Το Αζερμπαϊτζάν και οι αυτονομιστικές αρχές της διαμφισβητούμενης περιοχής Ναγκόρνο Καραμπάχ ανακοίνωσαν σήμερα ότι κατέληξαν σε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός έπειτα από τέσσερις ημέρες σφοδρών μαχών που προκάλεσαν τον θάνατο τουλάχιστον 64 ανθρώπων.

Η ανακοίνωση αυτή έγινε μερικές ώρες πριν από την έναρξη μιας συνάντησης στη Βιένη μεταξύ Αμερικανών, Γάλλων και Ρώσων, αναδόχων της εύθραυστης ειρηνευτικής διαδικασίας σε αυτή τη στρατηγική περιοχή του Καυκάσου.

Παραμένουν τα ερωτήματα για την τύχη των εδαφών που κατέλαβαν οι στρατοί της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν κατά τις πιο σφοδρές συγκρούσεις στις οποίες αντιπαρατέθηκαν οι δύο χώρες τα τελευταία είκοσι χρόνια.

Οι βομβαρδισμοί σταμάτησαν σήμερα έπειτα από μία νύχτα που συνοδεύθηκε από σποραδικά πυρά πυροβολικού, σύμφωνα με φωτογράφο του Γαλλικού Πρακτορείου που βρίσκεται στο αζέρικο χωριό Τερτέρ, κοντά στη γραμμή του μετώπου.

Το Αζερμπαϊτζάν δήλωσε το Σάββατο ότι πήρε τον έλεγχο πολλών στρατηγικών υψωμάτων στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ και ανακοίνωσε την πρόθεσή του να «ενισχύσει» τις θέσεις του. Από την πλευρά τους, οι αυτονομιστικές αρχές, που υποστηρίζονται από την Αρμενία, έχουν δηλώσει πως είναι έτοιμες να συζητήσουν μια εκεχειρία αν ανακτήσουν το χαμένο έδαφος στην περιοχή, την οποία η διεθνής κοινότητα αναγνωρίζει ότι ως τμήμα του Αζερμπαϊτζάν.

Ο αρμένιος πρόεδρος Σερζ Σαρκισιάν εκτίμησε από την πλευρά του ότι μια κατάπαυση του πυρός δεν είναι δυνατή παρά μόνο αν οι στρατιωτικοί των δύο στρατοπέδων επιστρέψουν στις θέσεις τις οποίες κατείχαν πριν από την επανάληψη των εχθροπραξιών.

Το αζερικό υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε σήμερα το πρωί τον θάνατο 16 στρατιωτών του στη διάρκεια των τελευταίων 48 ωρών, ανεβάζοντας τον συνολικό απολογισμό των εχθροπραξιών σε τουλάχιστον 64 θανάτους στρατιωτών και αμάχων και από τις δύο πλευρές της γραμμής του μετώπου από το βράδυ της Παρασκευής.

Στο διπλωματικό πεδίο, μια σύνοδος της Ομάδας του Μινσκ για το Καραμπάχ, που έχει συσταθεί στο πλαίσιο του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) από εκπροσώπους της Γαλλίας, των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας και έχει επιφορτιστεί με την εξεύρεση μιας διεξόδου σε αυτή τη σύγκρουση που παραμένει «παγωμένη» εδώ και περισσότερα από 20 χρόνια, αναμενόταν να ξεκινήσει στη Βιένη στις 16:00 ώρα Ελλάδας.

Οι συμπρόεδροι της ομάδας (τρεις ειδικοί πρεσβευτές, ένας Ρώσος ένας Αμερικανός και ένας Γάλλος) αναμένεται επίσης να μεταβούν «τις επόμενες ημέρες» στο Γερεβάν, στο Μπακού και στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ.

Η ομάδα των διεθνών μεσολαβητών είχε εκφράσει το Σάββατο (2/4) την «έντονη ανησυχία» της μπροστά στον κίνδυνο μιας κλιμάκωσης και είχε καλέσει τους εμπολέμους να «λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να σταθεροποιήσουν την κατάσταση στο έδαφος».

Το παιχνίδι της Άγκυρας

Η Τουρκία, παραδοσιακός σύμμαχος του Αζερμπαϊτζάν, έχει από την πλευρά της πολλαπλασιάσει τις εμπρηστικές δηλώσεις. Σήμερα ο τούρκος πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου δήλωσε πως η χώρα του θα παραμείνει στο πλευρό του Αζερμπαϊτζάν «μέχρι το τέλος του κόσμου».

Η κρίση ήταν επίσης το «θέμα νούμερο ένα» μιας τηλεφωνικής συνομιλίας που είχαν χθες ο υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών Τζον Κέρι και ο ρώσος ομόλογός του Σεργκέι Λαβρόφ, σύμφωνα με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Οι δύο υπουργοί έκαναν έκκληση να τερματιστούν οι συγκρούσεις και «καταδίκασαν τις προσπάθειες ‘εξωτερικών πλευρών’ στη σύγκρουση να επιδεινώσουν την αντιπαράθεση», ανέφερε από την πλευρά του το ρωσικό υπουργείο Άμυνας.

Η Μόσχα είχε έτσι στόχο τον τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ο οποίος πήρε το ρίσκο να αναμοχλεύσει την ένταση λέγοντας πως το «Καραμπάχ θα επιστρέψει μια μέρα, χωρίς καμιά αμφιβολία, στον αυθεντικό ιδιοκτήτη του», το Αζερμπαϊτζάν.

Η σύγκρουση αυτή, οι αρχές της οποίας ανάγονται σε πολλούς αιώνες πριν αλλά αποκρυσταλλώθηκε κατά τη σοβιετική εποχή όταν η Μόσχα απέδωσε την περιοχή αυτή η οποία κατοικείται κυρίως από Αρμένιους στη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν, συμβαίνει σε μια περιοχή του Καυκάσου που είναι στρατηγικής σημασίας για τη μεταφορά των υδρογονανθράκων, κοντά στο Ιράν, στην Τουρκία και στη Μέση Ανατολή.

Η στρατιωτική κλιμάκωση σημειώνεται την ώρα που η Ρωσία, που έχει καλές σχέσεις με την Αρμενία, και η Τουρκία διέρχονται σοβαρή διπλωματική κρίση στο υπόβαθρο της κρίσης στη Συρία.

Έπειτα από έναν πόλεμο που προκάλεσε 30.000 θανάτους και εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες, κυρίως Αζέρους, το Ναγκόρνο-Καραμπάχ πέρασε υπό τον έλεγχο των αυτονομιστικών δυνάμεων που πρόσκεινται στο Γερεβάν.

Δεν έχει υπογραφεί συμφωνία ειρήνης και έπειτα από μια περίοδο σχετικής ηρεμίας, στην περιοχή σημειώθηκε τους τελευταίους μήνες μία αύξηση της έντασης, με το Γερεβάν να εκτιμά ακόμη και στα τέλη Δεκεμβρίου ότι επανήλθε ο «πόλεμος».