Τριακόσιες εβδομήντα τρεις κλήσεις- οι 296 για trafficking – έχει δεχθεί μέσα στο 2017 η Γραμμή 1109, η γραμμή πληροφόρησης για την εμπορία ανθρώπων, πρωτοβουλία της ΜΚΟ Α21, η οποία δραστηριοποιείται ενάντια στο φαινόμενο αυτό.

Η γραμμή λειτουργεί από τον Απρίλιο του 2012 με στόχο την πρόληψη και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων. Στο διάστημα αυτό έχει εξυπηρετήσει εκατοντάδες τηλεφωνήματα για καταγγελίες ύποπτων περιστατικών, παραπομπές θυμάτων σε υπηρεσίες και πληροφόρηση σχετικά με το έγκλημα της εμπορίας ανθρώπων.

Το 2016 έγιναν 520 κλήσεις, εκ των οποίων οι 172 ήταν καταγγελίες για περιστατικά εμπορίας ανθρώπων. Χάρη σε αυτές διασώθηκαν 98 άνθρωποι- ανάμεσά τους επτά Ρουμάνοι πουυ είχαν πέσει θύματα εργασιακής εκμετάλλευσης στο Άργος. Οι άνδρες αυτοί ήρθαν στην Ελλάδα με την υπόσχεση μιας καλής δουλειάς από συμπατριώτες τους, αλλά μέλη κυκλώματος εμπορίας ανθρώπων τούς πήραν τα χαρτιά και απειλώντας τους με όπλα τους ανάγκαζαν να δουλεύουν στα χωράφι χωρίς αμοιβή. Τα θύματα διασώθηκαν από την αστυνομία και η Α21 έχει αναλάβει σήμερα τη νομική εκπροσώπησή τους.

Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η γενική συντονίστρια της γραμμής, Νίκη Ηλιού, οι περισσότερες κλήσεις γίνονται από απλούς παρατηρητές που καταγγέλλουν περιστατικά είτε είναι πελάτες οίκων ανοχής που είδαν κάτι ύποπτο ή τους εκμυστηρεύτηκαν οι κοπέλες ότι έχουν πέσει θύματα είτε περαστικοί και ένοικοι διαμερισμάτων που εντοπίζουν κάτι στην περιοχή τους. Τα ίδια τα θύματα, επισημαίνει η κ. Ηλιού, είναι πολύ δύσκολο να τηλεφωνήσουν «λόγω του ελέγχου που ασκείται από τους διακινητές, οι οποίοι προσπαθούν να διακόψουν κάθε επικοινωνία τους με συγγενείς ή φίλους». Τέλος, η γραμμή λαμβάνει κλήσεις από άλλες οργανώσεις, υπηρεσίες υγείας, νοσοκομεία και αστυνομικά τμήματα, που παραπέμπουν στην Α21 θύματα για φιλοξενία στους ξενώνες της, νομική υποστήριξη ή επαναπατρισμό.

Η γραμμή λειτουργεί σε 24ωρη βάση με εξειδικευμένο προσωπικό που έχει τη δυνατότητα να εξυπηρετήσει κλήσεις σε 186 διαφορετικές γλώσσες μέσω υπηρεσίας άμεσης τηλεδιερμηνείας. Η συγκεκριμένη υπηρεσία θέτει στη διάθεση της γραμμής μεταφραστές, οι οποίοι ανά πάσα στιγμή μπορούν να συνδεθούν στο τηλέφωνο και να επικοινωνήσουν με το άτομο που καλεί.

Η εμπορία ανθρώπων έχει πολλές εκφράσεις: σεξουαλική εκμετάλλευση, εξαναγκαστική εργασία με ελάχιστη ή μηδενική αμοιβή, εργασία για αποπληρωμή χρέους, καταναγκαστική οικιακή εργασία, εμπορία οργάνων ή στρατολόγηση παιδιών ως στρατιώτες. Ωστόσο μόλις το 1% των εκατομμυρίων θυμάτων σε όλο τον κόσμο διασώζεται.

Η εμπορία ανθρώπων είναι παγκόσμιο φαινόμενο και η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση σε αυτό. Σύμφωνα με την αναφορά «Trafficking in Persons Report» του 2017, την οποία εκδίδουν οι ΗΠΑ, η Ελλάδα αποτελεί προορισμό, χώρα διέλευσης και σε πολύ περιορισμένο βαθμό χώρα προέλευσης για γυναίκες και παιδιά που εξαναγκάζονται σε πορνεία και άνδρες, γυναίκες και παιδιά που εξαναγκάζονται σε καταναγκαστική εργασία. Όπως αναφέρεται, γυναίκες και παιδιά από την ανατολική και νότια Ευρώπη, τη νότια Ασία, τη Νιγηρία και την Κίνα είναι θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης σε οίκους ανοχής χωρίς άδεια, στους δρόμους, σε στριπτιτζάδικα, ινστιτούτα μασάζ και ξενοδοχεία. Τα παιδιά και οι άνδρες θύματα καταναγκαστικής εργασίας στην Ελλάδα προέρχονται κυρίως από την ανατολική Ευρώπη, τη νότια Ασία και την Αφρική, ενώ οι μετανάστες από το Μπαγκλαντές, το Πακιστάν και το Αφγανιστάν είναι ευάλωτοι σε καταναγκαστική εργασία για την αποπληρωμή χρεών στους διακινητές τους κυρίως στον τομέα της γεωργίας. Παράλληλα η αύξηση ασυνόδευτων παιδιών στην Ελλάδα έχει αυξήσει τον αριθμό των παιδιών που είναι ευάλωτα για εκμετάλλευση.

Η αναφορά αναγνωρίζει σημαντικές προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο για την καταπολέμηση του φαινομένου, «παρά την οικονομική κρίση και τις ροές των προσφύγων και μεταναστών στη χώρα, που δημιούργησαν σημαντική πίεση στους κρατικούς πόρους». Ωστόσο, σημειώνεται ότι «η κυβέρνηση δεν τήρησε ορισμένα ελάχιστα στάνταρντ σε τομείς- κλειδιά» και αναφέρονται ως παραδείγματα μεταξύ άλλων, ότι μείωσε τις έρευνες, τις διώξεις και τις καταδίκες, διεξήγε ανεπαρκείς ή βιαστικές διαδικασίες ελέγχου και αξιολόγησης ευπάθειας στα σημεία εισόδου των μεταναστών και προσφύγων και στα κέντρα φιλοξενίας, ενώ και οι δικαστικές διαδικασίες διαρκούν χρόνια.

Για την υποστήριξη των θυμάτων εμπορίας, η Α21 οργανώνει αύριο σιωπηλή πορεία με τίτλο «Walk for Freedom» σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Λάρισα και Δράμα. Οι τέσσερις ελληνικές πόλεις εντάσσονται στις 600 πόλεις σε 50 χώρες σε όλο τον κόσμο που θα φιλοξενήσουν την εκδήλωση, ενόψει της Πανευρωπαϊκής Ημέρας Κατά της Εμπορίας Ανθρώπων στις 18 Οκτωβρίου. Η παγκόσμια αυτή προσπάθεια έχει στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού για τη σύγχρονη σκλαβιά και για μια εγκληματική βιομηχανία που έχει κέρδος 150 δισεκατομμύρια δολάρια, έχοντας παγιδευμένους στη σύγχρονη δουλεία 27 εκατομμύρια άντρες, γυναίκες και παιδιά σε όλο τον κόσμο.

Οι συμμετέχοντες στην πορεία θα περπατήσουν σε σειρά, ο ένας πίσω από τον άλλο, σιωπηλά, φορώντας μαύρες μπλούζες. Θα σφραγίσουν τα στόματά τους με κίτρινα μαντήλια, πάνω στα οποία θα αναγράφεται ένα όνομα: Ιβάν, Έιμι ή Ιβ. Είναι ονόματα πραγματικών θυμάτων εκμετάλλευσης, τα οποία κατάφεραν να απελευθερωθούν.

«Θέλουμε μέσα από την εκδήλωση αυτή να εκπροσωπήσουμε τους ανθρώπους που είναι θύματα εμπορίας. Επειδή το trafficking είναι ένα αφανές έγκλημα και τα θύματα διασώζονται πολύ δύσκολα, θέλουμε να γίνουμε η φωνή τους και να ενημερώσουμε το κοινό γι’ αυτούς. Δυστυχώς πολλοί αγνοούν ακόμα και την ύπαρξη του εγκλήματος εμπορίας ανθρώπων» εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Λητώ Καραγκούνη, υπεύθυνη προγραμμάτων ενημέρωσης και εκπαίδευσης της Α21.

Στην Αθήνα τόπος συνάντησης για το «Walk for Freedom» θα είναι η πλατεία Μοναστηρακίου, από όπου θα ξεκινήσει η πορεία στις 4 μ.μ. Οι συμμετέχοντες θα διασχίσουν την οδό Ερμού προς Σύνταγμα, θα συνεχίσουν στη λεωφόρο Βασιλίσσης Αμαλίας, στην οδό Διονυσίου Αρεοπαγίτου και στην οδό Αποστόλου Παύλου για να καταλήξουν μέσω της Ερμού και πάλι στην πλατεία Μοναστηρακίου.

Στη Θεσσαλονίκη ο περίπατος θα ξεκινήσει στις 6 μ.μ. από την κεντρική είσοδο του λιμανιού και θα καταλήξει στον Λευκό Πύργο μέσω της παραλιακής οδού. Σημειώνεται ότι το «Walk for Freedom» Θεσσαλονίκης θα πραγματοποιηθεί φέτος σε συνεργασία με τον 6ο Διεθνή Νυχτερινό Ημιμαραθώνιο της πόλης.

Στη Λάρισα το «Walk for Freedom» θα ξεκινήσει στις 5 μ.μ. από την κεντρική πλατεία της Λάρισας και οι συμμετέχοντες θα κατευθυνθούν προς την πλατεία Ταχυδρομείου, θα ανέβουν στο Φρούριο για να καταλήξουν και πάλι στην κεντρική πλατεία.

Στη Δράμα ο περίπατος θα αρχίσει στις 12 το μεσημέρι από την κεντρική πλατεία και η πορεία θα καταλήξει στην οδό Κύπρου.