Βλέπετε το παιδί σας να συμπεριφέρεται διαφορετικά, αλλά δεν είστε σίγουροι αν πρέπει να ανησυχήσετε και τι πρέπει να κάνετε; Μερικές φαινομενικά «αθώες» συνήθειες ίσως κρύβουν κάτι βαθύτερο και οι γονείς θα πρέπει να ξεπεράσουν την αντίληψη του… «είναι απλά παιδιά».
Παρότι δεν υπάρχει λόγος πανικού, η γνώση αυτών των συμπεριφορών είναι μια ευκαιρία για δράση και πρόληψη. Όσο νωρίτερα τις αναγνωρίσετε, τόσο πιο αποτελεσματικά μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας, καθώς ζητήματα όπως η επιθετικότητα, ο εκνευρισμός, το άγχος, η βία ή οι γλωσσικές καθυστερήσεις, μπορούν να ενταθούν με τα χρόνια. Ακολουθούν δέκα συνήθειες, που σύμφωνα με παιδοψυχολόγους στο Parade, δεν θα πρέπει να αγνοηθούν…
1. Συνεχής μη επίτευξη αναπτυξιακών σταδίων
Κάθε παιδί αναπτύσσεται με τον δικό του ρυθμό, αλλά η λογική του «θα το κάνει όταν είναι έτοιμο» μπορεί να οδηγήσει σε αδράνεια. Αν παρατηρείτε στασιμότητα ή πισωγύρισμα στις δεξιότητες του παιδιού σας, μιλήστε με τον παιδίατρο.
2. Εμμονή να χρησιμοποιεί το διαδίκτυο με απόλυτη ιδιωτικότητα
Τα παιδιά έχουν πλέον πρόσβαση σε ολόκληρο τον κόσμο μέσω του διαδικτύου και αυτό εγκυμονεί πολλούς κινδύνους. Η επιμονή ενός παιδιού να είναι συνεχώς μόνο του όταν είναι online μπορεί να υποκρύπτει κάτι ανησυχητικό. Καθορίστε όρια, προτιμήστε η χρήση να γίνεται σε κοινόχρηστους χώρους και ενθαρρύνετε την ανοιχτή επικοινωνία.
3. Υπερβολική χρήση οθονών
Η υπερβολική ενασχόληση με οθόνες συνδέεται με προβλήματα ύπνου, συναισθηματικές δυσκολίες και παχυσαρκία. Περιορίστε τη χρήση κατά τη διάρκεια των γευμάτων, του παιχνιδιού και πριν τον ύπνο — ειδικά στα μικρά παιδιά.
4. Απότομες αλλαγές στη διατροφή
Η έντονη αύξηση ή μείωση της όρεξης μπορεί να σηματοδοτεί άγχος, συναισθηματική δυσφορία ή ακόμη και διατροφικές διαταραχές, όπως νευρική ανορεξία ή βουλιμία. Αναζητήστε τη ρίζα του προβλήματος και απευθυνθείτε σε ειδικό εάν χρειαστεί.
5. Επιθετική συμπεριφορά
Χτυπήματα, δαγκώματα, ρίψη αντικειμένων και ξεσπάσματα που διαρκούν πολύ είναι σημάδια συναισθηματικής δυσκολίας. Αν δεν αντιμετωπιστούν, μπορεί να συνεχιστούν και στα σχολικά χρόνια. Η καθοδήγηση από ειδικούς είναι κρίσιμη.
6. Συνεχή ψέματα
Όλα τα παιδιά μπορεί να λένε ψέματα πού και πού, αλλά η συνεχής ψευδολογία είναι ανησυχητική. Κάντε την αλήθεια λιγότερο τρομακτική για το παιδί. Αποφύγετε την ανάκριση και δώστε χώρο για ειλικρίνεια. Αν ξέρετε ήδη τι συνέβη, πείτε το και συζητήστε το χωρίς ένταση.
7. Ακατάλληλη ή επιθετική γλώσσα
Πολλοί γονείς σοκάρονται από το λεξιλόγιο των παιδιών τους – είτε προφορικά είτε σε μηνύματα. Τα παιδιά χρησιμοποιούν ολοένα και πιο σκληρές φράσεις, μπορεί ακόμη και ρατσιστικές ή σεξουαλικά φορτισμένες εκφράσεις. Η συζήτηση χωρίς ντροπή, καθώς και η πρότυπη συμπεριφορά από τους γονείς, είναι καθοριστικά.
8. Δυσκολίες στον ύπνο
Ο ύπνος είναι θεμελιώδης για την υγεία του παιδιού. Προσπαθήστε να τηρείτε σταθερό πρόγραμμα ύπνου, να αποφεύγετε τις οθόνες πριν τον ύπνο και να δημιουργήσετε ένα ήρεμο περιβάλλον.
9. Εμμονικό δάγκωμα νυχιών
Το συνεχές δάγκωμα νυχιών μπορεί να είναι αντίδραση σε άγχος. Αντί να το αντιμετωπίζετε ως απλή συνήθεια, προσπαθήστε να καταλάβετε τι κρύβεται από πίσω και ζητήστε βοήθεια εάν χρειάζεται.
10. Αναφορές σε αυτοκτονικές σκέψεις
Το πιο σοβαρό και επείγον σημάδι: εάν το παιδί δείχνει ή λέει ότι αναρωτιέται αν η ζωή αξίζει. Μιλήστε ανοιχτά. Το να ρωτήσετε δεν βάζει «ιδέες» στο παιδί. Αν υπάρχει άμεσος κίνδυνος, καλέστε τις Αρχές ή πηγαίνετε σε Τμήμα Επειγόντων. Σε κάθε περίπτωση, ζητήστε επαγγελματική βοήθεια άμεσα.
Πώς να βοηθήσετε
Τα παιδιά παρατηρούν και μαθαίνουν από τη συμπεριφορά σας. Οπότε είναι σημαντικό να διατηρείτε την ψυχραιμία σας. Οι ειδικοί συνιστούν επίσης να χρησιμοποιείται βιβλία ως εργαλεία για να ανοίξετε συζητήσεις γύρω από συμπεριφορές. Είναι επίσης σημαντικό να επικεντρωθεί σε μια συμπεριφορά κάθε φορά. Όχι όλα μαζί και όχι με ένταση. Βάλτε όρια και προσφέρετε θετική ενίσχυση.
Σε κάθε περίπτωση μη φοβηθείτε να ζητήσετε βοήθεια. Ορισμένες συνήθειες και συμπεριφορές χρειάζονται παρέμβαση ειδικού. Η ψυχοθεραπεία – αλλά και εναλλακτικές μορφές όπως η θεραπεία μέσω τέχνης ή παιχνιδιού – μπορεί να είναι σωτήριες. Η έγκαιρη αναγνώριση δεν είναι λόγος πανικού — είναι δείκτης φροντίδας.