Σχολεία… «ροκ» που, αντί να επιλύουν, προκαλούν προβλήματα στην μαθησιακή διαδικασία χαρακτηρίζονται, εξαιτίας της έντονης ηχορύπανσης που πηγάζει από δίκυκλα, αυτοκίνητα και κατασκευές, περίπου οκτώ στα δέκα δημοτικά σχολεία και νηπιαγωγεία στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, στο δυτικό τομέα και στην Άνω Πόλη.

Αυτό διαπιστώνεται μεταξύ άλλων από έρευνα για την εκτίμηση της επίδρασης του θορύβου στην μαθησιακή διαδικασία σε σχολεία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης των Α΄, Β΄ και Γ΄ Δημοτικών Κοινοτήτων του Δήμου Θεσσαλονίκης, που υλοποίησε κατά τον θερινή περίοδο 2011 (Μάιο, Ιούνιος) το Τμήμα Περιβάλλοντος της Αντιδημαρχίας Περιβάλλοντος, Ποιότητας Ζωής και Ελευθέρων Χώρων, στο πλαίσιο ενός γενικότερου προγράμματος καταγραφής και χαρτογράφησης της ηχορύπανσης στη Θεσσαλονίκη.

Η έρευνα έγινε με συνέντευξη και συμπλήρωση ερωτηματολογίου στην οποία συμμετείχαν από πλευράς Δήμου Θεσσαλονίκης η περιβαλλοντολόγος Πολυξένη Τσιμενίδου και η ασκούμενη σπουδάστρια Άννα Μανασσή.

Τα ευρήματα της έρευνας

Συνολικά διαπιστώθηκε ότι τα 18 από τα 24 σχολεία του δείγματος (75%) αντιμετωπίζει πρόβλημα ηχορύπανσης προερχόμενης από τον περιβάλλοντα θόρυβο.

Συγκεκριμένα στην Α΄ Κοινότητα το πρόβλημα παρουσιάζεται στα 7 από τα 9 σχολεία, στη Β΄ στα 4 από τα 8 και στη Γ΄ στα 6 από τα 7.

Τα σχολεία της Α΄ Κοινότητας (κέντρο Θεσσαλονίκης) εμφανίζουν κακή έως απαράδεκτη κατάσταση ως προς την ηχορύπανση, της Β΄ (Δυτικός Τομέας) καλή έως μέτρια και της Γ΄ (Άνω Πόλη) κακή έως πολύ κακή κατάσταση.
Έτσι, οι μισοί εκπαιδευτικοί και μαθητές δυσκολεύονται να διδάξουν ή να μελετήσουν, καθώς εκτίθενται, καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής βάρδιας, σε ενοχλητικά επίπεδα θορύβου.

Οι ώρες μέγιστης έκθεσης σε θόρυβο εντοπίζονται κυρίως από τις 11:00 το πρωί μέχρι και τις 13:00 το μεσημέρι.
Οι πηγές θορύβου διαφοροποιούνται. Συγκεκριμένα, στην Α΄ Δημοτική Κοινότητα τη μεγαλύτερη όχληση προκαλούν τα αυτοκίνητα, τα δίκυκλα και οι ποικίλες ανθρώπινες δραστηριότητες, στη Β΄ Κοινότητα τα δίκυκλα και οι κατασκευές, ενώ στη Γ΄ Κοινότητα τα αυτοκίνητα και τα μηχανάκια αποτελούν τις κυριότερες πηγές θορύβου, καθώς στην περιοχή αυτή τα περισσότερα σχολεία βρίσκονται πάνω σε στενούς και με μεγάλη κυκλοφορία δρόμους, όπως η Ολυμπιάδος και η Κασσάνδρου («οδικές χαράδρες»).

Τα «Ροκ Σχολεία»

Σύμφωνα με την έρευνα, η χωροθέτηση των σχολείων καθιστά επιτακτική την αντιμετώπιση του θορύβου με πρόσθετα μέτρα ηχοπροστασίας, διότι τα περισσότερα σχολεία βρίσκονται σε κλοιό πολύβοων οδών, γεγονός που αποκλείει την εναλλακτική δυνατότητα τοποθέτησης των τάξεων στα πιο ήσυχα σημεία των κτιρίων.

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι σε μελέτες που εκπονήθηκαν από την Αμερικανική Εταιρεία Ωτολογίας διαπιστώθηκε πως τα παιδιά που έκαναν μάθημα σε τάξεις που βρίσκονταν στην πιο θορυβώδη πλευρά του σχολείου είχαν χαμηλότερους βαθμούς από ό,τι εκείνα των οποίων οι τάξεις ήταν στην ήσυχη πλευρά. Στην παρούσα έρευνα οι ενοχλητικοί ήχοι που ταλαιπωρούν τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές περι¬γράφονται ως έντονοι, ρυθμικοί και διαρκείς, ενώ τα σχολεία χαρακτηρίζονται ως «Ροκ Σχολεία».

Τα μέτρα που προτείνονται

Με βάση τα παραπάνω, τα μέτρα ηχοπροστασίας στις σχολικές μονάδες θεωρούνται απαραίτητα, ενώ με ενέργειες προς αυτή την κατεύθυνση φαίνεται να συντάσσεται και το σύνολο των εκπαιδευτικών.

-η αναβάθμιση των σχολικών κτιρίων, με την αλλαγή κουφωμάτων (διπλά τζάμια) και την τοποθέτηση κατάλληλων αντιθορυβικών υλικών εντός των τάξεων,

-η κατασκευή ηχοπετασμάτων/ ή ηχοπαγίδων περιμετρικά των σχολείων, εντός ή εκτός του προαύλιου χώρου, ανάλογα με τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό των κτιρίων,

-η αλλαγή του οδοστρώματος στις οδούς που βρίσκονται περιμετρικά των σχολείων, με την τοποθέτηση κατάλληλου αντιθορυβικού τάπητα,

-οι αυστηρότεροι έλεγχοι στις εξατμίσεις των δικύκλων από τις αρμόδιες αρχές,

-η τοποθέτηση ειδικού σιγαστήρα από τους οδηγούς ή αντικατάσταση των παλαιού τύπου εξατμίσεων με νέες αντιθορυβικής τεχνολογίας,

-η τοποθέτηση κατάλληλης σήμανσης για οδηγούς και πεζούς έξω από τα σχολεία,

-η κατάργηση των στάσεων λεωφορείων που βρίσκονται μπροστά από τις σχολικές μονάδες και επανατοποθέτηση αυτών σε πιο ουδέτερα, ως προς την ανάγκη ηχοπροστασίας, σημεία,

-η χρήση κατάλληλων ηχοπετασμάτων, από τους αρμόδιους, σε κάθε κα¬τασκευή που γίνεται κοντά σε σχολεία και κατοικημένες περιοχές και για όσο διαρκεί αυτή,

-ο σχεδιασμός ζώνης «ησυχίας» γύρω από τις σχολικές μονάδες, αλλά και γύρω από άλλες ευπαθείς ομάδες πολιτών (νοσοκομεία, γηροκομεία κλπ.),

-ο κατάλληλος κυκλοφοριακός σχεδιασμός, που θα λαμβάνει υπόψη την επιβάρυνση που η κυκλοφορία προκαλεί στα επίπεδα ηχορύπανσης

και η διαρκής ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών σε θέματα ηχο-ρύπανσης.