Με τον βρόχο της ανεργίας και της ασφυκτικής λιτότητας να τους πνίγει, εκατομμύρια Ευρωπαίοι έχουν βρεθεί στο επίπεδο της φτώχειας, στην οποία πλέον έχει βυθιστεί η μεσαία τάξη, γεγονός που προκαλεί ρωγμές στην κοινωνική συνοχή, πλήττοντας κοινωνικές ομάδες που έως σήμερα βρίσκονταν προστατευμένες, όπως οι γυναίκες και τα παιδιά.

«Η μαύρη τρύπα γίνεται όλο και μεγαλύτερη», δηλώνει η 52χρονη Ισπανή Μερθέδες Γκονθάλεθ, η οποία με λιγότερα από 800 ευρώ πασχίζει να εξασφαλίσει την καθημερινή επιβίωση μίας οικογένειας που μαστίζεται από την ανεργία στην Φουενλαμπράδα, ένα προάστιο της Μαδρίτης.

Ως τον Ιούλιο, η ίδια και ο σύζυγός της εξακολουθούσαν να λαμβάνουν την κυβερνητική βοήθεια των 426 ευρώ κατ’ άτομο–σήμερα τα επιδόματα για τους μακροχρόνια άνεργους έχουν περικοπεί στα 360 ευρώ. «Στο διάστημα αυτό, οι λογαριασμοί και οι τιμές στα τρόφιμα έχουν εκτοξευθεί με την αύξηση του ΦΠΑ», από τον περασμένο Σεπτέμβριο, περιγράφει η ίδια.

«Τα πράγματα πηγαίνουν προς το χειρότερο, αισθανόμαστε ασφυξία»: η κόπωση είναι εμφανής στη φωνή της πρώην πωλήτριας, της οποίας ο σύζυγος, ξυλουργός το επάγγελμα, και δύο από τα τρία ενήλικα παιδιά τους είναι χωρίς δουλειά.

Η Ισπανία, τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, αντιμετωπίζει τον κίνδυνο μιας μεγάλης κοινωνικής κρίσης: το ένα τέταρτο του εργασιακά ενεργού πληθυσμού της δεν έχει απασχόληση, η ιστορικά σκληρότερη πολιτική λιτότητας που ακολουθεί η συντηρητική κυβέρνηση, οι αδυσώπητες περικοπές στην εκπαίδευση και την υγεία, οι χιλιάδες υπερχρεωμένες οικογένειες δανειοληπτών που βρίσκονται ξαφνικά στο δρόμο, κινδυνεύουν να διασπάσουν τον κοινωνικό ιστό της χώρας, αναφέρει το ΑΜΠΕ.

Στη χώρα αυτή αυξάνεται ραγδαία η τάση των αυτοκτονιών μικροκαταστηματαρχών ακριβώς όπως συμβαίνει και στην Ελλάδα, ή την Ιταλία, χώρες όπου η κρίση συνυφαίνεται συχνά με την τραγωδία.

Στα τέλη Μαρτίου, η Ιταλία είχε συγκλονιστεί από το απονενοημένο διάβημα του Τζουζέπε Καμπανιέλο, ενός άνεργου κτίστη στη Μπολόνια, ο οποίος κυνηγημένος από τους φόρους, αυτοπυρπολήθηκε.

«Ο Τζουζέπε έπεσε θύμα ενός συστήματος που λειτουργεί ενάντια στους πολίτες», είναι το κατηγορώ της συζύγου του θύματος, της 48χρονης Τιτσιάνα Μαρόνε.

«Ο Τζουζέπε δεν είχε λάβει κανενός είδους βοήθεια. Αισθάνθηκε πως βρισκόταν με την πλάτη στον τοίχο. Δεν επρόκειτο για μία απλή αυτοκτονία που σχετιζόταν με την κρίση, ήταν ένα προμελετημένο έγκλημα του κράτους», προσθέτει η ίδια.

Από την πλευρά της η Πορτογαλίδα Νίλσε Καρβάλιου, 29 ετών, που τελειώνει μεταπτυχιακό στις Τέχνες του Θεάματος από το φημισμένο Πανεπιστήμιο της Κοΐμπρα, σκαρφίστηκε ένα άλλο τέχνασμα προκειμένου να βρει εργασία: έκανε έκκληση μέσω του Facebook να τη βοηθήσουν να διαγράψει το χρέος της που την εμποδίζει να πάρει το δίπλωμά της.

Εξαιτίας των κρατικών περικοπών στην παιδεία, η υποτροφία της περικόπηκε από τα 400 στα 98 ευρώ, ενώ οφείλει και άλλα 1.000 ευρώ σε δίδακτρα. «Είναι δύσκολα. Δεν είναι φυσιολογικό να βρισκόμαστε εκτεθειμένοι σε τέτοιου είδους δυσκολίες», σχολιάζει η ίδια.

Στις χώρες που πλήττονται από την κρίση, οι ανθρωπιστικές οργανώσεις προειδοποιούν για τον άμεσο κίνδυνο της φτώχειας.

«Εκείνοι που δεν είναι συνηθισμένοι να προσφεύγουν στις οργανώσεις κοινωνικής προστασίας είναι οι οικογένειες των οποίων όλα τα μέλη είναι άνεργα, οι άνθρωποι εκείνοι που χάνουν τα σπίτια τους λόγω των εξώσεων», υπογραμμίζει ο Φερνάνδο Κουέβας, εκπρόσωπος του Ισπανικού Ερυθρού Σταυρού.

Πολλές ΜΚΟ ανησυχούν ιδιαίτερα για τη μοίρα των γυναικών και των παιδιών, δύο ομάδων που άλλοτε προστατεύονταν χάρη στους δεσμούς της οικογένειας, που σήμερα καταρρακώνονται.

«Πού βρίσκεται σήμερα η Ισπανική μεσαία τάξη;», διερωτάται ο Νταβίδ Πόλο, που ασχολείται με τους ανέργους για λογαριασμό της οργάνωσης Caritas στο Μπούργκος της Ισπανίας. «Έχει κατακερματισθεί. Αρχίζουμε να διαπιστώνουμε μία πόλωση της τάξης αυτής», προσθέτει.

Η Unicef έχει καταγράψει ούτε λίγο ούτε πολύ 2 εκατ. παιδιά να ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας στην Ισπανία. Στην Πορτογαλία, το υπουργείο Παιδείας αποκάλυψε τον Νοέμβριο πως ο αριθμός των μαθητών που υποσιτίζονται λόγω της ανέχειας των οικογενειών τους, έχει ξεπεράσει τις 10.000 και προσεγγίζει τις 13.000.

Ακόμη και οι συνταξιούχοι, αρκετοί εκ των οποίων καλούνται πλέον να επωμισθούν τη συντήρηση ολόκληρων των οικογενειών τους σε περιπτώσεις που τα μέλη τους είναι άνεργα, δεν γλιτώνουν από τις περικοπές: η δεξιά ισπανική κυβέρνηση ανακοίνωσε πως η αύξηση στις συντάξεις θα είναι μικρότερη από την προβλεπόμενη το 2013, σπάζοντας το ταμπού της τήρησης των προεκλογικών της υποσχέσεων.