Περπατούν δίπλα μας αλλά είναι «αόρατοι» και «αόρατες». Βγήκαν από τη φυλακή, εξέτισαν τις ποινές που τους είχαν επιβληθεί αλλά όσο κι αν προσπαθούν το στίγμα του εγκλεισμού τους ακολουθεί. Μπορεί να βρήκαν δουλειά, να προσπάθησαν να στήσουν τη ζωή τους από την αρχή αλλά το παρελθόν τους χτύπησε την πόρτα φωνάζοντας στον περίγυρό τους πως κάποτε βρέθηκαν πίσω από τα κάγκελα.

«Συνήθως τους ανθρώπους που βγαίνουν από τη φυλακή δεν τους βλέπει κανείς. Δεν θέλει κανείς να έχει σχέση μαζί τους. Είναι πολύ δυνατό το στίγμα γιατί υπάρχει ο φόβος, υπάρχει το έγκλημα το οποίο τρομοκρατεί τον κόσμο και ”είναι λογικό”» υπογραμμίζει μιλώντας στο Newsbeast ο συντονιστής του Δικτύου Στήριξης Φυλακισμένων και Αποφυλακισμένων Γυναικών, Κλήμης Πυρουνάκης, που στόχο έχει την υποστήριξη των γυναικών που έχουν βιώσει στο παρελθόν ή βιώνουν εγκλεισμό σε κάποιο Καταστήματα Κράτησης.

Γυναίκα σε φυλακή

«Βρήκαν δουλειά και την έχασαν όταν έγινε γνωστό πως στο παρελθόν ήταν στη φυλακή»

«Υπάρχουν γυναίκες που βρήκαν δουλειά και την έχασαν όταν έγινε γνωστό πως στο παρελθόν ήταν στη φυλακή» μας λέει ο Κλήμης Πυρουνάκης φέρνοντας δύο παραδείγματα.

«Είχε γίνει μία κλοπή σε ένα κοσμηματοπωλείο που εργαζόταν ένα μέλος μας, η Στέλλα. Όταν έψαξαν τα μητρώα είδαν ότι είχε κάνει φυλακή και την έδιωξαν. Για καλή της τύχη μετά από δύο με τρεις μήνες που ανακαλύφθηκε ο κλέφτης ο εργοδότης της ζήτησε ”συγγνώμη”, την προσέλαβε ξανά και την έκανε και υπεύθυνη στο τμήμα» τονίζει.

«Μία άλλη περίπτωση αφορά μία κοπέλα που είχε προσληφθεί ως babysitter. Μόλις το έμαθαν την έδιωξαν. Δεν μπορώ όμως να κατηγορήσω τους ανθρώπους που φέρονται έτσι και εμείς μπορεί να το κάναμε. Χρειάζεται γνώση και δυνατότητα να ξεπεράσεις τις φοβίες» συμπληρώνει.

Μιλώντας για το Δίκτυο Στήριξης Φυλακισμένων και Αποφυλακισμένων Γυναικών ο Κλήμης Πυρουνάκης εξηγεί ότι μία αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία η οποία ιδρύθηκε το 2013. «Ιδρύθηκε αφού τελείωσα τη θητεία μου στο σχολείο της Φυλακής Γυναικών στον Ελαιώνα Θηβών όπου είχα διοριστεί το 2008. Επειδή όλοι όσοι είχαμε εμπλακεί σε αυτή τη διαδικασία, οι συνάδελφοι, οι δικηγόροι και οι κοινωνικοί λειτουργοί δεν θέλαμε να πάνε χαμένες οι εμπειρίες μας αποφασίσαμε να φτιάξουμε αυτή την εταιρεία. Στόχο της είναι η υποστήριξη των γυναικών που έχουν βιώσει στο παρελθόν ή βιώνουν εγκλεισμό σε Καταστήματα Κράτησης» υπογραμμίζει.

Ο Κλήμης Πυρουνάκης που ασχολείται σχεδόν σε όλη του τη ζωή με θέματα που αφορούν τις φυλακές και τους ανθρώπους που ζουν εκεί θυμάται τον πατέρα του τον παπά Γιώργη Πυρουνάκη που επισκέπτονταν κρατούμενους την περίοδο της Χούντας και συνομιλούσε μαζί τους.

«Είναι σημαντική η παρακαταθήκη που έχω από τον πατέρα μου. Έχω διανύσει μία απόσταση που εάν δεν είχα ζήσει μαζί του δεν θα την είχα διανύσει. Ασχολιόταν επίσης με τα παιδιά που ζουν στον δρόμο γι΄αυτό τον λόγο έφτιαξε τη “Φιλική Φωλιά Ελευσίνας”, ένα κέντρο ανοιχτής προστασίας που υποδέχεται παιδιά της πόλης. Σήμερα, περίπου 180 παιδιά της περιοχής μετά το σχολείο περνούν από το κέντρο τρώνε, τα βοηθάμε στα μαθήματα του σχολείου και μετά φεύγουν παίρνοντας μαζί ξηρά τροφή για το σπίτι».

Οι δράσεις του Δικτύου Στήριξης Φυλακισμένων και Αποφυλακισμένων Γυναικών

To Δίκτυο Στήριξης Φυλακισμένων και Αποφυλακισμένων Γυναικών, όπως εξηγεί ο συντονιστής του Κλήμης Πυρουνάκης προσπαθεί με τις δράσεις του να σταθεί στο πλευρό των γυναικών και όταν βρίσκονται έγκλειστες στα σωφρονιστικά ιδρύματα αλλά και όταν αποφυλακίζονται.

μαθήματα ενισχυτικής διδασκαλίας στις φυλακές
Μαθήματα ενισχυτικής διδασκαλίας μέσω skype σε μαθήτριες Λυκείου στις φυλακές Γυναικών στη Θήβα (Τη φωτογραφία παραχώρησε στο Newsbeast ο Κλήμης Πυρουνάκης)

«Μέσα στη φυλακή διαθέτουμε εργαστήριο μουσικής και χορωδίας κάθε εβδομάδα, τα μαθήματα barista στα οποία εκπαιδεύονται κοπέλες για να αποκτήσουν γνώσης σχετικά με την παρασκευή του καφέ και να πάρουν πιστοποίηση ώστε να δουλέψουν στην πορεία σε οποιαδήποτε χώρα της Ευρώπης θέλουν. Επίσης κάνουμε μαθήματα ενισχυτικής διδασκαλίας σε μαθήτριες Λυκείου, μαθήματα δημιουργικής γραφής σε συνεργασία με το ίδρυμα “Αικατερίνη Λασκαρίδη”, μαθήματα υπολογιστών καθώς διαθέτουμε ένα δίκτυο 10 υπολογιστών με χορηγία του ιδρύματος “Λάτση”» επισημαίνει.

«Εκτός φυλακής έχουμε τον ξενώνα φιλοξενίας που βρίσκεται στη Βικτώρια. Πρόκειται για τρία διαμερίσματα όπου φιλοξενούμε κάποιες γυναίκες που όταν αποφυλακίζονται δεν έχουν που να πάνε. Έτσι διαμένουν σε αυτόν τον ξενώνα έως έξι μήνες. Ο ξενώνας είναι δίπλα στην Επάνοδο οπότε μέσω της Επανόδου βγάζουν τα έγγραφα που χρειάζονται και βρίσκουν εργασία. Συνήθως εργάζονται στη Κοιν.Σ.Επ “Νέοι Ορίζοντες” που υπεύθυνος είναι ο Παναγιώτης Φραγκιάς για να μπορέσουν να έχουν έστω ένα μικρό εισόδημα. Έχουμε επίσης το εργαστήριο ραπτικής που στεγάζεται στον ξενώνα και αυτές τις ημέρες νοικιάσαμε έναν χώρο στην αγορά της Κυψέλης όπου θα μπορέσουμε να προβάλουμε τις δράσεις μας καλύτερα» συμπληρώνει.

«Βλέπουμε ότι οι άνθρωποι που είναι στη φυλακή έρθουν σε επαφή με τη γνώση και τον εαυτό τους αποφασίζουν να αλλάξουν ρότα»

«Όποιος ακούει ότι κάποιος ήταν φυλακή ανασκουμπώνεται και προσπαθεί να μην τον βλέπει» τονίζει ο συντονιστής του Δικτύου Στήριξης Φυλακισμένων και Αποφυλακισμένων Γυναικών, Κλήμης Πυρουνάκης στο Newsbeast.

«Αναφερόμενος στα άτομα που βγαίνουν από τη φυλακή σημειώνει πως η προσέγγισή τους θέλει ειδικό τρόπο. Δυστυχώς εάν είναι μόνοι τους συνήθως υποκύπτουν στις πιέσεις της μαφίας και όλων εκείνων των ανθρώπων που έχουν εκείνοι με τις παραβάσεις οπότε συνήθως υποτροπιάζουν. Ξέρουμε ότι από τους 100 αποφυλακισμένους οι 70 επιστρέφουν πάλι στη φυλακή.

Εμείς με την εμπειρία μας διαπιστώσαμε ότι από αυτούς που παρακολουθούν έναν κύκλο σπουδών μέσα στη φυλακή επιστρέφει σε κάποιο σωφρονιστικό κατάστημα μόνο το 3%. Αυτό το στατιστικό είναι πολύ δυνατό γι΄αυτό και επιμένουμε να εισηγούμαστε στο υπουργείο να φτιάξει σχολεία σε όλες τις φυλακές» εξηγεί.

Δίκτυο Στήριξης Φυλακισμένων και Αποφυλακισμένων Γυναικών
Μέλη του Δικτύου Στήριξης Φυλακισμένων και Αποφυλακισμένων Γυναικών και ωφελούμενες (Τη φωτογραφία παραχώρησε στο Newsbeast o Κλήμης Πυρουνάκης)

Σε σύνολο 30 φυλακών αυτή τη στιγμή υπάρχουν μόνο 10 σχολεία μας λέει ο συντονιστής Δικτύου Στήριξης Φυλακισμένων και Αποφυλακισμένων Γυναικών υπογραμμίζοντας την επιτακτική ανάγκη και υποχρέωση της Πολιτείας να φτιάξει σε όλες τις φυλακές σχολεία. «Βλέπουμε ότι οι άνθρωποι που είναι στη φυλακή έρθουν σε επαφή με τη γνώση και τον εαυτό τους αποφασίζουν να αλλάξουν ρότα. Συνήθως αυτοί οι άνθρωποι που καταλήγουν σε σωφρονιστικά ιδρύματα ζουν σε κακοποιητικά περιβάλλοντα οπότε έχουν τραύματα και είναι δύσκολο να τα ξεπεράσουν χωρίς βοήθεια» εξηγεί.

Απευθυνόμενος σε όσους βρίσκονται έγκλειστοι στις φυλακές ο Κλήμης Πυρουνάκης τους ζητά να έρθουν σε επαφή με την κοινωνική υπηρεσία του ιδρύματος όπου κρατούνται και να κατευθυνθούν όταν βγουν από τη φυλακή στην Επάνοδο, το επίσημο όργανο επανένταξης ή να έρθουν σε επαφή με το Δίκτυο Στήριξης Φυλακισμένων και Αποφυλακισμένων Γυναικών για να βρουν στοιχειώδη λύση στα προβλήματά τους.

«Υπάρχει ένα τμήμα του ΟΑΕΔ στην Πατησίων στον αριθμό 35 στην Αθήνα που ασχολείται με ευάλωτες ομάδες, οπότε τρέχουν προγράμματα του δήμου Αθηναίων στέγης και εργασίας δηλαδή σου επιδοτεί τη στέγη και σου βρίσκει και εργασία. Ο άνθρωπος που βγαίνει από τη φυλακή εάν 4,5,6 μήνες ζει σε ένα υγιές περιβάλλον με μία στοιχειώδη αμοιβή δεν ξαναγυρίζει στα παλιά που κουβαλούν τραύματα» δηλώνει στο Newsbeast.

Κλήμης Πυρουνάκης
Ο συντονιστής του Δικτύου Στήριξης Φυλακισμένων και Αποφυλακισμένων Γυναικών (Τη φωτογραφία παραχώρησε στο Newsbeast ο ίδιος)

Μιλώντας για τις γυναίκες που έχουν βγει από τη φυλακή ο Κλήμης Πυρουνάκης μας λέει «ακόμη και εάν έχουν φτιάξει τη ζωή τους συναντούν ανθρώπους που μαθαίνουν ότι ήταν φυλακισμένες και τις αποστρέφονται. Η τελευταία μας εμπειρία είναι στον δήμο Θηβαίων όπου είχαμε κάνει ένα παζάρι.

Είχαμε πάρει άδεια από τον δήμο ώστε να πουλήσουμε τα προϊόντα μας και κάποιοι από τους εμπόρους της πόλης εξοργίστηκαν και πίεσαν τον δήμαρχο να μας διώξει από την πλατεία. Ο κόσμος έχει τεράστια άγνοια αλλά κυρίως έχει φόβο. Το ερμηνεύουμε και πολλές φορές το δικαιολογούμε γιατί οι άνθρωποι είναι τρομοκρατημένοι από το έγκλημα και την παράβαση. Χρειάζεται λοιπόν ενημέρωση και τρόπος για το πώς θα πλησιάσεις αυτούς τους ανθρώπους και για το πώς θα τους προτείνεις λύσεις, αυτό είναι το δύσκολο. Όσοι πραγματικά επιθυμούν να αλλάξουν, αλλάζουν» σημειώνει.

Ο Κλήμης Πυρουνάκης αναφέρεται επίσης στους στόχους που έχει το Δίκτυο Στήριξης Φυλακισμένων και Αποφυλακισμένων Γυναικών για το μέλλον λέγοντας «θα μπορούσαμε να αποκτήσουμε ακόμη δύο – τρία διαμερίσματα για φιλοξενία γυναικών που έχουν βγει από τη φυλακή θα μπορούσαμε να το διαχειριστούμε».

«Η ελπίδα μας είναι να ακούσει το υπουργείο τις ανάγκες και μέσω της Επανόδου, που είναι το επίσημο όργανο επανένταξης να φτιαχτεί ένας σοβαρός ξενώνας. Να διαθέτει επιστημονικό προσωπικό, με ψυχίατρο, με ψυχολόγο, με κοινωνικό λειτουργό για να μπορέσει να λύσει τα προβλήματα αυτών των ανθρώπων γιατί τους συναντάμε στον δρόμο ή να πουλάνε το κορμί τους ή να κάνουν διακίνηση και χρήση ουσιών γιατί όταν χάνουν την ελπίδα γυρίζουν ξανά στα ίδια.

Για παράδειγμα τις προάλλες που ήμουν στην πλατεία Βάθη είδα ανθρώπους να περιμένουν σαν τα προβατάκια τον έμπορο να τους πουλήσει τη δόση τους για να λύσουν τα προβλήματά τους. Δεν είναι κάτι το οποίο είναι κρυφό, είναι δίπλα μας αλλά δεν θέλουμε ούτε καν το βλέπουμε, ούτε καν να ασχολούμαστε μόνο να παραπονιόμαστε ότι μας κλέβουν, που είναι δυστυχώς λογικό να μας κλέβουν γιατί αυτή οι άνθρωποι έχουν ανάγκη από τροφή» επισημαίνει κλείνοντας.

Παζάρι του  Δικτύου Στήριξης Φυλακισμένων και Αποφυλακισμένων Γυναικών
Παζάρι του Δικτύου Στήριξης Φυλακισμένων και Αποφυλακισμένων Γυναικών στη Θήβα (Τη φωτογραφία παραχώρησε στο Newsbeast o Κλήμης Πυρουνάκης)