Στις κάλπες καλούνται σήμερα οι Νορβηγοί για τις βουλευτικές εκλογές, με τις γεωπολιτικές αναταράξεις που έχει προκαλέσει η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο και η συνέχιση του πολέμου στην Ουκρανία για τρίτο συνεχόμενο χρόνο να φαίνεται να ευνοούν την απερχόμενη αριστερή κυβέρνηση της χώρας.
Οι δημοσκοπήσεις δίνουν μικρό προβάδισμα στην αριστερά υπό τον πρωθυπουργό Γιόνας Γκαρ Στέρε, αν και συνολικά εννέα κόμματα αναμένεται να ξεπεράσουν το όριο του 4%, απαραίτητο για την είσοδό τους στο κοινοβούλιο.
Τα δύο μπλοκ
Σύμφωνα με τον μέσο όρο πρόσφατων δημοσκοπήσεων, το αριστερό μπλοκ, που αποτελείται από τους Εργατικούς του Στέρε και τέσσερα μικρότερα κόμματα, φαίνεται να συγκεντρώνει 88 έδρες, τρεις περισσότερες από όσες χρειάζονται για να διαθέτουν την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, το οποίο διαθέτει συνολικά 169 έδρες.
Το μπλοκ της δεξιάς – το λαϊκιστικό Κόμμα της Προόδου (FrP), οι κεντροδεξιοί Συντηρητικοί και δύο μικρότερα κόμματα—κερδίζει τις υπόλοιπες 81 έδρες.
Σε αυτό το πλούσιο χάρη στο πετρέλαιο κράτος των 5,6 εκατομμυρίων κατοίκων η προεκλογική εκστρατεία επικεντρώθηκε σε εσωτερικά ζητήματα, όπως το κόστος ζωής, οι ανισότητες, η υγεία, η παιδεία και τα δημοσιονομικά, κυρίως ο φόρος επί των μεγάλων περιουσιών που διχάζει αριστερούς και δεξιούς.
«Υπάρχει περιθώριο να βελτιωθούν τα πράγματα εδώ, αλλά με την τρέχουσα παγκόσμια κατάσταση πιστεύω ότι είναι σημαντικό να υπάρχει μια σταθερή κυβέρνηση», δήλωσε η Αμαλί Σιντβέιτ, μια 30χρονη κάτοικος Όσλο, η οποία, όπως και πολλοί άλλοι ψηφοφόροι μοιάζει να μην επιθυμεί την αλλαγή του στάτους κβο.
«Ένας από τους λόγους για τους οποίους το Εργατικό Κόμμα έχει καλά ποσοστά είναι ότι η διεθνής κατάσταση είναι κάπως αβέβαιη και ο Στέρε έχει μεγάλη εμπειρία», εξήγησε από την πλευρά του ο πολιτικός επιστήμονας Γιοχάνες Μπεργκ.
«Η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ (…), οι συζητήσεις για τους δασμούς, η αυξανόμενη αβεβαιότητα με το παγκόσμιο εμπόριο, ο πόλεμος στην Ουκρανία… όλα αυτά τα διεθνή ζητήματα ωθούν τους ψηφοφόρους να στηρίξουν την υφιστάμενη κυβέρνηση», πρόσθεσε.
Χώρα μέλος του ΝΑΤΟ, αλλά όχι της ΕΕ, η Νορβηγία συνορεύει με τη Ρωσία στην Αρκτική και η οικονομία της εξαρτάται πολύ από τις εξαγωγές.
Ο 65χρονος Στέρε, που βρίσκεται στην εξουσία από το 2021, είδε στην αρχή του έτους να καταρρέει ο συνασπισμός των Εργατικών με το Κόμμα του Κέντρου, το οποίο επικεντρώνεται σε θέματα που αφορούν τους αγρότες. Παρά το γεγονός αυτό παρέμεινε επικεφαλής μιας κυβέρνησης μειοψηφίας και διόρισε στη θέση του υπουργού Οικονομικών τον δημοφιλή, πρώην επικεφαλής του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ.
Συνασπισμοί και διαφωνίες
Εάν επανεκλεγεί, ο Στέρε πιθανότατα θα χρειαστεί την υποστήριξη και των τεσσάρων άλλων αριστερών δυνάμεων, περιλαμβανομένων του Κόμματος του Κέντρου, των Πρασίνων και των κομμουνιστών.
Ωστόσο, υπάρχουν πολλά σημεία διαφωνίας: το Εργατικό Κόμμα τάσσεται υπέρ της συνέχισης των πετρελαϊκών δραστηριοτήτων, ενώ οι οικολόγοι είναι αντίθετοι σε αυτό.
Και τα δύο κόμματα τάσσονται υπέρ των στενών δεσμών με την ΕΕ και, μακροπρόθεσμα, υπέρ της ένταξης της Νορβηγίας στο μπλοκ – παρά το γεγονός ότι οι Νορβηγοί παραμένουν σε μεγάλο βαθμό αντίθετοι σε αυτή την προοπτική -, κάτι με το οποίο διαφωνεί το Κόμμα του Κέντρου και η άκρα αριστερά.
Αλλά και η δεξιά είναι διχασμένη: οι Συντηρητικοί της πρώην πρωθυπουργού Έρνα Σόλμπεργκ, που βλέπουν το ποσοστό τους στις δημοσκοπήσεις να μειώνεται, παίρνουν πλέον αποστάσεις από το Κόμμα Προόδου (FrP) της Σίλβι Λίστχαουγκ, ένα λαϊκιστικό αντιμεταναστευτικό κόμμα, το οποίο είναι πλέον και το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Εξάλλου, σε αντίθεση με την αριστερά που συμφωνεί με την υποψηφιότητα Στέρε για την πρωθυπουργία, τόσο η Λίστχαουγκ, 47 ετών, όσο και η Σόλμπεργκ, 64 ετών, διεκδικούν τη θέση του πρωθυπουργού.
Το Κόμμα Προόδου έχει καλύτερα ποσοστά στις δημοσκοπήσεις, αλλά είναι επίσης πιο διχαστικό, ειδικά για τους μετριοπαθείς ψηφοφόρους.
Παράλληλα στο δεξιό μπλοκ συμμετέχουν και δύο μικρά κεντροδεξιά κόμματα, μεταξύ των οποίων οι Φιλελεύθεροι οι οποίοι διαφωνούν με το FrP σε πολλά ζητήματα όπως το κλίμα, η ΕΕ και η μετανάστευση.
Τα πρώτα exit polls αναμένονται μετά το κλείσιμο και των τελευταίων εκλογικών κέντρων, περίπου στις 22:00 ώρα Ελλάδας.
Πηγή: ΑΠΕ