Η Μαρία Φαραντούρη, η εμβληματική ερμηνεύτρια του Μίκη Θεοδωράκη, έφερε στο φως μια άγνωστη, συγκλονιστική ιστορία από την περίοδο της χούντας των Συνταγματαρχών, η οποία συνδέει άμεσα τον συνθέτη με τον Διονύση Σαββόπουλο.
Μιλώντας στην εκπομπή Off the Record του ERTNEWS, η Μαρία Φαραντούρη αποκάλυψε ότι ο Μίκης Θεοδωράκης είχε γράψει ένα τραγούδι ειδικά για τον Σαββόπουλο κατά τη διάρκεια της φυλάκισής τους. Η αφορμή ήταν το μαρτύριο που υπέμενε ο Σαββόπουλος στο διπλανό κελί, με τον Μίκη να γίνεται αυτήκοος μάρτυρας των βασανιστηρίων.
«Το είχε γράψει με αφορμή τα βασανιστήρια που υπέστη ο Σαββόπουλος και τα άκουγε τα βασανιστήρια ο Μίκης. Γιατί βασανίστηκε ο Διονύσης. Όλο αυτόν τον δίσκο [σ.σ. “Ο Ήλιος και ο Χρόνος”] τον έγραψε ο Θεοδωράκης στη φυλακή», ανέφερε η Μαρία Φαραντούρη.
Η αναφορά της Φαραντούρη αφορά τον ποιητικό κύκλο «Ο Ήλιος και ο Χρόνος», ο οποίος γράφτηκε από τον Θεοδωράκη στην απομόνωση της Γενικής Ασφάλειας (οδού Μπουμπουλίνας) το 1967.
Οι στίχοι του συγκεκριμένου τραγουδιού, που αποτελούν το «τελευταίο καρφί» στη συνείδηση του ακροατή, είναι οι εξής:
«Όταν εσύ φωνάζεις
εγώ κοιμάμαι.
Όταν εσύ πονάς
εγώ χασμουριέμαι.
Όταν εσύ σφαδάζεις
εγώ ξύνομαι.
Σεπτέμβριος
ημέρα δεκάτη έκτη
της Δημιουργίας
Διονύση!»
Η σκληρή αντίθεση μεταξύ του απόλυτου πόνου (φωνάζεις, πονάς, σφαδάζεις) και της φαινομενικής απάθειας (κοιμάμαι, χασμουριέμαι, ξύνομαι) αντανακλά την εσωτερική σύγκρουση και την αδυναμία του φυλακισμένου να αντιδράσει, αλλά ταυτόχρονα, τη διαχρονική κραυγή της ανθρώπινης αλληλεγγύης που αναγνωρίζει τον πόνο του άλλου.
Η τελευταία λέξη, «Διονύση!», λειτουργεί ως μια προσωπική αναγνώριση και ένα εμβληματικό αφιέρωμα στον συνάδελφο, ο οποίος μοιράστηκε τις ίδιες μαύρες στιγμές στα χέρια των βασανιστών του καθεστώτος.
Δείτε το απόσπασμα ΕΔΩ, μετά το 48:14