Οι αφρικανικές χώρες θα πρέπει να συγκρατήσουν τις αναχωρήσεις μεταναστών, εάν θέλουν να συνεχίσουν να λαμβάνουν αναπτυξιακή βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με πρόταση που αναμένεται να παρουσιάσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο του επταετούς προϋπολογισμού της την επόμενη εβδομάδα.

Η ιδέα αυτή, που περιγράφεται σε εσωτερικό προσχέδιο εγγράφου το οποίο είδε το Politico, συνδέει τη βοήθεια της ΕΕ προς φτωχότερες χώρες με συγκεκριμένα αποτελέσματα στην αποτροπή της μετανάστευσης προς την Ένωση.

Αντανακλά την αυστηρότερη στάση της Επιτροπής στο θέμα της μετανάστευσης, μετά την ισχυρή στήριξη που έλαβαν τα δεξιά κόμματα στις περσινές ευρωεκλογές. Η αλλαγή αυτή θα ευθυγραμμίσει την αναπτυξιακή ατζέντα της ΕΕ με αυτή των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου, που χρησιμοποιούν την εξωτερική βοήθεια ως μοχλό πίεσης για να ικανοποιήσουν τις προτεραιότητες των εγχώριων ψηφοφόρων τους.

Μείωση κονδυλίων για χώρες που δεν συμβάλλουν στον περιορισμό των ροών

Στο σχέδιο, η Κομισιόν προτείνει πιθανή περικοπή των χρηματοδοτήσεων προς φτωχότερες χώρες, εάν δεν συμβάλλουν στη μείωση των μεταναστευτικών ροών.

«Θα συνδυάσει όλα τα κατάλληλα εργαλεία και την απαραίτητη πίεση μέσω μιας ευέλικτης προσέγγισης, με -όπου κρίνεται σκόπιμο στο πλαίσιο αυτό- πιθανές αλλαγές στην κατανομή της χρηματοδότησης που σχετίζεται με τη μετανάστευση», αναφέρει το έγγραφο που καθορίζει το πλαίσιο της εξωτερικής βοήθειας στον νέο προϋπολογιστικό κύκλο, ο οποίος καλύπτει τα επτά έτη από το 2028.

Με αυτόν τον τρόπο, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ενδίδει στις πιέσεις του κεντροδεξιού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και της πλειοψηφίας χωρών που εκτείνονται από την Ιταλία έως τη Δανία.

Οι χώρες αυτές επιθυμούν να επεκτείνουν και να αναπαράγουν τη συμφωνία της ΕΕ με την Τυνησία το 2023, η οποία είχε στόχο να περιορίσει τις αναχωρήσεις μεταναστών, και σε άλλες αφρικανικές χώρες.

«Απαιτείται μεγαλύτερη συνοχή μεταξύ των πολιτικών για τη μετανάστευση, το άσυλο και την εξωτερική πολιτική, ώστε η εξωτερική βοήθεια της Ένωσης να στηρίζει τις εταίρους χώρες να διαχειρίζονται πιο αποτελεσματικά τη μετανάστευση», σημειώνεται στο έγγραφο.

Αντιδράσεις στο Ευρωκοινοβούλιο και αλλαγή μοντέλου

Για να τεθούν όμως σε ισχύ αυτές οι ιδέες, η φον ντερ Λάιεν θα πρέπει να πείσει τους σκεπτικιστές των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, καθώς και των Πρασίνων, οι οποίοι είναι απαραίτητοι για την έγκριση του νέου προϋπολογισμού στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Αυτό θα αποτελέσει σημαντική αλλαγή από το τρέχον μοντέλο παροχής βοήθειας της ΕΕ, το οποίο κατά κύριο λόγο δεν συνοδεύεται από προϋποθέσεις.

Η φον ντερ Λάιεν θα παρουσιάσει την πρόταση προϋπολογισμού την επόμενη Τετάρτη.

Το ζήτημα της Ουκρανίας

Η Επιτροπή θα προτείνει τη συγχώνευση διαφόρων προγραμμάτων βοήθειας σε ένα Ενιαίο Ταμείο Παγκόσμιας Ευρώπης, το οποίο θα υποδιαιρείται ανά γεωγραφικές περιοχές.

Σύμφωνα με το κείμενο, οι περιοχές θα είναι: η Ευρώπη, η Μέση Ανατολή, η Βόρεια Αφρική και ο Κόλπος, η Υποσαχάρια Αφρική, η Ασία και ο Ειρηνικός, η Αμερική και η Καραϊβική.

Η Κομισιόν θα διαθέσει συγκεκριμένα κονδύλια για κάθε μακροπεριοχή. Τα ακριβή ποσά δεν περιλαμβάνονται στο έγγραφο και θα κοινοποιηθούν εσωτερικά λίγες ώρες πριν η Επιτροπή παρουσιάσει επίσημα την πρόταση.

Τα χρήματα για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας μετά τον πόλεμο δεν θα περικοπούν από τη χρηματοδότηση άλλων περιοχών.

Αντίθετα, το έγγραφο προτείνει τη δημιουργία ενός ξεχωριστού και προς το παρόν ακαθόριστου ταμείου για την Ουκρανία για την περίοδο από το 2028 έως το 2034.

«Το μέσο θα πρέπει να παρέχει το πλαίσιο για τη βοήθεια στην ταχεία ανάκαμψη, την ανοικοδόμηση και τον εκσυγχρονισμό της χώρας», αναφέρεται στο έγγραφο.