Έχεις περάσει τέλεια. Διασκέδαση, φίλοι, δυνατές στιγμές. Και την επόμενη μέρα… νιώθεις άδειος, πεσμένος χωρίς λόγο, καθώς δεν ήπιες πολύ, δεν έκανες κάποια υπερβολή που να σε επιβαρύνει. Αλλά μέσα σου κάτι σε βαραίνει.

Αν αυτό σας φαίνεται γνώριμο, ίσως να ζείτε ένα συναισθηματικό hangover. Δεν έχει να κάνει με αλκοόλ, αλλά με το πώς το σώμα και το μυαλό διαχειρίζονται την ένταση των στιγμών, ακόμα και όταν αυτή είναι θετική.

Τι είναι το συναισθηματικό hangover;

Το συναισθηματικό hangover είναι εκείνη η αίσθηση συναισθηματικής εξάντλησης, κενού ή και θλίψης που μπορεί να έρθει μετά από ευχάριστα γεγονότα, όπως γάμοι, συναυλίες, ταξίδια ή κοινωνικές συγκεντρώσεις. Παρόλο που περάσατε καλά, η «καμπύλη» της έντασης πέφτει απότομα και αφήνει πίσω της κόπωση.

Αυτό μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε, αλλά είναι πολύ πιο συχνό σε ανθρώπους που επεξεργάζονται πιο έντονα τα εξωτερικά ερεθίσματα, όπως οι εσωστρεφείς ή άτομα στο φάσμα του αυτισμού. Όταν το νευρικό σύστημα έχει τεθεί σε «υψηλό βαθμό εγρήγορσης» λόγω έντονης συγκίνησης ή σύνδεσης, χρειάζεται χρόνο για να επανέλθει.

Γιατί συμβαίνουν;

Σύμφωνα με θεραπευτές στο Very Well Mind υπάρχουν δύο βασικοί λόγοι:
  1. Εξάντληση συναισθηματικής ενέργειας – Ακόμα και η διασκέδαση απαιτεί προσπάθεια: κοινωνικές συναναστροφές, θόρυβος, ενέργεια που ξοδεύεται.
  2. Χημεία του εγκεφάλου – Κατά τη διάρκεια ενός θετικού γεγονότος, εκκρίνονται χημικές ουσίες όπως η ντοπαμίνη. Όταν η δράση τελειώνει, αισθανόμαστε την πτώση τους.

Αν έχετε προϋπάρχουσες ψυχικές δυσκολίες όπως άγχος ή κατάθλιψη, αυτό το συναισθηματικό «μετά» μπορεί να ενισχυθεί. Επίσης, άτομα με έντονη ενσυναίσθηση μπορεί να κουραστούν από την απορρόφηση των συναισθημάτων των άλλων.

Πώς μοιάζει ένα συναισθηματικό hangover;

Τα συναισθήματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

  • Άγχος
  • Απόσπαση ή αποσύνδεση
  • Θολούρα σκέψης
  • Κούραση σε κάθε επίπεδο
  • Σύγχυση
  • Έλλειψη κινήτρου
  • Θλίψη
  • Μοναξιά
  • Ευερεθιστότητα
  • Κενό
  • Εξάντληση

Πώς να το προλάβετε

Δεν υπάρχει ένας σίγουρος τρόπος να το αποφύγετε, αλλά μπορείτε να μειώσετε την έντασή του:

  • Προγραμματίστε χρόνο αποκατάστασης πριν και μετά το γεγονός.
  • Μείνετε ενυδατωμένοι, ακολουθήστε καλή διατροφή και προσπαθήστε να διατηρήσετε βασικές ρουτίνες όπως ύπνος και η άσκηση.
  • Μην πιέζεστε. Η συναισθηματική ισορροπία έρχεται με ρυθμό, όχι με πίεση και εξάντληση.
  • Δώστε χώρο στα συναισθήματά σας να εκφραστούν, χωρίς να τα πνίγετε και χωρίς να ασκείται κριτική στον εαυτό σας.
  • Παρατηρήστε πότε σας συμβαίνει και με ποιους. Μερικές φορές, συγκεκριμένοι άνθρωποι μάς στραγγίζουν συναισθηματικά.

Ακόμα και αν κάνατε ό,τι μπορούσατε, τα συναισθηματικά hangover μπορεί να εμφανιστούν και αυτό είναι φυσιολογικό. Η λύση δεν είναι να τα απορρίψετε, αλλά να τα αποδεχτείτε.

  • Χαλαρώστε: Ξεκουραστείτε, μειώστε τα ερεθίσματα, κάντε κάτι που σας χαλαρώνει, όπως περπάτημα ή μια συζήτηση με φίλο.
  • Αναρωτηθείτε: υπάρχει κάποιο πρόβλημα που ζητά λύση ή απλώς ένα συναίσθημα που ζητά αποδοχή;
  • Θυμηθείτε: Τα συναισθήματα είναι αγγελιοφόροι. Μιλούν για τις ανάγκες και τις ιστορίες μας.

Πότε να ζητήσετε βοήθεια

Αν τα συναισθηματικά hangover περνούν γρήγορα, πιθανότατα δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Αν όμως κρατούν πολύ, γίνονται έντονα ή φέρνουν συμπτώματα κατάθλιψης (π.χ. απομόνωση, απώλεια χαράς), ίσως είναι ώρα να μιλήσετε με κάποιον ειδικό θεραπευτή.

Ακόμα και αν όλα φαίνονται «καλά», ένας ειδικός μπορεί να σας βοηθήσει να κατανοήσετε καλύτερα τα μοτίβα σας και να χτίσετε έναν πιο ανθεκτικό εσωτερικό κόσμο. Το συναισθηματικό hangover είναι απόλυτα φυσιολογικό, όμως μην το αγνοείτε και μην το υποτιμάτε. Δώστε στον εαυτό σας τον χώρο και τον χρόνο που χρειάζεται για να ανακάμψει.