Ο εμπορικός πόλεμος των τελευταίων μηνών ανάμεσα στον Ντόναλντ Τραμπ και την Κίνα δεν σηματοδοτεί την πρώτη φορά που ο Αμερικανός πρόεδρος, έρχεται σε «κόντρα» με τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμο αναφορικά με τους δασμούς.
Κατά τη διάρκεια της πρώτης του θητείας, το 2019, ο Αμερικανός πρόεδρος ισχυρίστηκε ότι οι δασμοί του οδήγησαν στην απώλεια πέντε εκατομμυρίων θέσεων εργασίας στην Κίνα, με το μέγεθος του «πόνου» που προκάλεσαν τα οικονομικά μέτρα του Τραμπ να αμφισβητείται έντονα από αρκετούς οικονομολόγους.
Ωστόσο, αυτή τη φορά, η κατάσταση της κινεζικής οικονομίας βρίσκεται σε πολύ χειρότερη θέση, καθιστώντας τους εργαζόμενους πιο ευάλωτους από ποτέ. Μια επίμονη επιβράδυνση στον τομέα ακινήτων, που χειροτέρεψε κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19, έχει αφανίσει θέσεις εργασίας και σύμφωνα με τους New York Times έχει κάνει τους ανθρώπους να νιώθουν πιο φτωχοί. Ταυτόχρονα οι νέοι απόφοιτοι πανεπιστημίων εισρέουν στην αγορά εργασίας σε μια περίοδο που το ποσοστό ανεργίας στους νέους εργαζόμενους βρίσκεται σε διψήφια νούμερα.
«Η κατάσταση είναι σαφώς πολύ χειρότερη», δήλωσε η Alicia Garcia-Herrero, επικεφαλής οικονομολόγος για την περιοχή Ασίας-Ειρηνικού στην επενδυτική τράπεζα Natixis.
Σε μια έκθεση της, η Natixis ανέφερε ότι, αν οι δασμοί των ΗΠΑ παραμείνουν στα τρέχοντα επίπεδα τουλάχιστον 30%, οι εξαγωγές προς τις Ηνωμένες Πολιτείες θα μειωθούν κατά το ήμισυ, οδηγώντας σε απώλεια έως και έξι εκατομμυρίων θέσεων εργασίας στη μεταποίηση.
Στις αρχές του 2018, η Κίνα ανακοίνωσε ότι το ποσοστό ανεργίας στις πόλεις είχε πέσει σε χαμηλά 15ετίας και ότι η χώρα είχε δημιουργήσει αριθμό ρεκόρ νέων θέσεων εργασίας. Από τότε, όμως, οι κυβερνητικές καταστολές και οι αυστηρότεροι κανονισμοί έχουν πλήξει κλάδους όπως η τεχνολογία και η διαδικτυακή εκπαίδευση – τομείς που άλλοτε ευημερούσαν και δημιουργούσαν μαζικά νέες θέσεις εργασίας.
Οι New York Times αναφέρουν πως κατά τη διάρκεια αυτών των ετών, η ανεργία αυξήθηκε ιδιαίτερα μεταξύ των νέων. Το ποσοστό ανεργίας για τις ηλικίες 16 έως 24 ετών ήταν 15,8% τον Απρίλιο, σημειώνοντας βελτίωση σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Ωστόσο, αναμένεται να εκτοξευθεί ξανά όταν 12 εκατομμύρια νέοι απόφοιτοι πανεπιστημίων εισέλθουν στην αγορά εργασίας φέτος.
Το 2023, όταν τα ποσοστά ανεργίας των νέων έφτασαν σε ιστορικό υψηλό 21,3%, η κινεζική κυβέρνηση ανέστειλε τη δημοσίευση των σχετικών στοιχείων. Εκείνη την περίοδο, ένας γνωστός οικονομολόγος υποστήριξε ότι το πραγματικό ποσοστό ήταν πιο κοντά στο 50%. Το Πεκίνο ξεκίνησε ξανά τη δημοσίευση των στοιχείων πέρυσι, χρησιμοποιώντας μια νέα μεθοδολογία που μείωνε τεχνητά το ποσοστό ανεργίας.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες, από την πλευρά τους, έχουν τις δικές τους αδυναμίες», γράφουν οι Times.
«Η αμερικανική βιομηχανία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα σπάνια μέταλλα και κρίσιμα ορυκτά, που ελέγχονται κυρίως από την Κίνα, ενώ μια διακοπή στα κινεζικά προϊόντα αυξάνει τον κίνδυνο πληθωρισμού και θα μπορούσε να συμβάλει σε σοβαρές ελλείψεις προϊόντων», αναφέρει η γνωστή εφημερίδα.
Ταυτόχρονα η Diana Choyleva, επικεφαλής οικονομολόγος της Enodo Economics, μιας ερευνητικής εταιρείας με έδρα το Λονδίνο, εξηγεί πως το Πεκίνο μπορεί να καταπνίξει τη δυσαρέσκεια που προκαλούν τα σοκ στην αγορά εργασίας πιο εύκολα από ό,τι μπορούν οι Αμερικανοί πολιτικοί να αντέξουν την οργή για άδεια ράφια στα καταστήματα.
Στα τέλη Απριλίου, ο Yu Jiadong, υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Υπουργείου Ανθρώπινου Δυναμικού και Κοινωνικής Ασφάλισης της Κίνας, δήλωσε ότι η κυβέρνηση είχε προετοιμάσει μια σειρά μέτρων για τη διατήρηση της σταθερότητας στην απασχόληση, ιδιαίτερα για τους Κινέζους εξαγωγείς. Επεσήμανε ότι το Πεκίνο θα βοηθήσει τις εταιρείες να διατηρήσουν τους εργαζομένους τους και ενθάρρυνε την επιχειρηματικότητα για τους ανέργους.
Ωστόσο, σύμφωνα με μια μηνιαία έρευνα σε βιομηχανικές επιχειρήσεις, η απασχόληση εκτός του τομέα της μεταποίησης έχει μειωθεί για περισσότερα από δύο χρόνια. Ο εμπορικός πόλεμος έχει κάνει, σύμφωνα με τους Times, τις εταιρείες πιο επιφυλακτικές, προσθέτοντας έναν ακόμη ανησυχητικό παράγοντα για τους αποφοίτους πανεπιστημίων που αναζητούν εργασία.
«Η τρέχουσα αγορά εργασίας είναι πολύ χειρότερη από πριν», δήλωσε η Laura Wang, 23 ετών, μεταπτυχιακή φοιτήτρια λογιστικής στο Τσονγκκίνγκ. Η κ. Wang ανέφερε ότι πάνω από το 80% των συμφοιτητών της δυσκολεύονται να βρουν δουλειά.
Η 23χρονη φοιτήτρια δήλωσε επίσης ότι η αγορά εργασίας είναι ιδιαίτερα δύσκολη για φοιτητές χρηματοοικονομικών και λογιστικής με την αναταραχή που προκάλεσαν οι δασμοί να έχουν κάνει τις επιχειρήσεις πιο απρόθυμες να δώσουν ευκαιρίες σε άτομα χωρίς προϋπηρεσία.
«Υπάρχουν πολλές αβεβαιότητες», δήλωσε η κ. Wang. «Για τους πρόσφατους αποφοίτους χωρίς εμπειρία, όπως εγώ, ο αντίκτυπος είναι ακόμα μεγαλύτερος».
Αυτόν τον μήνα Κινέζοι και Αμερικανοί αξιωματούχοι συμφώνησαν να μειώσουν προσωρινά τους υπέρογκους δασμούς που είχαν επιβάλει ο ένας στον άλλο και ξεπερνούσαν κατά πολύ το 100%, σε μια προσπάθεια αποκλιμάκωσης και αποτροπής της επανέναρξης ενός ολοκληρωτικού εμπορικού πολέμου, ο οποίος θα μπορούσε να έχει καταστροφικά αποτελέσματα και για τις δύο οικονομίες.
