Σε κάτι που παραπέμπει περισσότερο σε πλαίσιο εντολής διαπραγμάτευσης και λιγότερο σε συμφωνία κατέληξαν οι 28 ηγέτες της ΕΕ κατά την ολοκλήρωση του δείπνου εργασίας λίγο μετά τα μεσάνυχτα της Πέμπτης. Παρά τις συνεχείς διαβουλεύσεις οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε ένα κείμενο συμπερασμάτων, λόγω τεχνικών λεπτομερειών, δίνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την εντολή διαπραγμάτευσης πάνω σε συγκεκριμένους άξονες στους Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και Ντόναλντ Τουσκ.

Ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και ο επικεφαλής της Ολλανδικής Προεδρίας, Μαρκ Ρούτε στις 8 το πρωί θα ανοίξουν τα χαρτιά τους στον Τούρκο Πρωθυπουργό, Αχμέτ Νταβούτογλου, ο οποίος βρίσκεται από το βράδυ της Πέμπτης στις Βρυξέλλες.

Ως βάση διαπραγμάτευσης προκρίνεται το προσχέδιο του Ντόναλντ Τουσκ που είχε διαρρεύσεις από την Πέμπτη, με ορισμένες επιμέρους αλλαγές που συμφωνήθηκαν στο δείπνο εργασίας. Σε κάθε περίπτωση, όλες οι πληροφορίες και οι ενδείξεις συγκλίνουν στο ότι ακόμα παραμένουν οι «κόκκινες» γραμμές των Ευρωπαίων ηγετών για τα θέματα της βίζας και των ενταξιακών κεφαλαίων της Άγκυρας, την ώρα μάλιστα που ο πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδης, εξερχόμενος της Συνόδου υπογράμμισε ότι «εάν χρειαστεί» θα χρησιμοποιήσει και το βέτο.

Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της πρώτης ημέρας στη Σύνοδο, στο κυβερνητικό επιτελείο επικρατούσε συγκρατημένη αισιοδοξία, καθώς όπως τονιζόταν η διαπραγμάτευση με την Τουρκία θα είναι δύσκολη. Ωστόσο, στα θετικά προσμετράται η στήριξη που έτυχε η Ελλάδα τόσο από την Άνγκελα Μέρκελ, όσο και από τον Φρανσουά Ολάντ, καθώς και η σαφής πρόβλεψη για σημαντική ενίσχυση της χώρας με εξειδικευμένο προσωπικό, αίτημα το οποίο είχε στις «αποσκευές» του ο Αλέξης Τσίπρας.

Σύμφωνα με πληροφορίες, παρουσιάστηκε έκτακτο σχέδιο παροχής βοήθειας στην Ελλάδα για την αντιμετώπιση του προσφυγικού. Αυτό θα αφορά στην διευκόλυνση της μεταφοράς προσφύγων από τα νησιά του ανατολικού Αιγίου στην ηπειρωτική Ελλάδα και στην εφαρμογή του σχεδίου ανταλλαγής προσφύγων με αντιστοιχία 1 προς 1. Στο σχέδιο γίνεται λόγος για παροχή επιπλέον 200 συνοροφυλάκων, οι οποίοι θα καταγράφουν τους πρόσφυγες. Η Αθήνα θα χρειαστεί επίσης 400 ειδικούς σε ζητήματα ασύλου από το Ευρωπαϊκό Γραφείο Υποστήριξης του Ασύλου, 50 ειδικούς σε ζητήματα επαναπατρισμού μέσω του μηχανισμού της Frontex, 40 δικαστικούς λειτουργούς και άλλους ειδικούς σε νομικά ζητήματα ασύλου, 150 διερμηνείς και άλλου είδους τεχνική βοήθεια.

Τις θέσεις της ελληνικής πλευράς παρέθεσε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας προσερχόμενος στη Σύνοδο, τονίζοντας πως προσβλέπει «σε μια αξιόπιστη συμφωνία ώστε να προσπαθήσουμε να μειώσουμε – ή ακόμα και να σταματήσουμε – τις παράτυπες μεταναστευτικές ροές από την Τουρκία προς τα ελληνικά νησιά αλλά ταυτόχρονα να δημιουργήσουμε μια σταθερή, νόμιμη οδό μετάβασης για τους πρόσφυγες από την Τουρκία προς την Ε.Ε. Αυτό συνεπάγεται την επιτάχυνση των μετεγκαταστάσεων (relocation), καθώς και τη δημιουργία ενός αξιόπιστου μηχανισμού επανεγκατάστασης (resettlement) από την Τουρκία προς την Ε.Ε».

Ο Έλληνας πρωθυπουργός έκανε ιδιαίτερη μνεία στην ανάγκη τήρησης του «πλαισίου του διεθνούς δικαίου, της Συνθήκης της Γενεύης και του ευρωπαϊκού κεκτημένου».

Επίσης τόνισε πως αναμένει «να ληφθεί απόφαση συνδρομής της Ελλάδας σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες, ιδίως στα βόρεια σύνορά μας, στην Ειδομένη. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε μια ανθρωπιστική κρίση εξαιτίας των μονομερών ενεργειών κατά μήκος της ”Βαλκανικής Οδού” και θεωρώ ότι πρόκειται για όνειδος για τον κοινό μας πολιτισμό. Οφείλουμε να λάβουμε μια απόφαση για αποκλιμάκωση αυτής της πολύ κακής κατάστασης και να προσπαθήσουμε να βρούμε τρόπο για να παράσχουμε μια πρώτη βοήθεια και φιλοξενία – όπως κάνουμε όλες αυτές τις ημέρες – αλλά ταυτόχρονα και για να επιταχύνουμε τη μετεγκατάσταση αυτών των ανθρώπων, των προσφύγων, ώστε να φτάσουν στον προορισμό τους».

Μέρκελ: Συμφωνία των «28» σε βασικά σημεία

«Έχουμε καταλήξει στα βασικότερα σημεία που θα παρουσιάσουμε στον πρωθυπουργό της Τουρκίας για να προκύψει κοινό ανακοινωθέν Ε.Ε.-Τουρκίας. Βασικό στοιχείο είναι να αναστείλει τελείως η Τουρκία την παράτυπη μετανάστευση στα ελληνικά νησιά. Καταλήξαμε ότι κάθε αίτημα ασύλου θα εξετάζεται χωριστά. Με τη σύμφωνη γνώμη της Ελλάδας, ελπίζουμε να συνεργαστούν όλες οι αρχές ασύλου της Ευρώπης για να αντιμετωπίσουμε την κρίση» δήλωσε η Άνγκελα Μέρκελ μετά το τέλος του δείπνου εργασίας στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε.

«Η Ελλάδα δεν θα πρέπει να εγκαταλειφθεί, όχι μόνο στο θέμα των προσφύγων αλλά και γενικότερα για την κατάσταση που αντιμετωπίζει στο έδαφός της. Θα πρέπει να της δοθούν τα μέσα για να αντιμετωπίσει την κρίση», πρόσθεσε.

Αναφερόμενη στην Τουρκία η γερμανίδα Καγκελάριος τόνισε πως «έχουμε να συζητήσουμε το άνοιγμα κεφαλαίων την απελευθέρωση της βίζας και τα χρήματα. Η συζήτηση ήταν εποικοδομητική και όλοι συμφωνήσαμε να καταβάλουμε κάθε δυνατή δυνατή προσπάθεια. Οι διαπραγματεύσεις δεν θα είναι εύκολες αλλά ο πρόεδρος του Συμβουλίου έλαβε την εντύπωση ότι συνολικά έχουμε την πρόθεση να συντονιστούμε για την επίτευξη κοινού αποτελέσματος».

Ο Γάλλος πρόεδρος, Φρανσουά Ολάντ έθεσε το θέμα της ελευθερίας του Τύπου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη γειτονική μας χώρα λέγοντας πως δεν πρέπει να κάνουμε να τα αγνοήσουμε προκειμένου να επέλθει μια συμφωνία με την Άγκυρα.

Από την πλευρά του ο Ματέο Ρέντσι εξερχόμενος της συνόδου δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η Παρασκευή θα είναι δύσκολη σε σχέση με την διαπραγμάτευση με τον Τούρκο πρωθυπουργό. Ο αυστριακός καγκελάριος Βέρνερ Φάιμαν δήλωσε πως «έχουμε μεταξύ μας κοινή θέση, μένει να συμφωνήσει και η Τουρκία». Εν συνεχεία υποστήριξε πως «κανείς δεν μπορεί να μας κατηγορήσει για μονομερείς ενέργειες, η Αυστρία έχει δεχθεί μεγάλη πίεση, είναι σημαντικό να μείνει κλειστός ο βαλκανικός δρόμος», αναφερόμενος στο κλείσιμο των συνόρων της χώρας του.

Με διάθεση για νέα ανατολίτικα παζάρια έρχεται ο Νταβούτογλου

Τις προθέσεις του να προσέλθει στις διαπραγματεύσεις με σκληρή γραμμή, επαναλαμβάνοντας τα… ανατολίτικα παζάρια της 7ης Μαρτίου έδειξε ο πρωθυπουργός της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβούτογλου, επισημαίνοντας ότι παρατηρεί «κάποιες δυσκολίες εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εκπλήρωση των όρων της συμφωνίας».

«Παρατηρούμε ότι υπάρχουν κάποιες δυσκολίες εντός της ΕΕ… ως προς την εκπλήρωση αυτών των όρων», δήλωσε ο Νταβούτογλου στους δημοσιογράφους στο αεροδρόμιο της Άγκυρας.

«Τις συζητήσαμε αυτές με την Άνγκελα Μέρκελ σε τηλεφωνική επικοινωνία που πραγματοποιήσαμε την περασμένη εβδομάδα και με τον Ντόναλντ Τουσκ όταν αυτός βρισκόταν στην Άγκυρα», τόνισε κατά την αναχώρηση του για τις Βρυξέλλες.

Παράλληλα ο Τούρκος πρωθυπουργός τόνισε πως δεν θα δεχτεί καμία συμφωνία που θα μετατρέπει την Τουρκία σε μια «ανοιχτή φυλακή» για τους μετανάστες.