Εντός του Ιουλίου η πολυαναμενόμενη λύση για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο από το υπουργείο Οικονομικών

Σημαντικές εξελίξεις προαναγγέλλονται για χιλιάδες δανειολήπτες που έχουν λάβει στεγαστικά ή άλλα δάνεια σε ελβετικό φράγκο. Σύμφωνα με πληροφορίες, το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ετοιμάζεται να παρουσιάσει την ολοκληρωμένη λύση εντός του Ιουλίου, με βασικό στόχο να δώσει ουσιαστική διέξοδο στους οφειλέτες που επλήγησαν από τη μακροχρόνια ισχυροποίηση του ελβετικού νομίσματος έναντι του ευρώ.

Το βασικό σενάριο προβλέπει ότι όσοι επιλέξουν να μετατρέψουν το δάνειό τους από φράγκα σε ευρώ, θα μπορούν να επωφεληθούν από μερική διαγραφή («κούρεμα») του υπολοίπου της οφειλής. Πρόκειται για παρέμβαση που φιλοδοξεί να διορθώσει στρεβλώσεις του παρελθόντος, οι οποίες επιβάρυναν δραματικά τους δανειολήπτες και οδήγησαν πολλούς από αυτούς σε οικονομικό αδιέξοδο.

Από πλεονέκτημα μετατράπηκαν σε παγίδα

Θυμίζουμε ότι πολλά από τα επίμαχα δάνεια είχαν χορηγηθεί την περίοδο 2004-2008, όταν το ελβετικό φράγκο ήταν αδύναμο σε σχέση με το ευρώ – τότε η ισοτιμία ήταν κοντά στο 1,5, ενώ σήμερα έχει υποχωρήσει δραματικά, κάτω από το 1 ευρώ προς 0,95 φράγκα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, παρότι οι δόσεις καταβάλλονταν κανονικά σε ευρώ, το υπόλοιπο του δανείου –λόγω της ισοτιμίας– να αυξάνεται διαρκώς.

Στην προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν την επιδείνωση, οι τράπεζες πρότειναν ρυθμίσεις τύπου «step up»: λύσεις δηλαδή με αρχικά χαμηλότερες δόσεις για κάποια χρόνια (π.χ. 5 ή 10), οι οποίες όμως εκτοξεύονταν στο αρχικό ή και υψηλότερο επίπεδο στη συνέχεια. Ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα προέβλεπαν την αποπληρωμή σημαντικού μέρους του κεφαλαίου στο τέλος του δανείου. Αν και αυτές οι ρυθμίσεις απέτρεψαν προσωρινά την αθέτηση των δανειακών υποχρεώσεων, στην πράξη αποδείχθηκαν αναποτελεσματικές, καθώς το άληκτο κεφάλαιο μεγάλωνε με την πάροδο του χρόνου.

Η επιμήκυνση της διάρκειας –μέχρι και τα 35 χρόνια σε πολλές περιπτώσεις– όχι μόνο δεν έδωσε ανάσα στους δανειολήπτες, αλλά συνέβαλε στην περαιτέρω διόγκωση των οφειλών. Πολλοί βρίσκονται σήμερα να χρωστούν… διπλάσια ποσά από εκείνα που είχαν αρχικά δανειστεί, παρότι πλήρωναν επί σειρά ετών.

Ρεαλιστικές δόσεις, ευνοϊκή ισοτιμία και προστασία των εγγυήσεων

Η λύση που ετοιμάζει το Υπουργείο θα ενταχθεί στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών και θα είναι διαθέσιμη τόσο σε «κόκκινα» δάνεια όσο και σε δάνεια που εξακολουθούν να εξυπηρετούνται, αλλά με δυσκολία. Προβλέπεται η δυνατότητα μετατροπής σε ευρώ, με σταθεροποίηση της δόσης σε επίπεδα που ανταποκρίνονται στο πραγματικό εισόδημα του οφειλέτη.

Το «κούρεμα» θα καθορίζεται με βάση την περιουσιακή κατάσταση του κάθε δανειολήπτη, ενώ θα συνυπολογίζεται και το όφελος που αποκόμισε διαχρονικά λόγω του χαμηλού επιτοκίου του ελβετικού νομίσματος. Πάντως, το συγκριτικό πλεονέκτημα του φθηνότερου επιτοκίου έχει πλέον εξανεμιστεί, καθώς η ισοτιμία έχει επιφέρει αύξηση της οφειλής κατά περίπου 50% σε βάθος εικοσαετίας.

Αξιοσημείωτο είναι ότι τα συνολικά υπόλοιπα των δανείων σε ελβετικό φράγκο ξεπερνούν τα 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ, με περίπου 3 δισ. να παραμένουν στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών (στην πλειονότητά τους εξυπηρετούμενα) και 1,5 δισ. ευρώ να έχουν μεταβιβαστεί σε εταιρείες διαχείρισης. Η κυβερνητική παρέμβαση αναμένεται να αφορά και τις δύο κατηγορίες.

Τέλος, σημαντική είναι η διασφάλιση ότι η λύση αυτή δεν θα θίξει τις εγγυήσεις που συνοδεύουν τα δάνεια στο πλαίσιο του προγράμματος «Ηρακλής», το οποίο αφορά τιτλοποιημένα δάνεια που έχουν μεταβιβαστεί με κρατική εγγύηση. Στόχος είναι η παρέμβαση να μην προκαλέσει ζημιά στο δημόσιο αλλά, αντίθετα, να προστατεύσει τους πολίτες χωρίς να θέσει σε κίνδυνο τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος.