Ο ηθοποιός των κινηματογραφικών επών Τσάρλτον Ίστον

Έχει υπάρξει βασιλιάς και σκλάβος, ήρωας και κακός, ετοιμοπόλεμος στρατιώτης στις κινηματογραφικές επάλξεις τόσων και τόσων δεκαετιών. Ο λόγος για μια από τις ηρωικότερες φιγούρες του παγκόσμιου σινεμά, που μεσουράνησε στο Χόλιγουντ του ’50 και του ’60 χαρίζοντάς μας αξέχαστες ερμηνείες σε μια σειρά από λαμπρά και πανάκριβα κινηματογραφικά έπη. Ο άνθρωπος που άλλαζε ρόλους σαν τα πουκάμισα και έγινε σύμβολο αρρενωπότητας με το γωνιώδες πρόσωπο και το αθλητικό του παρουσιαστικό δεν χρειάζεται περαιτέρω συστάσεις. Βετεράνος του Β’ Παγκοσμίου, ξεκίνησε την καριέρα του ως μοντέλο και ερασιτέχνης ηθοποιός, πριν γίνει αστέρας της τηλεόρασης και του θεάτρου και κατόπιν λαμπρός κινηματογραφικός ηθοποιός, δανείζοντας το πρόσωπό του σε μια σειρά ιστορικότατων ρόλων. Επιβλητικός στη θωριά και μεγάλος πρωταγωνιστής, είχε την κοψιά που απαιτούσαν τα ανεπανάληπτα χολιγουντιανά έπη, όπως οι «Δέκα Εντολές» (1956) και ο «Μπεν Χουρ» (1959)! Από την επόμενη δεκαετία θα στρεφόταν στα γουέστερν και τον κινηματογράφο του φανταστικού, αφήνοντας και πάλι τη σφραγίδα του στον αυθεντικό «Πλανήτη των Πιθήκων» (1968), πριν αποσυρθεί σχεδόν αποκλειστικά σε τηλεοπτικούς ρόλους στις δεκαετίες του ’70 και του ‘80. Ταυτοχρόνως, ήταν ιδιαίτερα δραστήριος και εκτός οθόνης, ως ακτιβιστής και μαχητής για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις πολιτικές ελευθερίες. Κι αν στα τέλη της ζωής του φάνταζε ως συντηρητικός ηλικιωμένος και γραφικός υπέρμαχος της οπλοκατοχής, ο Ίστον διέτρεξε στη ζωή του όλο το φάσμα της ιδεολογίας, λες και άλλαζε ρόλους: από υποστηρικτής των κοινωνικών ελευθεριών των Αφρο-Αμερικανών και μαχητικότατος συνδικαλιστής για τα δικαιώματα των ηθοποιών στη δεκαετία του 1960, κατέληξε υπερσυντηρητικός στις τελευταίες φάσεις της ζωής του, ταυτίζοντας το όνομά του με τον Ρόναλντ Ρίγκαν και τους Ρεπουμπλικανούς, την ίδια στιγμή που ως πρόεδρος της Εθνικής Ένωσης Οπλοχρησίας υπήρξε από τα πιο αμφιλεγόμενα πρόσωπα των ΗΠΑ, ένα ζωντανό απολίθωμα της αμερικανικής Δεξιάς. Και βέβαια μιλάμε πάντα για τον οσκαρικό ηθοποιό που είχε βαδίσει πλάι στον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ διεκδικώντας ίσα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα για τους Αφρο-Αμερικανούς! Αυτή ήταν η ιδιαίτερη ζωή του σπουδαίου ηθοποιού, που όπως έλεγε και ο ίδιος: «Έχω ζήσει τόσο υπέροχη ζωή. Έζησα αρκετά για δυο ανθρώπους»… Πρώτα χρόνια Ο Τζον Τσαρλς Κάρτερ γεννιέται στις 4 Οκτωβρίου 1923 στο Έβανσον, μια μικρή πόλη του Ιλινόις, ως γιος φτωχής οικογένειας βιομηχανικών εργατών. Το αγόρι πήρε το επίθετο του πατριού του, Ίστον, όταν οι γονείς του χώρισαν λίγο αργότερα και η μητέρα του ξαναπαντρεύτηκε στη δεκαετία του 1930. Χρόνια αργότερα, όταν θα ανέβαινε στο σανίδι, θα υιοθετούσε ως όνομα το μητρικό επίθετο, το Τσάρλτον, κι έτσι γεννήθηκε η περσόνα του Τσάρλτον Ίστον για να αφήσει το σημάδι της στο Χόλιγουντ. Ο μικρός ανακαλύπτει την κλίση του στην υποκριτική ήδη από τα σχολικά του χρόνια και παίζει ρόλους σε σχολικές παραστάσεις, την ίδια ώρα που αποφασίζει ήδη ως μαθητής να παρακολουθήσει μαθήματα υποκριτικής. Κι έτσι θα κάνει από νωρίς το ντεμπούτο του στο σινεμά, σε μια ερασιτεχνική παραγωγή ιψενικού έργου το 1941. Μετά το σχολείο, θα πάρει υποτροφία για τη δραματική σχολή του Πανεπιστημίου Northwestern και μετά την αποφοίτησή του θα καταταχθεί στην Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ το 1944, υπηρετώντας τη θητεία του στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μέρες μάλιστα πριν καταταχθεί στον στρατό, παντρεύτηκε τη συμφοιτήτριά του στο πανεπιστήμιο Lydia Marie Clarke κι έφυγε για το μέτωπο. Μαζί της έμεινε μέχρι και την τελευταία μέρα της ζωής του και το ζευγάρι απέκτησε δύο παιδιά… Στιγμιότυπα καριέρας Ολοκληρώνοντας τη θητεία του το 1946, μετακομίζει στη Νέα Υόρκη και σύντομα εξασφαλίζει ρόλο στο Μπρόντγουεϊ, στο θεατρικό «Αντώνιος και Κλεοπάτρα» (1947). Με τη βαθιά φωνή και το επιβλητικό παρουσιαστικό του, σύντομα έγινε σταθερά στη θεατρική σκηνή της Νέας Υόρκης, με τους ρόλους να πέφτουν πια βροχή. Σειρά είχε μετά η τηλεόραση, όπου έπαιξε και πρωταγωνίστησε σε αρκετές σειρές, γινόμενος εν τω μεταξύ γνωστός ως τηλεοπτικός και θεατρικός ηθοποιός. Και τότε ήρθαν οι μεγάλοι κινηματογραφικοί ρόλοι! Πρώτος σταθμός στο Χόλιγουντ, πρώτος σημαντικός ρόλος δηλαδή, ήταν στο «Όγδοο Θαύμα» (1952) του μεγαλομανή σκηνοθέτη Σεσίλ Μπ. Ντε Μιλ. Τέσσερα χρόνια αργότερα θα έρθει ο ρόλος που θα τον καθιερώσει στις συνειδήσεις του παγκόσμιου κοινού, όταν χώρισε τις θάλασσες στις «Δέκα εντολές», πάλι του Σεσίλ Ντε Μιλ (1956)! Η ταινία τον εγκαθίδρυσε στο Χόλιγουντ και οδήγησε αυτόματα και σε άλλες παραγωγές που χαρακτηρίζονταν από επική διάθεση. Ξεχωρίζουν τα «Ελ Σιντ» (1961), οι «55 μέρες στο Πεκίνο», ο «Ιούλιος Καίσαρας» και το εμβληματικό «Μπεν Χουρ» (1959) φυσικά, για το οποίο ο ηθοποιός απέσπασε και Όσκαρ Ά Ανδρικού Ρόλου την επόμενη χρονιά, ένα μόνο από τα 11 χρυσά αγαλματίδια που κέρδισε το μνημειώδες έπος… Παρά τις σχεδόν ξύλινες ερμηνείες του στα έπη, ο Ίστον θα αποδείκνυε στο παγκόσμιο κοινό ότι μπορούσε πράγματι να παίξει μέσα από σειρά πολλών και διαφορετικών μεταξύ τους ταινιών: από το φουτουριστικό αριστούργημα «Πλανήτης των πιθήκων» (1968) και το πολεμικό «Η ταξιαρχία των εκδικητών» (1965), μέχρι τον «Άνθρωπο που αντίκρισε την κόλαση», τον «Σεισμό» και τη σπουδαία «Αγωνία και έκσταση» (1965), όπου ενσάρκωσε τον καλλιτέχνη Μιχαήλ Άγγελο, στον πιο αναπάντεχο ίσως ρόλο της καριέρας του. Ο σκληροτράχηλος Ίστον στον ρόλο του σπουδαίου αναγεννησιακού καλλιτέχνη! Σημαντικότατος ρόλος επίσης ήταν και στο αριστούργημα του Όρσον Ουέλς «Ο Άρχων του Κακού» (1958)… Ο Τσάρλτον Ίστον έπαιξε σε περισσότερες από 100 ταινίες σε σινεμά και τηλεόραση (τηλενουβέλες), επιστρέφοντας συχνά-πυκνά στο θεατρικό σανίδι, την ίδια στιγμή που κράτησε τον ρόλο του σκηνοθέτη σε αρκετές θεατρικές, τηλεοπτικές και κινηματογραφικές παραγωγές, χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία πάντως. Από τη δεκαετία του 1970 έμοιαζε ωστόσο ξεπερασμένος κινηματογραφικά, γι’ αυτό και ασχολήθηκε αποκλειστικά πια με το θέατρο και τη μικρή οθόνη, επιστρέφοντας σπάνια πια στην κινηματογραφική επικράτεια, κυρίως ως γκεστ σταρ και θρύλος του Χόλιγουντ… Ακτιβισμός Είναι ειρωνεία το πώς κατέληξε συντηρητικότατος δεξιός ο υπέρμαχος των πολιτικών ελευθεριών και μέλος του Δημοκρατικού Κόμματος ηθοποιός! Πέρα από πρόεδρος του συνδικαλιστικού φορέα των τηλεοπτικών και κινηματογραφικών ηθοποιών των ΗΠΑ από το 1965-1971, όπου με πρωτοφανή δυναμικότητα υποστήριξε τα δικαιώματα των ηθοποιών και έκανε το όργανο παντοδύναμο, συνέβαλε ταυτοχρόνως καθοριστικά στην ίδρυση του Αμερικανικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου. Αν και η μεγαλύτερη συνεισφορά του ήταν η σύνταξη των δυνάμεών του με τον διαπρεπή κήρυκα της ισότητας Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και το κίνημα των πολιτικών και κοινωνικών ελευθεριών της δεκαετίας του 1960. Ο Ίστον συμμετείχε ακόμα και στη μεγαλειώδη Πορεία της Ουάσιγκτον (1963), ενώνοντας τη φωνή του με τις χιλιάδες των Αφρο-Αμερικανών! Ο Ίστον διαδήλωσε για τη χορήγηση περισσότερων κοινωνικών ελευθεριών στους Αφρο-Αμερικανούς και έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του για την αλλαγή της ζοφερής αυτής κατάστασης. Μεγαλώνοντας βέβαια πέρασε στο άλλο άκρο του πολιτικού φάσματος, βαθιά συντηρητικός πλέον και αμφιλεγόμενη φιγούρα της δημόσιας αμερικανικής ζωής, καθώς υπηρέτησε ως πρόεδρος της Εθνικής Ένωσης Οπλοκατοχής από το 1998-2003. Παράλληλα, υποστήριξε φανατικά όλες τις αποφάσεις των ρεπουμπλικανών προέδρων Ρίγκαν και Μπους, ενώ υπήρξε δριμύτατος επικριτής της χιπ χοπ μουσικής εξαιτίας λέει των συχνών υπαινιγμών κατά της αστυνομίας! Για το θέμα αυτό, δεν δίστασε μάλιστα να τα βάλει ακόμα και με εταιρίες-κολοσσούς όπως η Time Warner. Σε ένα από τα πολλά βιβλία που έγραψε, το έλεγε ξεκάθαρα: «Ξέρω ότι μπορεί να μην ξανακάνω ταινία για τη Warner ούτε θα πάρω καλή κριτική από το Time. Από την άλλη όμως, δεν νομίζω ότι θα πάρω κλήση για πολύ καιρό»! Τελευταία χρόνια Ο Ίστον αποκάλυψε το 2002 ότι έπασχε από τη Νόσο του Αλτσάιμερ, κάνοντας τον Τζορτζ Κλούνεϊ να ισχυριστεί ότι αυτός ήταν ακριβώς ο λόγος της πολιτικής μεταστροφής του σε έναν από τους πλέον οξείς καυγάδες του Χόλιγουντ. Την επόμενη χρονιά, ο πρόεδρος Μπους του απένειμε το Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας, την υψηλότερη πολιτειακή τιμή των ΗΠΑ, για τα επιτεύγματά του τόσο στο σινεμά όσο και τη σκακιέρα των πολιτικών διεκδικήσεων. Βραβεύτηκε επίσης εκτεταμένα από κινηματογραφικούς φορείς και άλλες ενώσεις. Ο Τσάρλτον Ίστον έφυγε από τη ζωή στις 5 Απριλίου 2008 στο σπίτι του στο Μπέβερλι Χιλς της Καλιφόρνια, έχοντας πάντα στο πλάι του τη σύζυγό του. Η αιτία του θανάτου του δεν έγινε ποτέ γνωστή. Με τον θάνατό του, έκλεισε ένας μεγάλος κύκλος θρυλικών αμερικανών ηθοποιών, με τον Ίστον να δίνει πράγματι σάρκα και οστά στους μεγαλύτερους και επικότερους ήρωες του Χόλιγουντ… Δείτε όλα τα πρόσωπα που φιλοξενούνται στη στήλη «Πορτραίτα» του newsbeast.gr