία εντός του φάσματος του αυτισμού, από ό,τι μεταξύ αυτιστικών και μη αυτιστικών ανθρώπων.

Αν είσαι ενήλικας και έχεις νιώσει ποτέ πως δεν «κολλάς» με τον κόσμο γύρω σου, ίσως κάποια από τα παρακάτω σημάδια σου φανούν οικεία.

1. Αίσθηση ότι είσαι «διαφορετικός»

Πολλοί αυτιστικοί ενήλικες νιώθουν πως δεν ταιριάζουν με τους άλλους – όχι περιστασιακά, αλλά συνεχώς. Δεν πρόκειται για την τυπική αίσθηση αποξένωσης, αλλά για κάτι διαρκές. Δεν είναι πάντα εμφανές στους άλλους, γιατί είναι μια εσωτερική εμπειρία, οπότε το άτομο γνωρίζει καλύτερα πώς και σε τι βαθμό το αισθάνεται.

2. Δυσκολία στην κατανόηση κοινωνικών σημάτων

Άτομα με αυτισμό συχνά δυσκολεύονται να καταλάβουν κοινωνικούς κώδικες, όπως πόσο βλέμμα είναι αρκετό σε μια συνομιλία ή πότε πρέπει να σταματήσουν να χαμογελούν. Μπορεί να μάθουν να το «καλύπτουν», αλλά δεν τους βγαίνει φυσικά όπως στους μη αυτιστικούς.

3. Δύσκολες ή περίεργες σχέσεις

Πολλοί ενήλικες με αυτισμό έχουν ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο σχέσεων – φιλικών ή ερωτικών – που είναι πάντα πολύ μπερδεμένες ή τερματίζονται τελείως ξαφνικά. Συχνά δεν καταλαβαίνουν τι πήγε στραβά ή γιατί οι δικές τους σχέσεις διαλύονται ενώ των άλλων όχι.

4. Αισθητηριακή ευαισθησία

Ο αυτισμός μπορεί να σχετίζεται με αυξημένη ή μειωμένη αντίληψη ήχων, φωτός ή άλλων ερεθισμάτων. Για παράδειγμα, κάποιος μπορεί να μη αντέχει τον ήχο ενός ρολογιού που χτυπάει ή μιας σειρήνας, ενώ άλλοι μπορεί να μην παρατηρούν καθόλου αυτά τα ερεθίσματα.

5. Ανάγκη για ρουτίνα

Η σταθερότητα και η προβλεψιμότητα προσφέρουν ηρεμία. Δεν χρειάζεται να είναι κάτι άκαμπτο – μπορεί να είναι απλώς το να πίνεις καφέ από την ίδια κούπα κάθε πρωί. Η διατάραξη της ρουτίνας μπορεί να φέρει εκνευρισμό ή άγχος. Αλλαγές στη ζωή, όπως μια μετακόμιση ή αλλαγή δουλειάς, μπορούν να προκαλέσουν αϋπνία ή στρες.

Συμπεριλαμβάνεται και το stimming – επαναλαμβανόμενες κινήσεις όπως κούνημα του σώματος, χτύπημα χεριών ή τρίψιμο επιφανειών – που βοηθά στη ρύθμιση των συναισθημάτων.

6. Ανάγκη για μοναχικότητα

Η ανάγκη για απομόνωση, ιδιαίτερα μετά από κοινωνικές εκδηλώσεις ή υπερδιέγερση,  είναι συνηθισμένη. Πολλοί βιώνουν έντονη κόπωση μετά από επαγγελματικές παρουσιάσεις ή κοινωνικές συναντήσεις. Αυτό οφείλεται στην προσπάθεια του ατόμου να κρύψει πτυχές του εαυτού του για να ταιριάξει, το οποίο είναι εξαντλητικό.

Αν και όλοι το κάνουμε κάποιες φορές, οι αυτιστικοί άνθρωποι το κάνουν σε τέτοιο βαθμό που εξαντλούνται πλήρως και χρειάζονται μια περίοδο απομόνωσης για να επανέλθουν.

7. Έντονα και βαθιά ενδιαφέροντα

Οι αυτιστικοί ενήλικες συχνά έχουν μια ισχυρή έλξη σε ένα συγκεκριμένο θέμα ή χόμπι, στο οποίο αφιερώνονται πλήρως. Μπορεί να χτίσουν ολόκληρη ζωή γύρω από αυτό ή να το εντάσσουν σε κάθε συζήτηση. Δεν είναι απλώς πάθος – είναι τρόπος κατανόησης και σύνδεσης με τον κόσμο.

8. Δυσανεξία στο small talk

Για τους περισσότερους το small talk μπορεί να είναι βαρετό, αλλά για πολλούς αυτιστικούς είναι βασανιστικό. Τείνουν να το αποφεύγουν ή να οργανώνουν τη ζωή τους ώστε να μην χρειάζεται να το κάνουν. Προτιμούν ουσιαστικές, βαθιές συζητήσεις με νόημα.

9. Ανάγκη για άμεση και ειλικρινή επικοινωνία

Η κυριολεκτική σκέψη είναι συχνή. Δυσκολεύονται να αντιληφθούν τις μεταφορές και τις παρομοιώσεις. Η άμεση, καθαρή γλώσσα είναι προτιμότερη και πιο φυσική.

Τι μπορείς να κάνεις

Αν αναγνωρίζετε στον εαυτό σας κάποια από αυτά τα σημάδια, τότε το να μιλήσετε με έναν ειδικό θεραπευτή ενδεχομένως να αποδειχθεί απελευθερωτικό.

Η υποστήριξη για τη νευροδιαφορετικότητα είναι πολύτιμη. Η διάγνωση στην ενήλικη ζωή μπορεί να φέρει ανακούφιση αλλά και απογοήτευση για όλα όσα δεν γνώριζες νωρίτερα. Και τα δύο είναι φυσιολογικά. Το σημαντικό είναι πως υπάρχουν τα εργαλεία για να κατανοήσει ο καθένας καλύτερα τον εαυτό του.