Μπορεί ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, να είναι ιδιαίτερα απασχολημένος με την προσπάθειά του να μεσολαβήσει για τον τερματισμό του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας, ωστόσο δεν δίστασε να αφιερώσει λίγο χρόνο για να τονίσει πόσο καλά τα έχει πάει στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις από την έναρξη της δεύτερης θητείας του.
Μιλώντας στον Λευκό Οίκο στις 18 Αυγούστου, ισχυρίστηκε πως έχει τερματίσει έξι πολέμους και πως όλες αυτές οι συμφωνίες έγιναν χωρίς καν να αναφερθεί η λέξη «κατάπαυση του πυρός», παρόλο που ο Αμερικανός πρόεδρος χρησιμοποίησε τις συγκεκριμένες λέξεις αρκετές φορές στην πλατφόρμα του Truth Social.
Το BBC γράφει πως την επόμενη μέρα ο αριθμός που ανέφερε ο Αμερικανός πρόεδρος είχε αυξηθεί σε «επτά πολέμους», ενώ το επιτελείο του λέει πως ο «αρχιειρηνοποιός» θα έπρεπε να είχε πάρει προ πολλού το Νόμπελ Ειρήνης.
Το BBC Verify εξέτασε πιο προσεκτικά αυτές τις συγκρούσεις για να εξακριβώσει πόσα εύσημα μπορεί να πάρει πραγματικά ο πρόεδρος για τον τερματισμό τους.
Ισραήλ – Ιράν
Η 12ήμερη σύγκρουση ξεκίνησε όταν το Ισραήλ έπληξε στόχους στο Ιράν στις 13 Ιουνίου με τον Τραμπ να επιβεβαιώνει ότι είχε ενημερωθεί από τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου πριν από τις επιθέσεις.
Περίπου μια εβδομάδα αργότερα οι ΗΠΑ πραγματοποίησαν επιθέσεις σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις – μια κίνηση που το BBC γράφει πως θεωρείται ευρέως ότι επέφερε τον γρήγορο τερματισμό της σύγκρουσης.
Στις 23 Ιουνίου, ο Τραμπ δημοσίευσε: «Επίσημα, το Ιράν θα ξεκινήσει την ΕΚΑΚΡΟΑΣΗ και, την 12η ώρα, το Ισραήλ θα ξεκινήσει την ΕΚΑΚΡΟΑΣΗ και, την 24η ώρα, το Επίσημο ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ 12ΗΜΕΡΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ θα χαιρετιστεί από τον κόσμο».
Μετά το τέλος των εχθροπραξιών, ο Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, επέμεινε ότι η χώρα του είχε εξασφαλίσει μια «αποφασιστική νίκη» και δεν αναφέρθηκε σε κάποια εκεχειρία. Το Ισραήλ από τη δική του πλευρά έκτοτε έχει αφήσει να εννοηθεί ότι θα μπορούσε να χτυπήσει ξανά το Ιράν για να αντιμετωπίσει νέες απειλές.
Ο Μάικλ Ο’Χάνλον, ανώτερος συνεργάτης στο think tank του Brookings Institution, υποστηρίζει αναφορικά με τη λήξη της διαμάχης πως «Δεν υπάρχει συμφωνία για μόνιμη ειρήνη ή για το πώς θα παρακολουθείται το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν στο μέλλον».
«Έτσι, αυτό που έχουμε είναι περισσότερο μια de facto κατάπαυση του πυρός παρά ένα τέλος του πολέμου, αλλά θα του έδινα κάποια εύσημα, καθώς η αποδυνάμωση του Ιράν από το Ισραήλ – με τη βοήθεια των ΗΠΑ – ήταν στρατηγικά σημαντική», συνεχίζει ο Ο’Χάνλον.
Ινδία – Πακιστάν
Αν και υπάρχουν εδώ και πολλά χρόνια εντάσεις μεταξύ αυτών των δύο πυρηνικά οπλισμένων χωρών τον Μάιο ξέσπασαν νέες ένοπλες συγκρούσεις μετά από μια τρομοκρατική επίθεση στο υπό ινδική διοίκηση Κασμίρ.
Μετά από τέσσερις ημέρες εχθροπραξιών, ο Τραμπ δημοσίευσε ότι η Ινδία και το Πακιστάν συμφώνησαν σε μια «ΠΛΗΡΗ ΚΑΙ ΑΜΕΣΗ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗ ΠΥΡΚΑΓΙΑΣ» και τόνισε πως αυτό ήταν το αποτέλεσμα «μιας μακράς νύχτας συνομιλιών με τη μεσολάβηση των Ηνωμένων Πολιτειών».
Το Πακιστάν ευχαρίστησε τον Τραμπ και αργότερα τον πρότεινε για το Νόμπελ Ειρήνης, επικαλούμενο την «αποφασιστική διπλωματική του παρέμβαση».
Η Ινδία, ωστόσο, υποβάθμισε τις φήμες για εμπλοκή των ΗΠΑ, με τον Ινδό υπουργό Εξωτερικών Βίκραμ Μίσρι να δηλώνει πως «Οι συνομιλίες σχετικά με την παύση της στρατιωτικής δράσης διεξήχθησαν απευθείας μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν στο πλαίσιο των υφιστάμενων διαύλων επικοινωνίας που έχουν δημιουργηθεί μεταξύ των δύο στρατών».
Ρουάντα και Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό
Οι εχθροπραξίες μεταξύ αυτών των δύο χωρών ξέσπασαν εκ νέου αφότου η ανταρτική ομάδα M23 κατέλαβε εδάφη πλούσια σε ορυκτά στο Κονγκό νωρίτερα μέσα στο έτος.
Τον Ιούνιο, οι δύο χώρες υπέγραψαν ειρηνευτική συμφωνία στην Ουάσινγκτον με στόχο τον τερματισμό δεκαετιών συγκρούσεων. Ο Τραμπ δήλωσε ότι αυτό θα βοηθούσε στην αύξηση του εμπορίου μεταξύ αυτών και των ΗΠΑ.
Το κείμενο ζητούσε «σεβασμό της κατάπαυσης του πυρός» που συμφωνήθηκε μεταξύ της Ρουάντα και της ΛΔΚ τον Αύγουστο του 2024. Το BBC αναφέρει πως ύστερα από την τελευταία συμφωνία, και οι δύο πλευρές αλληλοκατηγορούνται για παραβίαση της εκεχειρίας
«Εξακολουθούν να γίνονται μάχες στο Κονγκό και στη Ρουάντα – επομένως η εκεχειρία δεν τηρήθηκε ποτέ», λέει η Μάργκαρετ ΜακΜίλαν, καθηγήτρια ιστορίας που δίδαξε στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Ταϊλάνδη και Καμπότζη
Στις 26 Ιουλίου, ο Τραμπ έκανε μια ανάρτηση στο Truth Social για να ζητήσει κατάπαυση του πυρός στην ένοπλες συγκρούσεις που μαίνονταν στα σύνορα των δύο χωρών.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ απείλησε στη συνέχεια να σταματήσει τις ξεχωριστές διαπραγματεύσεις για τη μείωση των αμερικανικών δασμών και με τις δύο χώρες σε περίπτωση που η Ταϊλάνδη και η Καμπότζη δεν σταματούσαν τις μάχες.
Λίγες μέρες αργότερα, στις 7 Αυγούστου, οι δύο χώρες συμφώνησαν σε «άμεση και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός» μετά από λιγότερο από μία εβδομάδα μαχών στα σύνορα.
Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν
Οι ηγέτες και των δύο χωρών, οι κυβερνήσεις των οποίων είχαν ανακοινώσει τον Μάρτιο ότι ήταν έτοιμες να τερματίσουν τη σχεδόν 40ετή σύγκρουσή τους για το καθεστώς του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, δήλωσαν ότι ο Τραμπ θα έπρεπε να λάβει το Νόμπελ Ειρήνης για την ειρηνευτική συμφωνία που ανακοινώθηκε στον Λευκό Οίκο στις 8 Αυγούστου.
Οι πιο πρόσφατες, συγκρούσεις ανάμεσα στις δύο χώρες ξέσπασαν τον Σεπτέμβριο του 2023, όταν το Αζερμπαϊτζάν κατέλαβε τον θύλακα όπου ζούσαν πολλοί Αρμένιοι.
«Νομίζω ότι έχει καλή αναγνώριση εδώ – η τελετή υπογραφής στο Οβάλ Γραφείο μπορεί να ώθησε τα μέρη προς την ειρήνη», λέει ο Ο’Χάνλον.
Αίγυπτος και Αιθιοπία
Το BBC εξηγεί πως εδώ δεν έγινε κάποιος «πόλεμος» για να τερματίσει ο πρόεδρος των ΗΠΑ, αλλά σε κάθε περίπτωση υπάρχουν εδώ και καιρό εντάσεις για ένα φράγμα στον ποταμό Νείλο.
Συγκεκριμένα το Μεγάλο Φράγμα της Αιθιοπικής Αναγέννησης ολοκληρώθηκε αυτό το καλοκαίρι, με την Αίγυπτο να υποστηρίζει ότι θα μπορούσε να επηρεαστεί σημαντικά η στάθμη και η ποσότητα του νερού του Νείλου.
Μετά από 12 χρόνια διαφωνιών, ο υπουργός Εξωτερικών της Αιγύπτου δήλωσε στις 29 Ιουνίου ότι οι συνομιλίες με την Αιθιοπία είχαν σταματήσει με τον Τραμπ να δηλώνει πως «Αν ήμουν Αίγυπτος, θα ήθελα το νερό στον Νείλο» και να υπόσχεται ότι οι ΗΠΑ θα έλυναν το ζήτημα πολύ γρήγορα.
Η Αίγυπτος χαιρέτισε τα λόγια του Τραμπ, αλλά οι Αιθίοπες αξιωματούχοι δήλωσαν ότι κινδύνευαν να πυροδοτήσουν νέες εντάσεις. Το BBC αναφέρει πως δεν έχει επιτευχθεί επίσημη συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών για την επίλυση των διαφορών τους.
Σερβία και Κόσοβο
Στις 27 Ιουνίου, ο Τραμπ ισχυρίστηκε ότι απέτρεψε ένα ξέσπασμα εχθροπραξιών μεταξύ των δύο χωρών, δηλώνοντας: «Η Σερβία και το Κόσοβο επρόκειτο να το κάνουν, θα ήταν ένας μεγάλος πόλεμος. Είπα αν το κάνετε, δεν υπάρχει εμπόριο με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Είπαν, ίσως να μην το κάνουμε».
Το BBC γράφει πως οι δύο χώρες βρίσκονται εδώ και καιρό σε διαμάχη εξαιτίας των βαλκανικών πολέμων της δεκαετίας του 1990, με τις εντάσεις να αυξάνονται τα τελευταία χρόνια.
«Η Σερβία και το Κόσοβο δεν έχουν πολεμήσει ούτε πυροβολήσει η μία την άλλη, οπότε δεν είναι ένας πόλεμος που θα τελειώσει», είπε ο καθηγητής ΜακΜίλαν.
Σε κάθε περίπτωση ο Λευκός Οίκος δεν δίστασε να υπενθυμίσει τις διπλωματικές προσπάθειες του Τραμπ κατά τη διάρκεια της πρώτης του θητείας, καθώς οι δύο χώρες υπέγραψαν συμφωνίες οικονομικής ομαλοποίησης στο Οβάλ Γραφείο με τον πρόεδρο το 2020.
Αυτοί είναι λοιπόν οι «πόλεμοι» που δηλώνει πως έχει τερματίσει ο πρόεδρος των ΗΠΑ. Κάποιες από τις συγκρούσεις διήρκεσαν μόνο μέρες – αν και ήταν αποτέλεσμα μακροχρόνιων εντάσεων, ενώ το BBC γράφει πως δεν είναι σαφές εάν ορισμένες από τις ειρηνευτικές συμφωνίες θα διαρκέσουν.
