Στον Πολυχώρο Vault, η φαεινή ιδέα του Δημήτρη Καρατζιά να παρουσιαστούν έργα για τις μητέρες επιφανών Ελλήνων που συνέβαλλαν στην ανάπτυξη της Ελλάδας, βρίσκει την ανταπόκριση του κοινού.

Γράφει η Χαρά Κιούση

Ο Σίμος Παπαναστασόπουλος έβαλε την υπογραφή του στο στρωτό καλογραμμένο κείμενο και στη σκηνοθεσία.  Η Νικολέτα Νομικού-Συγγρού –την υποδύεται η Ιωάννα Γκαβάκου- μιλά για τα παιδιά της, τους καημούς, τις δυσκολίες της ζωής της και τις υποχρεωτικές οικογενειακές τους μετακινήσεις στην πιο ταραγμένη ιστορικά περίοδο των νεότερων χρόνων της πατρίδας μας.

Η Χιακή πλούσια καταγωγή της από το Λιθί της εξασφάλισε άνετα παιδικά χρόνια , όνειρο άπιαστο για τον υπόδουλο στους Τούρκους νησί της Χίου. Στα δεκατρία της η Νικολέτα  παιδί ακόμη, με απόφαση της μητέρας της παντρεύεται τον κατά 21 χρόνια μεγαλύτερο συντοπίτη της Δομένικο Συγγρό.

Εγκαθίστανται στη Κωνσταντινούπολη  όπου ο γιατρός Δομένικος γίνεται προσωπικός γιατρός της αδελφής του Σουλτάνου Μαχμούτ Β’. Η εύνοια στο πρόσωπο του ζεύγους εξασφάλισε στην οικογένεια –απέκτησαν δυο γιους- μια διακεκριμένη ζωή. Το 1834 μετακινήθηκαν στην Άνδρο και λίγο αργότερα στη Σύρο.

Το 1838 ο μικρότερος γιος της Νικολέτας-Μοδιανής, Αντρέας, φοίτησε στη σχολή του Θεόφιλου Καΐρη και μετά συνέχισε τις σπουδές του στο Σχολαρχείο της Ερμούπολης. Αν και ο πατέρας του τον προόριζε για γιατρό, εκείνος επέλεξε το επάγγελμα του εμπόρου.

Οι συνεχείς μετακινήσεις της οικογένειας, που έχασε όλη την περιουσία της ως το Ταϊγάνι της Ρωσίας, διεύρυνε το επιχειρησιακό του πνεύμα. Ο Αντρέας ξεκίνησε ως λογιστής στην Πόλη.

Μετέπειτα οι δραστηριότητές του με το μετάξι και οι κρατικές προμήθειες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η ίδρυση της Τράπεζας Κωνσταντινουπόλεως αλλά και οι τραπεζικές και οι Χρηματιστηριακές του επιχειρήσεις στην Ελλάδα, τον καθιστούν ένα από τους πλουσιότερους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Η ανάμειξή του στην υπόθεση των μεταλλείων του Λαυρίου το 1871, είναι από τα μεγαλύτερα χρηματιστηριακά σκάνδαλα των εποχών, καθώς προσπάθησε να συμβάλει στη χρεωκοπία της χώρας,  καταφέρνοντας να γίνει μέτοχος της Εθνικής Τράπεζας. Στο τέλος της ζωής του, τόσο ο ίδιος όσο και η γυναίκα του Ιφιγένεια, διέθεσαν ολόκληρη σχεδόν την περιουσία τους σε αγαθοεργίες  και στο  Ελληνικό κράτος.

Η Ιωάννα Γκαβάκου ως Νικολέτα Νομικού αφήνει υποκριτικά μιαν αναιμική ζωντάνια και νεανική ορμή. Ως Μοδιανή Συγγρού –με το καπελάκι της και την βαλιτσούλα της στο χέρι- δημιουργεί την ανικανοποίητη και προοδευτική εικόνα της νέας γυναίκας, που καθώς πνίγεται στη στενή κοινωνία του νησιού, καταπιεσμένη από τη ζήλια του συζύγου της αναζητά την γοητεία της κοσμοπολίτικης ζωής κοντά στο γιο της.

Ως νέα που έζησε τη σφαγή της Χίου και ως μάνα που χάνει τον μεγαλύτερό της γιο, χτίζει το συγκινησιακό περιβάλλον και την ανάλογη ατμόσφαιρα του πόνου. Από την άλλη περήφανη και αισιόδοξη καμαρώνει τον μικρότερο γιο της με μια ιδιαίτερη αδυναμία, αφήνοντας όμως τον ίδιο να μιλήσει (τον υποδύεται σε video ο Δημήτρης Καρατζιάς) για όσα κατηγορείται. Η ηθοποιός με συγκίνηση, νοσταλγία και πόνο στον τονισμό της φωνής και στην έκφραση ανακαλεί μνήμες, συναισθήματα και ιστορικά γεγονότα τυλιγμένα με την ομορφιά της μουσικής της Νένας Βενετσάνου. Το εικαστικό μέρος με ύφος εποχής επιμελείται η Νένα Βενετσάνου.

Ο Γιάννης Κορδάτος χαρακτηρίζει τον Αντρέα Συγγρό μηχανορράφο και επιδέξιο πολιτικάντη, άλλοι ως λωποδύτη φιλάνθρωπο, ενώ ο τύπος της εποχής χρυσοκάνθαρο.

Ο Τάσος Βουρνάς αναφέρει πως παρίστανε τον εθνικό ευεργέτη για να εξαγοράσει τις αμαρτίες του. Σφοδρή κριτική δέχεται ο Ανδρέας Συγγρός από τον Εμμανουήλ Ροΐδη, που είχε χάσει όλη την περιουσία του στο Χρηματιστήριο με τα Λαυρεωτικά.

Ο λαός τον αποκαλεί Λαυριοφάγο, ενώ είναι δεκάδες οι γελοιογραφίες και οι λίβελοι για το πρόσωπό του. Στον αντίποδα έχει χαρακτηριστεί  ως μέγας εθνικός ευεργέτης. Θεωρείται ότι υπήρξε ο ισχυρότερος άντρας της εποχής του μετά τον Βασιλιά Γεώργιο Α’. Πέθανε στις 13 Φεβρουαρίου 1899 στην Αθήνα.

Συντελεστές:

Κείμενο-Σκηνοθεσία: Σίμος Παπαναστασόπουλος
Εικαστική Επιμέλεια: Ιωάννα Γκαβάκου – Σίμος Παπαναστασόπουλος
Μουσική: Νένα Βενετσάνου
Σχεδιασμός Φωτισμού: Άκης Σαμόλης
Καπέλα: Έφη Καρακώστα
Κοστούμι: Κωνσταντίνα Φιλιππάκου
Φωτογραφίες: Χριστίνα Φυλακτοπούλου
Video: Γιώργος Οικονομέας
Παραγωγή: Πολυχώρος Vault

Ερμηνεία: Ιωάννα Γκαβάκου

Το project αυτό θα συνεχιστεί και την επόμενη σεζόν 2018-19 με επτά ακόμη μάνες σπουδαίων ανδρών.

Ημέρες παραστάσεων:

Σάββατο 19:00
Κυριακή 21:00

Διάρκεια: 90 λεπτά (χωρίς διάλειμμα)

Τιμές εισιτηρίων:

Γενική είσοδος: 12 ευρώ
Μειωμένο: 10 ευρώ Φοιτητές / Μαθητές / Σπουδαστές / Κάτοχοι Κάρτας Πολυτέκνων (ΑΣΠΕ) / ΑμΕΑ / Κάτοχοι Κάρτας Ανεργίας (ΟΑΕΔ) /Συνταξιούχοι
Ατέλειες: 5 ευρώ

Πολυχώρος Vault Theatre Plus

Μελενίκου 26, Γκάζι, Βοτανικός
Πλησιέστερος σταθμός μετρό: Κεραμεικός (8′ περίπου με τα πόδια)
Πληροφορίες-κρατήσεις: 213 0356472 / 6949534889
(για τηλεφωνικές κρατήσεις 11:00 – 14:00 και 17:00 – 21:00)