Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα αποφασίσουν αν θα χρησιμοποιήσουν παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για να χορηγήσουν δάνεια δισεκατομμυρίων ευρώ στην Ουκρανία, ώστε να παραμείνει «ζωντανή» η πολεμική της προσπάθεια, στην κρίσιμη σύνοδο κορυφής την Πέμπτη που θεωρείται δοκιμασία της συνοχής και της ισχύος του μπλοκ.
Η ΕΕ θεωρεί τον πόλεμο της Ρωσίας απειλή για τη δική της ασφάλεια και θέλει να διατηρήσει τη χρηματοδότηση και την αμυντική ικανότητα της Ουκρανίας. «Απλώς δεν μπορούμε να αποτύχουμε. Πρέπει να δείξουμε ότι είμαστε ισχυροί», δήλωσε η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Κάγια Κάλας, προσθέτοντας ότι οι ηγέτες θα παραμείνουν στη σύνοδο των Βρυξελλών όσο χρειαστεί για να βρεθεί λύση.
«Ο Βλαντίμιρ Πούτιν στοιχηματίζει στην αποτυχία μας, ας μη του προσφέρουμε αυτήν την νίκη!», δήλωσε προσερχόμενη στην ευρωπαϊκή σύνοδο η Κάγια Κάλλας.
«Χρήματα σήμερα ή αίμα αύριο»
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει τη χρήση παγωμένων περιουσιακών στοιχείων της ρωσικής κεντρικής τράπεζας ως εγγύηση για ένα τεράστιο δάνειο προς το Κίεβο. Όμως το Βέλγιο ανησυχεί έντονα για νομικούς και χρηματοοικονομικούς κινδύνους, ενώ και άλλα κράτη, όπως η Ιταλία, έχουν εκφράσει επιφυλάξεις.
Ηγέτες της ΕΕ που έφταναν στη σύνοδο τόνισαν ότι είναι επιτακτικό να βρεθεί λύση. Παράλληλα, ήθελαν να δείξουν τη δύναμη και την αποφασιστικότητα των ευρωπαϊκών χωρών, μετά τον χαρακτηρισμό τους ως «αδύναμων» από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, την περασμένη εβδομάδα.
«Τώρα έχουμε μια απλή επιλογή: είτε χρήματα σήμερα είτε αίμα αύριο. Και δεν μιλάω μόνο για την Ουκρανία, μιλάω για την Ευρώπη», δήλωσε ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ. «Όλοι οι Ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει επιτέλους να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων», πρόσθεσε.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, είπε ότι δεν θα αποχωρήσει από τη σύνοδο χωρίς συμφωνία για το πώς θα χρηματοδοτηθεί η Ουκρανία τα επόμενα δύο χρόνια.
«Οφείλουμε να βρούμε μία λύση σήμερα», δήλωσε η πρόεδρος της Κομισιόν προσθέτοντας παράλληλα ότι «υποστηρίζει πλήρως τα βελγικά επιχειρήματα ότι οι κίνδυνοι που απορρέουν από την χρησιμοποίηση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων θα επιμερισθούν σε όλους εμάς».
Σημειώνεται πως ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, συμμετέχει στη σύνοδο αυτοπροσώπως, ενώ αρχικά αναμενόταν να συνδεθεί μέσω τηλεδιάσκεψης, γεγονός που υπογραμμίζει το αίσθημα κατεπείγοντος από την πλευρά του Κιέβου.
Το Βέλγιο ζητά περισσότερες εγγυήσεις
Ο Βέλγος πρωθυπουργός, Μπαρτ ντε Βέβερ, δήλωσε την Πέμπτη στο κοινοβούλιο της χώρας του ότι δεν έχει ακόμη δει εγγυήσεις που να απαντούν στις ανησυχίες του για νομικούς και κινδύνους ρευστότητας.
Η ρωσική κεντρική τράπεζα έχει δηλώσει ότι τα σχέδια της ΕΕ να χρησιμοποιήσει τα περιουσιακά της στοιχεία είναι παράνομα και επιφυλάσσεται να χρησιμοποιήσει κάθε διαθέσιμο μέσο για την προστασία των συμφερόντων της.
Η Μόσχα κατέθεσε αυτή την εβδομάδα αγωγή στη Μόσχα, διεκδικώντας αποζημιώσεις ύψους 230 δισ. δολαρίων από τη Euroclear.
Το διακύβευμα είναι υψηλό, σύμφωνα με το Reuters, καθώς χωρίς τη χρηματοδοτική στήριξη της ΕΕ η Ουκρανία θα ξεμείνει από χρήματα το δεύτερο τρίμηνο του επόμενου έτους και, κατά πάσα πιθανότητα, θα χάσει τον πόλεμο από τη Ρωσία -εξέλιξη που, όπως φοβάται η ΕΕ, θα έφερνε πιο κοντά την απειλή ρωσικής επιθετικότητας κατά του μπλοκ.
Η Κάλας είπε ότι βλέπει πιθανότητες συμφωνίας για τα περιουσιακά στοιχεία «50-50». Ο Γερμανός καγκελάριος, Φρίντριχ Μερτς, δήλωσε: «Η εντύπωσή μου είναι ότι μπορούμε να καταλήξουμε σε συμφωνία».
Ο πρωθυπουργός της Σουηδίας, Ουλφ Κρίστερσον, είπε ότι πρόκειται για την πιο σημαντική σύνοδο κορυφής της ΕΕ από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία. «Πιστεύω και ελπίζω ότι μπορούμε να βρούμε τεχνικές λύσεις στα ζητήματα που εξακολουθεί να θέτει το Βέλγιο, αλλά θα ήθελα να τονίσω ότι δεν έχουμε φτάσει ακόμη εκεί», ανέφερε.
Η «μοναδική ρεαλιστική λύση»
Μία από τις επιλογές θα μπορούσε να είναι η ΕΕ να δανειστεί το απαιτούμενο ποσό με εγγύηση τον κοινοτικό προϋπολογισμό και στη συνέχεια να το δανείσει στην Ουκρανία. Όμως μια τέτοια κίνηση θα απαιτούσε ομοφωνία μεταξύ των 27 κρατών-μελών και η Ουγγαρία έχει ήδη δηλώσει ότι θα ασκήσει βέτο.
Μια άλλη επιλογή θα ήταν κάθε πρόθυμη χώρα της ΕΕ να αντλήσει η ίδια κεφάλαια από τις αγορές και να τα μεταβιβάσει στο Κίεβο. Αυτό, όμως, θα σήμαινε αύξηση των ήδη υψηλών επιπέδων χρέους και ελλειμμάτων, καθώς και έλλειψη μακροπρόθεσμης χρηματοδοτικής βεβαιότητας για την Ουκρανία.
Διπλωμάτες ανέφεραν ότι η χρήση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων είναι, στην πράξη, «η μοναδική ρεαλιστική λύση» και προτιμάται από τις περισσότερες χώρες, καθώς εξασφαλίζει ένα μεγάλο ποσό για την Ουκρανία χωρίς αύξηση των εθνικών χρεών ή άμεση δημοσιονομική επιβάρυνση.
Για να προχωρήσει, όμως, οι ηγέτες της ΕΕ πρέπει πρώτα να πείσουν το Βέλγιο -το οποίο κατέχει 185 δισ. ευρώ από τα συνολικά 210 δισ. ευρώ που έχουν παγώσει στην Ευρώπη- ότι δεν θα μείνει μόνο του με τον «λογαριασμό» σε περίπτωση που η Ρωσία κερδίσει προσφυγές στα διεθνή δικαστήρια κατά του σχεδίου.
Οι συζητήσεις μεταξύ των ηγετών την Πέμπτη θα επικεντρωθούν στον περιορισμό του εύρους των εγγυήσεων που ζητά το Βέλγιο, σε μια μορφή που θα είναι αποδεκτή και από τα υπόλοιπα κράτη-μέλη, με διπλωμάτες να τονίζουν ότι τελικά θα βρεθεί χρηματοδοτική λύση για την Ουκρανία.
Χωρίς απόφαση για τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα υπάρξει σοβαρό πρόβλημα για την Ουκρανία, προειδοποιεί ο Ζελένσκι
Παράλληλα, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι έφθασε στις Βρυξέλλες το μεσημέρι της Πέμπτης, ανακοίνωσε πηγή της ουκρανικής προεδρίας.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας βρίσκεται στην βελγική πρωτεύουσα για να πείσει τους ευρωπαίους εταίρους του Κιέβου να χρησιμοποιήσουν τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για να βοηθήσουν την Ουκρανία έπειτα από τέσσερα χρόνια πολέμου, δήλωσε υψηλόβαθμος ουκρανός αξιωματούχος.
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι προειδοποίησε ότι το Κίεβο θα αντιμετωπίσει «σοβαρό πρόβλημα» αν οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης δεν φθάσουν σε συμφωνία για την χρησιμοποίηση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.
«Χωρίς αυτήν την απόφαση, θα υπάρξει σοβαρό πρόβλημα για την Ουκρανία», δήλωσε ο πρόεδρος Ζελένσκι στους δημοσιογράφους πριν από την άφιξή του στις Βρυξέλλες.
Παράλληλα, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανακοίνωσε ότι νέες συνομιλίες ανάμεσα στην Ουκρανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες θα διεξαχθούν αύριο και το Σάββατο στις ΗΠΑ στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για τον τερματισμό του πολέμου της Ρωσίας.
«Την Παρασκευή και το Σάββατο, η ομάδα μας θα βρίσκεται στις Ηνωμένες Πολιτείες, βρίσκεται ήδη καθ’ οδόν προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, και οι Αμερικανοί τους περιμένουν. Δεν ξέρω ποιος άλλος μπορεί να είναι παρών -ίσως θα υπάρξουν Ευρωπαίοι», δήλωσε ο ουκρανός πρόεδρος στους δημοσιογράφους.
