Όταν σκεφτόμαστε τα θαύματα του αρχαίου κόσμου, σίγουρα οι πρώτες εικόνες που έρχονται στο μυαλό μας είναι οι Πυραμίδες της αρχαίας Αιγύπτου, ο Φάρος της Αλεξάνδρειας ή ο Κολοσσός της Ρόδου. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλα απίστευτα επιτεύγματα της μηχανικής που κατασκευάστηκαν στην Ελλάδα από τους προγόνους μας, αλλά ξεχάστηκαν σε μεγάλο βαθμό με το πέρασμα του χρόνου.

Ακροκόρινθος

Από τότε που πρωτοδημιουργήθηκε ένας μικρός οικισμός κοντά στον Ακροκόρινθο, η Εφύρα, ο οποίος στη συνέχεια εξελίχθηκε στην πάμπλουτη και περήφανη Κόρινθο, αυτό το μνημείο ήταν το φυσικό σημάδι της ύπαρξης της πόλης, και σύμφωνα με το korinthos.gr οχυρώθηκε κατά υποδειγματικό τρόπο, αποτελώντας το σημαντικότερο οχυρωματικό έργο της περιοχής από την αρχαιότητα ως τα νεότερα χρόνια.

Ο Ακροκόρινθος αποτελούσε την Ακρόπολη της Κορίνθου και παίρνει το όνομά του από τον συνδυασμό των λέξεων Άκρο και Κόρινθος.

Οι επιβλητικές του οχυρώσεις θεμελιώθηκαν στα μυκηναϊκά χρόνια και απέκτησαν μεγαλοπρέπεια μεταξύ του 7ου-6ου π.Χ. αιώνα, όταν η δυναστεία των Κυψελιδών έφτασε την Κόρινθο στο απόγειο της ακμής της. Το κάστρο του Ακροκορίνθου, σε όλη την ύπαρξή του ήταν άπαρτο. Με τα 574 μ. υψόμετρο και τη στρατηγική του θέση, αντιστάθηκε σε κάθε εχθρό που θέλησε να καταλάβει το «Άστρο των Άστρων», ενώ πρόκειται για το μεγαλύτερο κάστρο της Ελλάδας και ένα από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης.

Κατά τη διάρκεια των αρχαίων χρόνων χτίστηκε στον Ακροκόρινθο ο περίφημος ναός της ένοπλης Αφροδίτης, όπου οι ιέρειες της θεάς ασκούσαν την ιερή πορνεία.

Ο Έλληνας γεωγράφος, Στράβων, ο οποίος έγραψε τα έργα του στις αρχές του 1ου αιώνα μ.Χ., ανέφερε ότι ο ναός απασχολούσε περίπου χίλιες ιερόδουλες που υπηρετούσαν τη θεά της αγάπης, την Αφροδίτη. Οι γυναίκες, οι οποίες προσφέρονταν στον ναό από άνδρες και γυναίκες, συμμετείχαν σε σεξουαλικά τελετουργικά με επισκέπτες ως μορφή θρησκευτικής αφοσίωσης.

Ο Κολοσσός της Νάξου

Το εντυπωσιακότερο θέαμα στο αρχαίο λατομείο του Απόλλωνα στο νησί της Νάξου είναι ένας μισοτελειωμένος τεράστιος κούρος γνωστός ως κούρος του Απόλλωνα. Το άγαλμα χρονολογείται, σύμφωνα με το naxos.gr, στον 6ο αιώνα π.Χ., είναι πάνω από 10 μέτρα και οι γνώμες διίστανται για το εάν παριστάνει τον θεό Απόλλωνα ή τον θεό Διόνυσο.

Το γεγονός ότι την ίδια εποχή που έχει χρονολογηθεί είχε ξεκινήσει η κατασκευή του γιγάντιου ναού του Απόλλωνα στη Θέση Πορτάρα εγείρει ερωτήματα για το εάν συνδέεται κατά κάποιον τρόπο με τον συγκεκριμένο ναό.

Το άγαλμα δεν ολοκληρώθηκε ποτέ είτε γιατί ράγισε και δεν ήταν δυνατή η αποκατάστασή του, είτε γιατί για κάποιους λόγους ακυρώθηκε ή δεν πληρώθηκε η παραγγελία του.

Ευπαλίνειο όρυγμα – Σάμος

Η σήραγγα αυτή που διανοίχτηκε στο νησί της Σάμου τον 6ο αιώνα π.Χ., αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα της αρχαίας μηχανικής και κατασκευάστηκε για να μεταφέρει νερό στην πρωτεύουσα του τυράννου Πολυκράτη από πηγές που βρίσκονταν στην απέναντι πλευρά του όρους Καστρί.

Ο Ηρόδοτος αναφέρει πως πρόκειται για το δημιούργημα του μηχανικού Ευπαλίνου από τα Μέγαρα και, σύμφωνα με την εγκυκλοπαίδεια Britannica, η σήραγγα που έχει διάμετρο κοντά στα δύο μέτρα και μήκος άνω των 914 μέτρων, διανοίχτηκε μέσα στον βράχο από ομάδες δούλων με σφυριά και καλέμια.

Το υδραγωγείο λειτούργησε για περισσότερα από 1.000 χρόνια και οι επισκέπτες μπορούν να διασχίσουν σήμερα ολόκληρο το μήκος της σήραγγας.

Ο λιθόστρωτος δρόμος του Δίολκου

Πρόκειται για ένα θαύμα της αρχαίας ελληνικής μηχανικής, που επέτρεπε στα πλοία να διασχίζουν την ξηρά από το Ιόνιο Πέλαγος προς το Αιγαίο, παρακάμπτοντας τη χερσόνησο της Πελοποννήσου.

Το greekreporter.com παρουσιάζει τον τρόπο με τον οποίο οι αρχαίοι χρησιμοποιούσαν αυτόν τον «δρόμο». Τα πλοία που κατευθύνονταν προς τα ανατολικά κατέφθαναν στο βορειοδυτικό άκρο του Δίολκου, στη σημερινή τοποθεσία της Ποσειδωνίας στην Κόρινθο, όπου υπήρχε μια πέτρινη ράμπα. Εκεί, τα πλοία τραβιόντουσαν επάνω στη ράμπα από δούλους με τη χρήση γιγαντιαίων σκοινιών.

Στη συνέχεια, οι άνδρες τα ανέβαζαν σε ένα στιβαρό ξύλινο πλαίσιο ή έλκηθρο, στην κορυφή της ράμπας. Μόλις βρίσκονταν στην ξηρά, τα πλοία απογυμνώνονταν από τα κατάρτια και άλλα αφαιρούμενα μέρη, ώστε να γίνουν όσο το δυνατόν πιο ελαφριά.

Έπειτα, τα τεράστια σκάφη περιστρέφονταν κατά ενενήντα μοίρες για να ευθυγραμμιστούν με τον Δίολκο, χρησιμοποιώντας τεράστια βαρούλκα που κινούνταν από πολλούς άνδρες. Στη συνέχεια, τραβιόντουσαν επάνω σε μια ακόμα πέτρινη ράμπα για να τοποθετηθούν επάνω σε μια σιδερένια υποδομή που διέθετε δύο τροχούς σε κάθε άκρο.

Με αυτόν τον τρόπο τα πλοία μεταφέρονταν κατά μήκος του Δίολκου, μέχρι το άλλο άκρο.

Η ιδέα για την κατασκευή του αποδίδεται στον Περίανδρο, τον δεύτερο τύραννο της Κορίνθου (περ. 627-587 π.Χ.), που αξιοποίησε στο έπακρο τις εμπορικές και πολιτιστικές δυνατότητες της πόλης του. Η εικόνα του ως σκληρού δεσπότη πιθανότατα προέρχεται, σύμφωνα με την εγκυκλοπαίδεια Britannica από την κορινθιακή αριστοκρατία, με την οποία ήρθε σε σφοδρή σύγκρουση.

Βιβλιοθήκη της Περγάμου

Η Βιβλιοθήκη της Περγάμου ιδρύθηκε στην Πέργαμο στη σημερινή Τουρκία από τον βασιλιά της δυναστείας των Ατταλιδών, Εύμηνη Β΄ (βασ. 197-159 π.Χ.) και έγινε το πιο φημισμένο και σεβαστό κέντρο μάθησης μετά τη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας στην Αίγυπτο.

Η Δυναστεία των Ατταλιδών (281-133 π.Χ.) προερχόταν από ταπεινή καταγωγή και, προκειμένου να εδραιωθεί ως αξιόλογη βασιλική δύναμη, προστάτευσε τις τέχνες και τα γράμματα.

Στην ακμή της, λέγεται ότι η βιβλιοθήκη περιείχε 200.000 βιβλία, τα περισσότερα γραμμένα πάνω σε περγαμηνή. Η ζήτηση για υλικό γραφής από επισκέπτες λόγιους ενίσχυσε την παραγωγή περγαμηνής στην πόλη, και η Πέργαμος έγινε ο κύριος προμηθευτής του υλικού κατά τη Ρωμαϊκή Περίοδο – σε τέτοιον βαθμό, ώστε η αγγλική λέξη parchment (περγαμηνή) προέρχεται από τη λατινική λέξη pergamenum, η οποία αναφέρεται στην Πέργαμο.

Το worldhistory.org αναφέρει πως η αντιπαλότητα μεταξύ των βιβλιοθηκών της Περγάμου και της Αλεξάνδρειας οδήγησε και τις δύο στο να εργάζονται αδιάκοπα για την απόκτηση περισσότερων βιβλίων. Αποτέλεσμα αυτής της διαμάχης ήταν κάποιοι λόγιοι να κρύβουν τις ιδιωτικές τους συλλογές για να αποτρέψουν τον Εύμηνη και τον αδελφό του Άτταλο Β΄ ή τους Αιγύπτιους φαραώ Πτολεμαίο Ε΄ και Πτολεμαίο ΣΤ΄ από το να τις κατάσχουν. Μετά την παραχώρηση του βασιλείου της Περγάμου στη Ρώμη από τον Άτταλο Γ΄ (βασ. 138-133 π.Χ.), οι Ρωμαίοι συνέχισαν τη συντήρηση της βιβλιοθήκης που λειτούργησε έως και τη Βυζαντινή περίοδο.

Αυτά είναι λοιπόν μερικά από τα ξεχασμένα «θαύματα» της αρχαιότητας που μπορεί να μην είναι τόσο διάσημα, ωστόσο σίγουρα αξίζουν τον θαυμασμό, την προσοχή και την προσεκτική μελέτη μας.