Η Βουλγαρία, ο μόνος σύμμαχος της ναζιστικής Γερμανίας που έσωσε τους 48.000 Εβραίους πολίτες της από τα ναζιστικά στρατόπεδα εξόντωσης, αναγνώρισε σήμερα για πρώτη φορά την ευθύνη που φέρει για την εξόντωση περισσότερων από 11.000 Εβραίων από τα κατεχόμενα εδάφη της Ελλάδας, της ΠΓΔΜ και της Σερβίας, που τελούσαν τότε υπό τη διοίκηση της Σόφιας.
«Δεν μπορούμε να αμφισβητήσουμε το γεγονός ότι 11.343 Εβραίοι απελάθηκαν από την βόρεια Ελλάδα και το βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας που τελούσαν υπό γερμανική δικαιοδοσία. Καταδικάζοντας αυτήν την εγκληματική πράξη των στρατιωτικών διοικητών του Χίτλερ, εκφράζουμε την λύπη μας που η βουλγαρική κυβέρνηση δεν μπόρεσε να την σταματήσει», παραδέχεται το βουλγαρικό κοινοβούλιο σε διακήρυξή του, η οποία υιοθετήθηκε ομόφωνα.
Μια κοινή εκδήλωση μνήμης θα γίνει για πρώτη φορά παρουσία κυβερνητικών εκπροσώπων της Βουλγαρίας, της ΠΓΔΜ και της Ελλάδας στις 13 Μαρτίου στο λιμάνι Λομ, στον Δούναβη, από όπου άρχισαν οι απελάσεις των Εβραίων από τα κατεχόμενα εδάφη το 1943. Η Βουλγαρία, η κυβέρνηση της οποίας παραιτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου υπό την πίεση των διαδηλώσεων κατά της φτώχειας και της διαφθοράς, θα εκπροσωπηθεί στην εκδήλωση αυτή από τον υπουργό Εξωτερικών Νικολάι Μλαντένοφ.
Το βουλγαρικό κοινοβούλιο χαρακτήρισε εξάλλου σήμερα την διάσωση των 48.000 Βούλγαρων Εβραίων «αξιομνημόνευτο γεγονός, που δείχνει την ανεκτικότητα και το αίσθημα δικαιοσύνης του βουλγαρικού λαού».
Η διάσωση των Βούλγαρων Εβραίων αποτέλεσε ένα ισχυρό πλεονέκτημα στις σχέσεις με το Ισραήλ. Η 70ή επέτειος αυτού του γεγονότος τιμήθηκε από τους προέδρους του Ισραήλ και της Βουλγαρίας Σίμον Πέρες και Ρόσεν Πλεβνέλιεφ στις 6 Μαρτίου στις Βρυξέλλες.
Τα εγκαίνια ενός μνημείου για τους Εβραίους της Βουλγαρίας που διασώθηκαν και τα 11.343 θύματα της ΠΓΔΜ, της βόρειας Ελλάδας και της νότιας Σερβίας θα γίνουν την Κυριακή 10 Μαρτίου στην Σόφια. Έπειτα από τα εγκαίνια θα πραγματοποιηθεί τελετή στην Μεγάλη Συναγωγή της Σόφιας παρουσία Εβραϊκών οργανώσεων.
