Ένας γυμνός άνδρας, που φορά μόνο ένα κολάρο σκύλου και ένα λουρί σκύλου, οδηγείται στο πάτωμα από μια γυναίκα με δεσμό στολή. Δύο στρίπερ χορεύουν δίπλα σε ένα μπαρ. Μια ομάδα έχει συγκεντρωθεί γύρω από ένα ζευγάρι που κάνει ανοιχτά σεξ, παρακολουθεί και σχολιάζει περιστασιακά. Ένας άνδρας φοράει στολή με σύμβολα των Ναζί.
Σας τραβήξαμε την προσοχή; Όλα τα παραπάνω δεν συμβαίνουν στον πραγματικό κόσμο (που συμβαίνουν και στον πραγματικό κόσμο αλλά αυτό είναι ζήτημα άλλου κειμένου), αλλά λαμβάνουν χώρα σε μια πλατφόρμα παιχνιδιών για παιδιά. Και μεγάλους. Στην πραγματικότητα το Roblox είναι ένα βιντεοπαιχνίδι για παιδιά με περιεχόμενο που εξετάζεται αν θα έπρεπε να το βλέπουν και οι ενήλικες.
Το Roblox είναι ένας τεράστιος εκτεταμένος κόσμος παιχνιδιών που μερικές φορές περιγράφεται ως ένα είδος πρωτόγονου metaverse («μετασύμπαν»). Όπως αναφέρει το BBC, επίσης είναι ένα από τα πιο δημοφιλή παιδικά παιχνίδια στον κόσμο.
Τα ακριβή στοιχεία για τους χρήστες του και τα δημογραφικά τους στοιχεία είναι κάπως θολά, αλλά το 2020 οι υπεύθυνοι του παιχνιδιού ανέφεραν στο Bloomberg ότι τα δύο τρίτα όλων των παιδιών των ΗΠΑ, μεταξύ εννέα και 12 ετών, παίζουν το παιχνίδι.
Εκτός όμως από μεγάλη δημοφιλία το Roblox το Roblox αντιμετωπίζει πλέον και ένα μεγάλο πρόβλημα με πρόσβαση σε ακραίες σεξουαλικές πράξεις (που φτάνουν και την κακοποίηση) από παιδιά χρήστες. Άλλωστε έχει ήδη γίνει η πρώτη επίσημη καταγγελία για ομαδικό βιασμό σε ψηφιακό περιβάλλον.
Τι είναι το Roblox και γιατί έχει γίνει τόσο δημοφιλές
Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Το Roblox είναι μια πλατφόρμα online gaming που επιτρέπει στους χρήστες να σχεδιάζουν τα δικά τους παιχνίδια και ψηφιακούς χαρακτήρες (avatars) και να παίζουν μια μεγάλη ποικιλία διαφορετικών τύπων παιχνιδιών που δημιουργούνται από άλλους χρήστες. Περιγράφεται ως ιστότοπος που δημιουργήθηκε για παίκτες από παίκτες.
Το Roblox κυκλοφόρησε το 2007 και από τον καλοκαίρι του 2019 έχει πάνω από 100 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες μηνιαίως. Είναι διαθέσιμο για λήψη ως εφαρμογή τόσο σε Android όσο και σε IΟS και αναφέρεται ως 12+ με τη συμβουλή Γονικής καθοδήγησης. Οι χρήστες μπορούν επίσης να παίξουν το παιχνίδι σε tablet, PC, XBox One ή συσκευές Amazon.
Το κυρίως διαφημιστικό του μότο είναι ότι κάθε χρήστης μπορεί να δημιουργήσει ένα παιχνίδι το οποίο μπορεί να παίξουν εκατομμύρια χρήστες στον κόσμο. Η άλλη κύρια λειτουργία της πλατφόρμας είναι η κοινωνικοποίηση.
Το Roblox επιτρέπει στους παίκτες να αγοράζουν, να πωλούν και να δημιουργούν εικονικά στοιχεία. Τα ρούχα μπορούν να αγοραστούν από οποιονδήποτε, αλλά μόνο οι παίκτες-μέλη του Roblox Premium μπορούν να τα πουλήσουν. Τα Robux είναι το εικονικά νομίσματα του Roblox που επιτρέπουν στους παίκτες να αγοράζουν διάφορα στοιχεία. Οι παίκτες μπορούν να αποκτήσουν τα Robux ή μέσω αγορών με πραγματικά χρήματα, ή μέσω άλλου παίκτη που αγοράζει τα στοιχεία τους ή με το να κερδίζουν κάθε 30 ημέρες Robux μέσω συνδρομής ως μέλη.
Πότε άρχισαν τα πράγματα να γίνονται επικίνδυνα
Οι χρήστες του Roblox ενθαρρύνονται να γίνουν φίλοι με άλλους διαδικτυακούς παίκτες. Ο ιστότοπος επιτρέπει στους χρήστες να «φανταστούν, να κοινωνικοποιηθούν, να συνομιλήσουν, να παίξουν, να δημιουργήσουν, να αλληλοεπιδράσουν και να συσχετιστούν με άλλους με ποικίλους τρόπους».
Το Roblox Suite επιτρέπει στους παίκτες να δημιουργήσουν το δικό τους παιχνίδι ή να δημιουργήσουν έναν άλλο κόσμο με φίλους ή «εικονικούς εξερευνητές». Εδώ έρχονται και τα προβλήματα.
Οι παίκτες μπορούν να δημιουργήσουν παιχνίδια, χρησιμοποιώντας τα εργαλεία προγραμματιστών που παρέχει η πλατφόρμα. Σε αντίθεση με τα πιο παραδοσιακά παιχνίδια, το περιεχόμενο δημιουργείται από τους χρήστες του.
Τα παιχνίδια σεξ στο Roblox αναφέρονται συνήθως στην πλατφόρμα ως «condos». Είναι χώροι, που δημιουργούνται από χρήστες, όπου οι άνθρωποι μπορούν να μιλήσουν για σεξ – και όπου τα avatar τους μπορούν να κάνουν εικονικό σεξ. Σε αυτά τα παιχνίδια, οι κανόνες του Roblox πετιούνται από το παράθυρο.
Η θέση της εταιρείας
Η Roblox αποδέχεται το πρόβλημα: «Γνωρίζουμε ότι υπάρχει ένα εξαιρετικά μικρό υποσύνολο χρηστών που προσπαθούν εσκεμμένα να παραβιάσουν τους κανόνες», είπε ένας εκπρόσωπος στο BBC. Τα παιχνίδια Condo είναι συνήθως live μόνο για μικρό χρονικό διάστημα – συχνά λιγότερο από μία ώρα – προτού ανακαλυφθούν και καταργηθούν. Η Roblox λέει ότι προσπαθεί συνεχώς να θέσει αυτά τα παιχνίδια offline, χρησιμοποιώντας τόσο χειροκίνητα όσο και αυτοματοποιημένα συστήματα.
«Διεξάγουμε έλεγχο ασφαλείας για κάθε μεμονωμένη εικόνα, βίντεο και αρχείο ήχου που έχει ανέβει στο Roblox, χρησιμοποιώντας έναν συνδυασμό ανίχνευσης ανθρώπου και μηχανής», ανέφερε.
«Αλλά κάποιο ακατάλληλο περιεχόμενο ξεφεύγει στο διαδίκτυο. Είναι ένα θέμα “γάτας και ποντικιού”», είπε ο Larry Magid, πρόεδρος του ConnectSafely, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που ευαισθητοποιεί σχετικά με την ασφάλεια των παιδιών στο διαδίκτυο.
Η ανησυχητική συνύπαρξη ενηλίκων – ανηλίκων και η ψηφιακή σεξουαλική κακοποίηση
Δεν είναι εύκολο να βρεις τα condos, πρέπει να τα αναζητήσεις. Όμως η ίδια η ύπαρξή τους προβληματίζει ανθρώπους όπως ο Magid: «Το Roblox είναι μια πλατφόρμα που είναι πολύ δημοφιλής στα παιδιά κάτω των 13 ετών, επομένως έχει ευθύνη να προστατεύει τους χρήστες».
Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι ότι παιδιά και ενήλικες συναναστρέφονται μαζί σε αυτούς τους χώρους. Το παιχνίδι περιλαμβάνει και instant messenger όπου οι χρήστες μπορούν να μιλήσουν μεταξύ τους. Πολλά από αυτά που γράφονται στις συνομιλίες είναι ακατάλληλα.
Η Roblox δήλωσε στο BBC ότι έχουν αναπτύξει εργαλεία «Γονικού Ελέγχου, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ώστε οι γονείς να ελέγξουν τις αλληλεπιδράσεις των παιδιών και το περιεχόμενο στο οποίο μπορούν να έχουν πρόσβαση». Αλλά αυτό προϋποθέτει ότι οι γονείς είναι γνώστες της τεχνολογίας. Μάλιστα ανέβασαν και ανακοίνωση με τις ενέργειες που κάνουν για να προστατεύσουν τους ανήλικους χρήστες.
Σύμφωνα με την ψυχολόγο Δρ, Liraz Margalit: «οι άνθρωποι συμπεριφέρονται διαφορετικά στο metaverse. Έχεις την ανωνυμία. Αυτή η πλατφόρμα είναι σαν μια παιδική χαρά όπου μπορείς να κάνεις ό,τι θέλεις.»
Η Roblox δήλωσε: «Έχουμε μηδενική ανοχή για σεξουαλικό περιεχόμενο ή ανάρμοστη συμπεριφορά οποιουδήποτε είδους και ενεργούμε άμεσα εναντίον οποιουδήποτε διαπιστώνεται ότι ενεργεί κατά παράβαση των κανόνων χρήσης».
Εταιρείες όπως η Meta, η Microsoft και η Roblox αγωνίζονται για να δημιουργήσουν το μετασύμπαν. Είναι ήδη φανερό ότι ακόμα και στο πρωτόγονο σημείο που βρίσκονται αυτή τη στιγμή τα metaverses είναι εξαιρετικά δύσκολο να ελεγχθούν και να αστυνομευτούν οι κόσμους εικονικής πραγματικότητας.
