Ολοκληρώθηκε η συνεδρίαση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών με αντικείμενο τους εμβολιασμούς για την ευλογιά των πιθήκων και πάρθηκαν οι αποφάσεις για το ποιοι θα πρέπει να εμβολιαστούν, αλλά και τι θα συμβεί με τις στενές επαφές των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων.
Η Επιτροπή απέκλεισε τον μαζικό εμβολιασμόςτου πληθυσμού και αυτό που αποφασίστηκε είναι:
- Η χορήγηση εμβολίου στους υγειονομικούς που έχουν έρθει σε επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα.
- Η χορήγηση εμβολίου στις στενές επαφές επιβεβαιωμένων κρουσμάτων.
- Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι όπως και με τον κορονοϊό θα γίνει μαζική αγορά εμβολίων για την Ευλογιά των Πιθήκων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Η ανακοίνωση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών
Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών (ΕΕΕ) στη σημερινή συνεδρίασή της εξέτασε τα υπάρχοντα επιστημονικά και επιδημιολογικά δεδομένα αναφορικά με την εμφάνιση κρουσμάτων ευλογιάς των πιθήκων (monkeypox).
H ευλογιά των πιθήκων είναι σπάνια ιογενής εξανθηματική νόσος. Μεταδίδεται από άγρια ζώα (κυρίως τρωκτικά) που βρίσκονται σε περιοχές της Κεντρικής και Δυτικής Αφρικής. Σπανίως η μετάδοση της νόσου γίνεται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω της επαφής με δερματικές βλάβες ή σωματικά υγρά καθώς και μέσω αναπνευστικών σωματιδίων μετά από παρατεταμένη στενή επαφή σε μικρή απόσταση. Η μεταδοτικότητα της νόσου είναι μικρή. Η ανάρρωση από τη νόσο είναι συνήθως πλήρης μέσα σε λίγες εβδομάδες καθώς η νόσηση είναι συνήθως ήπια και αυτοπεριοριζόμενη.
Ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων είναι συγγενικός με τον ιό της ευλογιάς, νόσου που έχει εκριζωθεί από τον πλανήτη από το 1980 μετά από ένα επιτυχημένο παγκόσμιο πρόγραμμα εμβολιασμού. Στη χώρα μας ο εμβολιασμός κατά της ευλογιάς (δαμαλισμός) σταμάτησε τη δεκαετία του 1970. Άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών έχουν κατά πάσα πιθανότητα εμβολιαστεί και αναμένεται να έχουν κάποιο βαθμό προστασίας έναντι της ευλογιάς των πιθήκων, παρά το γεγονός ότι τα υπάρχοντα δεδομένα δεν επιτρέπουν ακριβείς εκτιμήσεις.
Τα μέτρα προφύλαξης περιλαμβάνουν την τήρηση των μέτρων ατομικής υγιεινής και την αποφυγή της στενής επαφής με ύποπτα κρούσματα. Σχετικές οδηγίες έχουν εκδοθεί από τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας.
Ειδικό εμβόλιο έναντι του ιού της ευλογιάς των πιθήκων ως σήμερα δεν υπάρχει ωστόσο το εμβόλιο έναντι της ευλογιάς αναμένεται να παρέχει προστασία. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων έχει αδειοδοτήσει το τροποποιημένο εμβόλιο κατά της ευλογιάς (Imvanex), το οποίο περιέχει ζώντες εξασθενημένους μη πολλαπλασιαζόμενους ιούς. Το εμβόλιο αυτό μπορεί να χορηγηθεί υποδορίως σε δύο δόσεις, με μεσοδιάστημα 4 εβδομάδων από την ηλικία των 18 ετών όπως και σε ανοσοκατασταλμένα άτομα.
‘Ενδειξη μαζικού εμβολιασμού για την προστασία από την ευλογιά των πιθήκων δεν υπάρχει, λόγω των επιδημιολογικών και κλινικών χαρακτηριστικών της νόσου.
Ο εμβολιασμός μπορεί να γίνει επιλεκτικά:
- Μετά από έκθεση σε άτομα που είχαν στενή επαφή με κρούσμα όπως άτομα του στενού περιβάλλοντος και ιατρονοσηλευτικό προσωπικό. Η χορήγηση του εμβολίου θα πρέπει να γίνει εντός 4 ημερών από την έκθεση.
- Προληπτικά σε άτομα που εργάζονται σε χώρους με αυξημένο επαγγελματικό κίνδυνο έκθεσης στον ιό της ευλογιάς των πιθήκων, όπως ερευνητικά εργαστήρια.
Εξετάζεται από τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης European Health Emergency Preparedness and Response Authority (HERA) η δυνατότητα κοινής προμήθειας εμβολίων με ταχείες διαδικασίες για τις ενδεχόμενες ανάγκες κάθε χώρας.
Η ΕΕΕ εκτιμά ότι με τα μέχρι σήμερα δεδομένα ο κίνδυνος από την ευλογιά των πιθήκων για το γενικό πληθυσμό της χώρα μας είναι πολύ μικρός. Η ΕΕΕ παρακολουθεί συστηματικά τις εξελίξεις και τα επιστημονικά δεδομένα και θα επικαιροποιεί ανάλογα τις συστάσεις της.
Τι λέει στο Newsbeast για την ευλογιά των πιθήκων στενός συνεργάτης του Σωτήρη Τσιόδρα
Ο Θεόδωρος Λύτρας, διακεκριμένος επιδημιολόγος, επίκουρος καθηγητής Δημόσιας Υγείας στην Ιατρική Σχολή του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου και στενός συνεργάτης του Σωτήρη Τσιόρδα μίλησε στο Newsbeast για την πλήρη εικόνα της ευλογιάς των πιθήκων.
«Σε καμία των περιπτώσεων δεν υπάρχει η σύσταση ούτε από το ECDC – Ευρωπαϊκό Kέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων – αλλά και ούτε και από το Αμερικάνικο Κέντρο Πρόληψης για γενικό και οριζόντιο εμβολιασμό για την ευλογιά των πιθήκων. Το βλέπω να υπονοείται σε ορισμένα δημοσιεύματα και είναι παντελώς λανθασμένη άποψη η οποία μάλιστα παραπληροφορεί και για την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε.
Υπάρχει όμως η σύσταση για στοκάρισμα αυτών των εμβολίων γιατί ο στοχευμένος εμβολιασμός είναι μια πραγματικότητα και θα χρειαστεί.
Ποιες γενιές είναι πιο ευάλωτες και ποια είναι η θεραπεία
Σύμφωνα με τον κ. Λύτρα το υπάρχον εμβόλιο για την ευλογιά προσφέρει εξαιρετική προστασία, σε πάρα πολύ υψηλό ποσοστό.
«Δεν τίθεται δηλαδή θέμα σύγκρισης με τα εμβόλια του κορονοϊού» λέει ο επιδημιολόγος και συνεχίζει: «Δεδομένου ότι αυτό το εμβόλιο έχει κάποιες παρενέργειες πρέπει να εξετάζεται ανά περίπτωση πριν χρησιμοποιηθεί. Στην Ελλάδα άλλωστε η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων που γεννήθηκαν μετά το 1980 δεν έχουν κάνει αυτό το εμβόλιο αφού τότε η ευλογιά είχε ήδη εκριζωθεί. Οι γενιές των ανθρώπων που γεννήθηκαν μετά από αυτή την ημερομηνία είναι πιο ευάλωτες αλλά ο ιός παραμένει σπάνιος. Δεν τίθεται δηλαδή ζήτημα του να πρέπει να εμβολιαστούν μαζικά οι άνθρωποι αυτών των ηλικιών».
Επίσης, κατά τον κο Λύτρα, στην ουσία, επί κρούσματος, τα πιο απαραίτητα βήματα που πρέπει να γίνουν είναι η εξονυχιστική ιχνηλάτηση και η άμεση, αυστηρή απομόνωση. Όπως εξηγεί ο επιδημιολόγος: «Ειδική θεραπεία και εξειδικευμένα φάρμακα δεν υπάρχουν για τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων. Η θεραπεία είναι υποστηρικτική και είναι καλό να γίνεται μέσα στο νοσοκομείο».
Λάθος στιγματισμός περί ασθένειας των gay ανδρών
Ο κ. Λύτρας τονίζει όπως και ο κος Γαλατσιάτος, ο οποίος σχολίασε το θέμα στο Newsbeast, πως: «αυτό που μας προβληματίζει είναι το πως φτάσαμε να έχουμε αυτή τη συρροή κρουσμάτων στην Ευρώπη μετά από τόσες δεκαετίες. Μας απασχολεί δηλαδή ο τρόπος που η ευλογιά των πιθήκων πέρασε τις πόρτες της Αφρικής. Είναι θέμα αλλαγής ταξιδιωτικών συνηθειών; Άλλαξε κάτι στην ανοσολογική κατάσταση του ιού; Θα τα δούμε όλα αυτά στην πορεία. Η πιθανότητα της μετάλλαξης πάντως όπως είπε και ο Π.Ο.Υ δεν είναι ρεαλιστικό σενάριο.
Είναι κακός πάντως ο στιγματισμός που ήδη υπάρχει για τον ιό. Όντως, αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη πολλά από τα κρούσματα αφορούν gay άνδρες αλλά αυτό δε σημαίνει κάτι. Δεν πρόκειται για σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα αλλά για νόσημα που προϋποθέτει τη στενή επαφή και το σεξ είναι ένας τρόπος στενής επαφής. Ο ιός αφορά τους πάντες και μπορεί μάλιστα να εξαπλωθεί και μέσω μια κοινής πηγής όπως συνέβη στην Ισπανία όπου αναφέρθηκε η περίπτωση πολλών κρουσμάτων που χρησιμοποίησαν την ίδια σάουνα».
