Έχετε ποτέ ευχηθεί να μπορούσατε να διαβάσετε τις σκέψεις κάποιου; Να καταλάβετε τι πραγματικά νιώθει ή ποια είναι τα κίνητρά του; Είτε πρόκειται για έναν συνάδελφο, είτε για ένα πρόσωπο που σας ενδιαφέρει ερωτικά ή έναν φίλο, η διάθεση να «διαβάσουμε» τον άλλον είναι ανθρώπινη.
Προφανώς, δεν έχουμε τηλεπαθητικές ικανότητες, αλλά μπορούμε να αποκτήσουμε διορατικότητα παρατηρώντας όχι μόνο τα λόγια του, αλλά και τη γλώσσα του σώματος, τις μη λεκτικές ενδείξεις και τον τρόπο με τον οποίο εκφράζεται. Δεν πρόκειται ακριβώς για επιστημονικά δεδομένα και κανόνες, όμως υπάρχουν πρακτικά βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε.
Η ψυχολογία της ανάγνωσης των ανθρώπων
Το να «διαβάζετε» έναν άνθρωπο σημαίνει να καταλαβαίνετε περισσότερα για εκείνον μέσα από τη στάση του σώματος, τον τόνο της φωνής και τις εκφράσεις του προσώπου – όχι μόνο από αυτά που λέει.
Όπως αναφέρεται στο Very Well Mind, σύμφωνα με τον Albert Mehrabian (1981), το 55% του πώς κάποιος γίνεται συμπαθής βασίζεται στην έκφραση του προσώπου, το 38% στον τόνο της φωνής και μόλις το 7% στα ίδια τα λόγια. Η ειδικός Carole Railton σημειώνει πως, σε έναν κόσμο γεμάτο εικόνες, βίντεο και τηλεδιασκέψεις, η γλώσσα του σώματος παίζει όλο και μεγαλύτερο ρόλο στις πρώτες εντυπώσεις – και αυτές σχηματίζονται μέσα σε δευτερόλεπτα.
Βασικά στοιχεία για να διαβάσετε τους Άλλους
Η ειδικός Inbaal Honigman εξηγεί πως αρχικά πρέπει να παρατηρήσετε τρία πράγματα: εκφράσεις προσώπου, σωματική στάση και κινήσεις. Συναισθήματα όπως χαρά, θλίψη ή άγχος αποτυπώνονται και στα τρία.
Η ψυχολόγος Dr. Alexandra Stratyner προσθέτει ότι η γλώσσα του σώματος αποκαλύπτει συχνά περισσότερα από τα λόγια – για παράδειγμα, ένα καμπουριασμένο σώμα μπορεί να δείχνει ανασφάλεια ή κόπωση.
Δημιουργήστε ένα βασικό πρότυπο συμπεριφοράς
Μην ξεχνάτε ότι κάθε άνθρωπος έχει το δικό του μοτίβο. Αν παρατηρήσετε κάποιον να σταυρώνει συχνά τα χέρια ή να ξύνει το κεφάλι, αυτό μπορεί να είναι η φυσιολογική του συμπεριφορά. Αν όμως το κάνει πιο συχνά σε μια συγκεκριμένη συζήτηση, αυτό μπορεί να υποδηλώνει άγχος ή ανησυχία.
Συνοχή στη γλώσσα του σώματος
Όταν η έκφραση του προσώπου, η στάση του σώματος και οι κινήσεις είναι ευθυγραμμισμένα, τότε το μήνυμα είναι σαφές. Αν όμως κάποιος χαμογελά αλλά ξαφνικά παγώνει ή αλλάζει στάση, μπορεί να προσπαθεί να κρύψει την αλήθεια.
Προσέξτε τη στάση του σώματος
Ένα σώμα με ανοιχτό θώρακα και ίσια πλάτη δείχνει αυτοπεποίθηση. Αντίθετα, οι πεσμένοι ώμοι και η καμπουριαστή στάση μπορεί να φανερώνουν αμυντικότητα ή κούραση.
Το φαινόμενο του καθρεφτισμού
Όταν δύο άνθρωποι καθρεφτίζουν ο ένας τις κινήσεις του άλλου, υποδηλώνεται σύνδεση. Για παράδειγμα, όταν το άτομο με το οποίο μιλάμε χαμογελάει, ασυναίσθητα, ενεργοποιούνται οι μύες του χαμόγελου και στα δικά μας πρόσωπα. Αν κάποιος δεν σας καθρεφτίζει, ίσως δεν νιώθει άνετα μαζί σας.
Δώστε σημασία σε κάποιες λέξεις
Η χρήση κάποιων λέξεων υποδηλώνουν κάτι. Το «εγώ» μπορεί να υποδηλώνει ανάληψη ευθύνης από την οπτική του αλλά και συγκέντρωση στον εαυτό του ομιλητή, ενώ πολλές φορές η γλώσσα του «εμείς» υποδηλώνει μια πιο συλλογική ή ομαδική νοοτροπία.
Αναλύστε την αναπνοή
Η γρήγορη αναπνοή δείχνει ενθουσιασμό ή άγχος, ενώ η αργή αναπνοή ηρεμία. Ανασήκωμα των ώμων μπορεί να σημαίνει στρες ή ότι κάποιος είναι έντονα εξωστρεφής.
Συχνά λάθη στην ανάλυση των άλλων
Το μεγαλύτερο λάθος είναι να εστιάζετε σε μία μόνο ένδειξη. Μια αυθεντική συναισθηματική αντίδραση συνοδεύεται από αντίστοιχη συνοχή σε όλο το σώμα – όχι μόνο στο πρόσωπο. Επίσης, η πολιτισμική προέλευση επηρεάζει τις κινήσεις και τις εκφράσεις, οπότε χρειάζεται ευρύτερο πλαίσιο για σωστή ερμηνεία.
Πρακτικές συμβουλές για βελτιωθείτε στην «ανάγνωση» των άλλων
- Μάτια: Τα μάτια λένε πολλά. Σηκωμένα φρύδια = ενδιαφέρον. Κινητικά μάτια = νευρικότητα. Σταθερό βλέμμα και διαρκής οπτική επαφή = αυτοπεποίθηση.
- Ακούστε ουσιαστικά: Όχι μόνο τι λέει κάποιος, αλλά πώς το λέει – ρυθμός, τόνος, συναίσθημα.
- Αναζητήστε ασυνέπειες: Αν λέει κάτι αλλά το σώμα του δείχνει άλλο, εμπιστευτείτε το σώμα.
- Συνεχής εξάσκηση: Εξασκηθείτε στους πιο κοντινούς σας ανθρώπους, ανθρώπους που ήδη γνωρίζετε καλά και μπορείτε να αισθανθείτε πότε είναι ειλικρινείς και πότε όχι. Όσο περισσότερο προσπαθείτε, τόσο καλύτεροι γίνεστε.
Καλή ιδέα είναι επίσης να παρατηρείτε αγνώστους σε δημόσιους χώρους. Αν δείτε μια ομάδα φίλων, ρίξτε μια ματιά στη γλώσσα του σώματός τους.
Δεν θα γίνετε «ανιχνευτής ψεύδους» από τη μια μέρα στην άλλη. Ο ανθρώπινος παράγοντας είναι γεμάτος μεταβλητές: συναισθήματα, κουλτούρα, προσωπικότητα. Μην κάνετε αυθαίρετες υποθέσεις. Ένας ήσυχος άνθρωπος μπορεί να είναι απλώς εσωστρεφής, όχι αγχωμένος. Το κλειδί; Ακούστε, παρατηρήστε. Και να θυμάστε: το σώμα δεν λέει ποτέ ψέματα, αρκεί να το διαβάζετε σωστά.
