Ο Ferguson Smith, ο άνθρωπος που κατάφερε να γκρεμίσει το χειρότερο κύκλωμα κατασκοπείας που γνώρισε ποτέ η Βρετανία, πέθανε πρόσφατα σε ηλικία 98 ετών.

Παρασημοφορημένος πιλότος του Β’ Παγκοσμίου και βασιλικός σωματοφύλακας, επιδόθηκε σε ένα κυνήγι κατασκόπων που σπάνια έχει γνωρίσει ο κόσμος, ξεσκεπάζοντας τους ρώσους κατασκόπους και τους διπλούς πράκτορες που πουλούσαν απόρρητα πυρηνικά σχέδια στον εχθρό κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.

Ο Ferguson Smith, πρώην πιλότος βομβαρδιστικού, θα περνούσε 36 ολόκληρα χρόνια της ζωής του στο βρετανικό Special Branch, κυνηγώντας ακούραστα τους πράκτορες που έκλεβαν την πυρηνική τεχνολογία στις παρανοϊκές δεκαετίες του ’50 και του ’60.

Στη διάρκεια της εκπληκτικής του καριέρας υπηρέτησε ως σωματοφύλακας του βραχύβιου βασιλιά Εδουάρδου, δούκα του Ουίνδσορ, στις ημέρες που προηγήθηκαν της παραίτησής του.

Στην πλούσια αντι-κατασκοπική τροπαιοθήκη του περιλαμβάνεται το «κεφάλι» του George Blake, του διπλού πράκτορα των Βρετανικών Μυστικών Υπηρεσιών που συνεργάστηκε το 1955 με τη σοβιετική KGB παρέχοντας μυστικά και απόρρητους σχεδιασμούς, υπονομεύοντας έτσι καθοριστικά την επιχειρησιακή ετοιμότητα της MI6 στο Σιδηρούν Παραπέτασμα. Παρά τη μαεστρικά ενορχηστρωμένη επιχείρηση του Smith εναντίον του το 1961, που οδήγησε στη σύλληψη του Blake και την παραμονή του στη φυλακή, ο κατάσκοπος κατάφερε να αποδράσει το 1966 και να βρει καταφύγιο στη Σοβιετική Ένωση…

Και βέβαια έπαιξε κεφαλαιώδη ρόλο στην αποδόμηση του διαβόητου κυκλώματος κατασκοπείας Portland Spy Ring, που αποκάλυπτε έναντι αμοιβής τα βρετανικά πυρηνικά σχέδια στη Σοβιετική Ένωση. Ο ίδιος κατάφερε να συλλάβει τον προδότη ναυτικό ακόλουθο John Vassall, που έφερε τα πάνω-κάτω από τη δράση του στις μυστικές υπηρεσίες της Βρετανίας, καθώς και τους 5 ακόμα κατασκόπους του δικτύου.

Από το στόχαστρο του κυνηγού κατασκόπων δεν γλίτωσε ούτε ο Klaus Fuchs, ο γερμανός φυσικός που μοίραζε τις απόρρητες λεπτομέρειες του βρετανικού και αμερικανικού πυρηνικού προγράμματος στη Μόσχα!

Ο Neil Root, ειδικός σήμερα στην αντικατασκοπεία, ισχυρίζεται ότι το βρετανικό έθνος χρωστά ευγνωμοσύνη στον Smith για τις υπηρεσίες του, ο οποίος αναγκάστηκε μπόλικες φορές να γίνει βίαιος για να πετύχει τους σκοπούς του, εν μέσω των φόβων για την κομμουνιστική απειλή που έπληξε τη Δύση στις δεκαετίες του 1950 και 1960.

Ο Ferguson Smith έζησε πράγματι τη ζωή του κινηματογραφικού υπερπράκτορα Τζέιμς Μποντ, με τη συναρπαστική πλοκή που απολαμβάνουμε σήμερα στην οθόνη μας να είναι απτή πραγματικότητα για εκείνον: τα πράγματα ήταν βέβαια σαφώς πιο κτηνώδη και οι άνθρωποι έχαναν τη ζωή τους πολύ πιο γρήγορα και αιματοβαμμένα.

Από τη φάκα του δεν θα γλίτωνε ούτε ο καναδός κατάσκοπος George Lonsdale, ο οποίος περνούσε ως καναδός επιχειρηματίας προσπαθώντας να υποκλέψει την υποβρύχια τεχνολογία του Βασιλικού Ναυτικού.

Ακολουθώντας έτερο κατάσκοπο κατά πόδας, γνώρισε τον παλαιοπώλη Peter Kroger και τη σύζυγό του Helen, στους οποίους αναγνώρισε τους διαβόητους ρώσους κατασκόπους Morris και Lona Cohen! Το ζευγάρι συνεργαζόταν στενά με τους αμερικανούς προδότες Ethel και Julius Rosenberg, οι οποίοι εκτελέστηκαν το 1953 για εσχάτη προδοσία.

Ο Smith γεννήθηκε το 1914 στην Αμπερντίν ως γιος μπακάλη. Προσχώρησε αργότερα στις τάξεις της αστυνομίας, πριν μετακινηθεί στο Special branch το 1936. Το 1941 υπηρέτησε στη Βασιλική Αεροπορία της Βρετανίας πετώντας αεροσκάφη Lancaster, εφοδιασμένα με εξοπλισμό παρεμβολών στα ραντάρ, που αποτελούσαν βέβαια τον αγαπημένο στόχο της ναζιστικής Luftwaffe. Ο ίδιος ολοκλήρωσε περισσότερες από 30 πετυχημένες αποστολές.

Του απονεμήθηκε μέχρι και μετάλλιο τιμής γιατί έσωσε δύο συναδέλφους πιλότους πάνω από το Βερολίνο, παρά το γεγονός ότι ήταν και ο ίδιος βαρύτατα τραυματισμένος. Μετά τον Πόλεμο, επέστρεψε στο Special Branch, ακολουθώντας αρχικά εξτρεμιστές όπως ο φασίστας ηγέτης Oswald Mosley και ο εξερευνητής Laurens van der Post.

Ταυτοχρόνως, λειτουργούσε και ως προστασία υψηλών προσώπων, όπως του πρώην βασιλιά Εδουάρδου, από τον οποίο απέρριψε μάλιστα νέτα-σκέτα μια γενναία αμοιβή για τις υπηρεσίες του, λέγοντάς του κατά πρόσωπο: «Δεν παίρνω πουρμπουάρ»!

Το 1996 έφτασε στη θέση του αναπληρωτή επιτρόπου της Μητροπολιτικής Αστυνομίας, έχοντας πλέον στον δικό του έλεγχο όλο το Special Branch. Μετά την οριστική απόσυρσή του από την ενεργό δράση, ο λάτρης της ποίησης Ferguson Smith έζησε ήρεμα τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του με τη σύζυγό του Margaret, μέχρι τον θάνατό του νωρίτερα αυτό τον μήνα…