Η παράνομη εμπορία ανθρώπων (το λεγόμενο trafficking) εξακολουθεί να είναι ανοιχτή «πληγή» για το Κόσοβο, με τα θύματα που αφορούν περιπτώσεις σεξουαλικής εκμετάλλευσης να είναι, σε μεγάλο ποσοστό, ανήλικα.

Σε μια προσπάθεια καταπολέμησης του φαινομένου, ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης αναπτύσσει, μέσω της αποστολής του στο Κόσοβο, σημαντική δράση, στο πλαίσιο ενός προγράμματος, βασικός στόχος του οποίου είναι η παροχή κάθε δυνατής βοήθειας στα θύματα και η κοινωνική τους επανένταξη.

Από το 1999 έως την περίοδο 2006-2007, το Κόσοβο ήταν κυρίως τόπος διέλευσης, αλλά και προορισμού των θυμάτων, καθώς οι περισσότερες από τις σχετικές υποθέσεις αφορούσαν αλλοδαπές γυναίκες και νεαρά κορίτσια.

Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια τα χαρακτηριστικά του φαινομένου έχουν αλλάξει σημαντικά, αφού ολοένα και μεγαλύτερος είναι ο αριθμός νεαρών αλλά και μεγαλύτερων γυναικών από το ίδιο το Κόσοβο, που συγκαταλέγονται στους καταλόγους των θυμάτων.

Το αποκαλούμενο «ασθενές φύλο» αφορούν, άλλωστε, οι περισσότερες από τις υποθέσεις trafficking στο Κόσοβο, με τους διακινητές, στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, να είναι άνδρες και μάλιστα ντόπιοι.

Τα περισσότερα θύματα των παράνομων κυκλωμάτων διακίνησης ανθρώπων στο Κόσοβο προέρχονται από αγροτικές ή ημι-αστικές περιοχές. Οι σύγχρονοι δουλέμποροι προσπαθούν να παγιδεύσουν τα θύματά τους, με υποσχέσεις για εύρεση εργασίας (72,48%) ή για έναν καλό γάμο (14,28%), ενώ σε μικρότερο ποσοστό (3,17%) τα ωθούν -συνήθως- στην πορνεία με μεθόδους βίας ή απαγωγής.

Από το σύνολο των καταγεγραμμένων θυμάτων στο Κόσοβο, το 50,8% αφορά περιπτώσεις ανηλίκων. Το μεγάλο αυτό ποσοστό ανήλικων θυμάτων είναι ανησυχητικό κι έχει αντίκτυπο στην παρεχόμενη βοήθεια για την επανένταξή τους στην κοινωνία.

Ανησυχία προκαλεί, επίσης, το γεγονός ότι, τα στοιχεία για την «ταυτότητα» των θυμάτων δείχνουν την ηλικία, κατά την οποία αναγνωρίζονται ως θύματα του trafficking και όχι την ηλικία, που μπλέκονται στα «πλοκάμια» των κυκλωμάτων αυτών. Αυτό σημαίνει ότι, θύματα που καταγράφονται ως ενήλικα, ενδέχεται να ήταν ανήλικα, την εποχή της «επιστράτευσής» τους.

Στο Κόσοβο, πολλά από τα καταγεγραμμένα θύματα είναι γυναίκες και νεαρά κορίτσια από περιοχές που είτε είναι φτωχές είτε έχουν υψηλό ποσοστό ανεργίας ή έχουν συμβεί σε αυτές σοβαρές κοινωνικές αλλαγές, όπως για παράδειγμα έντονη εσωτερική μετανάστευση.

Το βασικό εμπόδιο στην πορεία της κοινωνικής επανένταξης είναι ο στιγματισμός των θυμάτων και ο φόβος τους ότι, ενδέχεται να δεχθούν την απόρριψη όχι μόνο από την κοινωνία, αλλά και από την ίδια την οικογένειά τους.

Η επανένταξη των θυμάτων είναι μια πολύπλοκη διαδικασία, που ξεκινά με πρώτο βήμα την παροχή ιατρικής και ψυχολογικής βοήθειας στα θύματα και συνεχίζει με την εκπαίδευσή τους, την οικονομική στήριξή τους κ.ο.κ.

Σημαντικό ρόλο στην όλη πορεία διαδραματίζει η στάση που θα τηρήσουν τα ίδια τα θύματα και η βούλησή τους να συνεργαστούν -ή μη- καθώς και η στάση των οικογενειών τους.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, η όλη διαδικασία έχει επιτυχημένη κατάληξη και τα θύματα του trafficking επιστρέφουν στην οικογένειά τους κι ανοίγουν, μάλιστα, ενίοτε κάποια μικρή επιχείρηση, που είναι ικανή να στηρίξει όχι μόνο τα ίδια, αλλά και να συνεισφέρει στον οικογενειακό προϋπολογισμό.