Σε ένα φιλόδοξο σχέδιο για το μέλλον της διαστημικής εξερεύνησης, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) παρουσιάζει το όραμά του για το 2040: μια εποχή όπου οι άνθρωποι θα ζουν σε τεράστιες «διαστημικές οάσεις» στον Άρη, σε πολυτελείς εσωτερικούς θόλους από υλικό που αντανακλά τη θερμότητα και όπου θα καλλιεργούν τη δική τους τροφή.
Όπως αναφέρει η Daily Mail, ρομπότ θα εξερευνούν τις ανεξερεύνητες εκτάσεις του Άρη, χωρίς να διατρέχουν κινδύνους εξάντλησης, ακτινοβολίας ή μόλυνσης από σκόνη. Ταυτόχρονα, τεράστιοι διαστημικοί σταθμοί και δορυφόροι θα κατασκευάζονται σε τροχιά, η τεχνητή νοημοσύνη θα λαμβάνει κρίσιμες αποφάσεις και ολόκληρο το ηλιακό σύστημα θα είναι συνδεδεμένο με ένα εκτεταμένο δίκτυο διαδικτύου.
Αν και όλα αυτά μοιάζουν με επιστημονική φαντασία, η ESA ευελπιστεί να τα καταστήσει πραγματικότητα μέσα στα επόμενα 15 χρόνια.
Σε νέα της έκθεση με τίτλο «Technology 2040: A Vision For The European Space Agency», η υπηρεσία που εκπροσωπεί πάνω από 20 χώρες, περιγράφει μια φιλόδοξη στρατηγική για την εξερεύνηση του διαστήματος έως το 2040.
«Μέχρι το 2040, οραματιζόμαστε μια ανθεκτική ευρωπαϊκή παρουσία στις τροχιές της Γης και στο ηλιακό σύστημα», αναφέρει η έκθεση. «Η επέκταση στο διάστημα δεν είναι πολυτέλεια αλλά αναγκαιότητα, και το διάστημα δεν αποτελεί πια σύνορο, είναι επικράτεια. Απελευθερώνει άγνωστους πόρους που ανοίγουν νέες αγορές και επιτρέπουν επιστημονικές ανακαλύψεις».
Σύμφωνα με την ESA, σε μόλις 15 χρόνια από σήμερα, οι άνθρωποι θα διαμένουν σε «άφθονες» κατοικίες, τις αποκαλούμενες «διαστημικές οάσεις», που θα βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τη Γη, καθώς και στη Σελήνη, τον Άρη και ακόμα πιο μακριά.
Αυτοί οι θόλοι θα προστατεύουν τους ανθρώπους από την κοσμική ακτινοβολία, προσφέροντάς τους έναν χώρο για ύπνο, διατροφή και εργασία μεταξύ των εξόδων στην εξωτερική επιφάνεια. Θα είναι πλήρως αυτοσυντηρούμενοι, παράγοντας τη δική τους ενέργεια και τροφή, καταργώντας την ανάγκη για αποστολές ανεφοδιασμού από τη Γη.
Η ανθρώπινη παρουσία στον Άρη θα βασίζεται περισσότερο από ποτέ στην αυτόνομη τεχνολογία, παρόμοια με τα droids του Star Wars, για την εξερεύνηση της επιφάνειας του πλανήτη, ο οποίος έχει διάμετρο περίπου 6.779 χιλιόμετρα.
Όπως στην ταινία «The Martian» του 2015, τα φυτά θα ευδοκιμούν σε θερμοκήπια με γυάλινες οροφές, προσφέροντας τροφές όπως πατάτες, ρύζι, μύκητες, ντομάτες και φυλλώδη λαχανικά.

Η ESA αναφέρει ότι οι κατοικίες αυτές θα πρέπει να προστατεύουν τους αστροναύτες από τις σκληρές συνθήκες, κάνοντας λόγο για «έξυπνα υλικά προστασίας από ακτινοβολία». Θα είναι εξοπλισμένες με υψηλής τεχνολογίας αισθητήρες για πρόβλεψη, παρακολούθηση και μετριασμό κινδύνων όπως διαστημικοί βράχοι.
Εφόσον πραγματοποιηθεί η προσγείωση στον Άρη, σώματα κομητών και αστεροειδείς θα εξορύσσονται, με τα υλικά τους να χρησιμοποιούνται για κατασκευές, ενώ ταυτόχρονα θα αναλύονται για την κατανόηση της ιστορίας του ηλιακού μας συστήματος.
Η ESA προβλέπει επίσης πως στο μέλλον, «μεγάλες διαστημικές δομές», όπως διαστημόπλοια, δορυφόροι, τηλεσκόπια και διαστημικοί σταθμοί, δεν θα περιορίζονται πλέον από τις διαστάσεις των πυραύλων εκτόξευσης.
Για παράδειγμα, το τηλεσκόπιο James Webb, με μέγεθος γηπέδου τένις, σχεδιάστηκε με ακρίβεια, ώστε να χωρέσει στον πύραυλό του πριν αναπτυχθεί στο διάστημα το 2021. Στο μέλλον, τέτοιες δομές θα μπορούν να κατασκευάζονται απευθείας σε τροχιά ή στην επιφάνεια της Σελήνης ή του Άρη.
Τα αυτόνομα διαστημόπλοια δεν θα χρειάζονται πλέον ανθρώπινη καθοδήγηση από το έδαφος, αφού θα διαθέτουν την απαραίτητη νοημοσύνη για να λειτουργούν μόνα τους.
Παράλληλα, τα διαστημικά απόβλητα θα ανακυκλώνονται και θα επαναχρησιμοποιούνται, δημιουργώντας μια «κυκλική και βιώσιμη» διαστημική οικονομία και μειώνοντας τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Μέχρι σήμερα, η ανθρώπινη παρουσία στο διάστημα περιοριζόταν σε διαστημικούς σταθμούς σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη, με τα πληρώματα να παραμένουν για σύντομα χρονικά διαστήματα, το πολύ έξι μήνες.
Ωστόσο, στο κοντινό μέλλον, οι άνθρωποι αναμένεται να μένουν στο διάστημα για μήνες ή και χρόνια, ή να εγκατασταθούν μόνιμα, καθιστώντας την ανθρωπότητα είδος με παρουσία σε πολλούς πλανήτες.
Η ESA τονίζει: «Τα επόμενα βήματα της ανθρώπινης εξερεύνησης θα περιλαμβάνουν μεγαλύτερες παραμονές και πιο μακρινούς προορισμούς. Κλειδί για την επιτυχία αυτών των εγχειρημάτων θα είναι η δημιουργία πιο μόνιμων υποδομών με αυξημένη ανεξαρτησία από τη Γη».
Παρόλο που το όραμα της ESA είναι συναρπαστικό, η υλοποίησή του εντός μόλις 15 ετών αποτελεί τεράστια πρόκληση.
Μέχρι σήμερα, κανένας άνθρωπος δεν έχει ταξιδέψει πιο μακριά από τα 400.171 χιλιόμετρα, το επίτευγμα των αστροναυτών της αποστολής Apollo 13 στις 14 Απριλίου 1970. O Άρης απέχει κατά μέσο όρο 225 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τη Γη, και η μόνη παρουσία μας εκεί είναι ένας αριθμός ρόβερ και συντριμμιών.
Η NASA όσο και η SpaceX του Έλον Μασκ σχεδιάζουν να στείλουν ανθρώπους στον Άρη μέσα στις επόμενες δύο δεκαετίες, όμως κανένα διαστημόπλοιο δεν είναι ακόμη έτοιμο για ένα τέτοιο ταξίδι.
Το πλέον υποσχόμενο σκάφος είναι το Starship της SpaceX, σχεδιασμένο για διαστημικά ταξίδια μεγάλων αποστάσεων. Ωστόσο, μπορεί να χρειαστούν δεκαετίες μέχρι να είναι πλήρως έτοιμο για αποστολή στον Άρη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το βράδυ της Τετάρτης, το Starship εξερράγη φλεγόμενο μετά από δυσλειτουργία κατά τη διάρκεια δοκιμής στο Τέξας.