Ένα εξαιρετικό μνημειακό σύνολο από την εποχή της βενετικής αυτοκρατορίας, που προσφέρει εκπληκτικές δυνατότητες πολιτιστικής μεταμόρφωσης του παλιού λιμανιού των Χανίων, αποτελούν τα νεώρια.

Από τα 20 που κατασκευάστηκαν και τα δύο που δεν ολοκληρώθηκαν, σήμερα διατηρούνται μόλις τα μισά, με δύο εξ αυτών να έχουν αποκατασταθεί τα τελευταία χρόνια (Μεγάλο Αρσενάλι και το ένα από τα τρία νεώρια του Μόρο, όπου στεγάζεται ο Ιστιοπλοϊκός Όμιλος Χανίων). Τα υπόλοιπα εννέα παραμένουν αναξιοποίητα, σε κακή κατάσταση, γεγονός που επιτάσσει τη δρομολόγηση των αναγκαίων διαδικασιών για την αποκατάστασή τους, αναφέρει το goodnet.gr.

Ανάλογες διαδικασίες και σχετικές εξαγγελίες υπήρξαν ουκ ολίγες φορές κατά το παρελθόν. Ωστόσο, ελάχιστα έγιναν, αν και μελέτες εκπονήθηκαν.

Έως και τις αρχές Ιανουαρίου 2006, δύο από τα επτά νεώρια, που βρίσκονται δυτικά, χρησιμοποιούνταν για διάφορες εκδηλώσεις, πολιτιστικού περιεχομένου κυρίως, παρά το γεγονός ότι η ανάγκη συγκεκριμένων παρεμβάσεων ήταν οφθαλμοφανής.

Ωστόσο, από το σεισμό που σημειώθηκε στις 8 Ιανουαρίου κατέρρευσε το προσωρινά επισκευασμένο τμήμα του θόλου ενός νεωρίου, το οποίο αποκαταστάθηκε μεν το 2010 μετά από προγραμματική σύμβαση της 28ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων με τον δήμο Χανίων, ωστόσο τα νεώρια παρέμειναν έκτοτε κλειστά για το ευρύ κοινό. Αξιοσημείωτο, επίσης, ότι το έτος 2009 παραχωρήθηκε η χρήση του συγκροτήματος των επτά νεωρίων στον Δήμο Χανίων για πέντε χρόνια.

Από το μεγάλο συγκρότημα των 17 νεωρίων σήμερα σώζεται μια ομάδα από 7 συνεχόμενους θόλους και ένα ακόμα δυτικότερα, το Μεγάλο Αρσενάλι, που αποτελεί την έδρα του Κέντρου Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου. Μέρος της ομάδας των επτά αυτών νεωρίων χρησιμοποιείται ως αποθηκευτικός χώρος, ενώ άλλα τρία στεγάζουν εργαστηριακές και αποθηκευτικές ανάγκες των Εφορειών Αρχαιοτήτων της πόλης. Από τα νεώρια Moro το κεντρικό συνεχίζει τη χρήση του ως ταρσανάς, για την επισκευή και την κατασκευή, όμως, ψαροκάικων, το νοτιότερο στεγάζει έκθεση του Ναυτικού Μουσείου Κρήτης και το βορειότερο αποκαταστάθηκε με κεραμοσκεπή και σήμερα στεγάζει τον Ιστιοπλοϊκό Όμιλο της πόλης.