Η καταστροφή του Ναού του θεού Βήλου στην Παλμύρα από τους τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους «συνιστά ένα απαράδεκτο έγκλημα κατά του πολιτισμού», δήλωσε σήμερα η γενική διευθύντρια της UNESCO, Ιρίνα Μπόκοβα.

Στην ανακοίνωσή της, όπου εκφράζει τη «βαθύτατη αναστάτωσή της» για το γεγονός, διαβεβαιώνει ότι «αυτό το έγκλημα δεν πρόκειται να σβήσει 4.500 χρόνια ιστορίας».

«Μπροστά σ’ αυτό το νέο έγκλημα πολέμου, η UNESCO επαναλαμβάνει ότι είναι αποφασισμένη να συνεχίσει να προστατεύει ό,τι μπορεί να σωθεί, με έναν αγώνα χωρίς έλεος εναντίον του λαθρεμπορίου πολιτιστικών αγαθών», συνεχίζει η Μπόκοβα, τονίζοντας ότι «είναι βασικό να εξηγήσουμε την ιστορία και τη σημασία των ναών της Παλμύρας».

«Όποιος πηγαίνει στην Παλμύρα θα θυμάται για πάντα μια πόλη που αντανακλά από μόνη της την αξιοπρέπεια όλου του συριακού λαού, η οποία ενσαρκώνει τα υψηλότερα ιδανικά της ανθρωπότητας. Η καθεμιά από αυτές τις επιθέσεις μας καλεί να προστατεύσουμε ακόμη περισσότερο την κληρονομιά της ανθρωπότητας, στα μουσεία, στα σχολεία, στα μέσα ενημέρωσης, στα σπίτια μας», κατέληξε.

Μετά την ισοπέδωση του Ναού, ενός μοναδικού κοσμήματος της αρχαίας πόλης της Παλμύρας, οι ειδικοί θεωρούν βέβαιο ότι η καταστροφική μανία των τζιχαντιστών θα συνεχιστεί.

«Σκότωσαν την Παλμύρα» είπε ο διευθυντής Αρχαιοτήτων της Συρίας Μααμούν Αμπντελκαρίμ, αφού τη νύχτα δόθηκαν στη δημοσιότητα δορυφορικές φωτογραφίες που επιβεβαίωναν την καταστροφή του μεγαλύτερου ναού του αρχαιολογικού χώρου. “Ήταν το ωραιότερο σύμβολο όλης της Συρίας. Και τον χάσαμε για πάντα” πρόσθεσε ο Αμπντελκαρίμ προειδοποιώντας ότι αυτή ήταν «η τελευταία πράξη πριν από την ολοκληρωτική καταστροφή της Παλμύρας».

Αργά το βράδυ της Δευτέρας, το Ινστιτούτο των Ηνωμένων Εθνών για την Εκπαίδευση και την Έρευνα (UNITAR) επιβεβαίωσε την καταστροφή του κτιρίου καθώς και των κιόνων που το περιέβαλαν, αφού συνέκρινε δορυφορικές φωτογραφίες πριν και μετά την έκρηξη στην Παλμύρα. Σε μια φωτογραφία της 27ης Αυγούστου διακρίνεται καθαρά ένα ορθογώνιο κτίσμα που περιστοιχίζεται από κίονες ενώ σε μια άλλη, που τραβήχτηκε την Δευτέρα, φαίνονται μόνο λίγες κολόνες στο άκρο του αρχαίου ναού.

Ο Ναός του Βήλου οικοδομήθηκε πριν από 2.000 χρόνια και ήταν το γνωστότερο από τα μνημεία της αρχαίας πόλης η οποία, πριν από τον πόλεμο στη Συρία, υποδεχόταν 150.000 επισκέπτες κάθε χρόνο.

Στις 23 Αυγούστου οι τζιχαντιστές κατέστρεψαν ολοσχερώς τον ναό του Βάαλ. Λίγες ημέρες νωρίτερα είχαν εκτελέσει τον 82χρονο αρχαιολόγο και πρώην διευθυντή Αρχαιοτήτων της Παλμύρας Χάλεντ αλ Άσαντ και κρέμασαν το πτώμα του σε έναν κίονα.

Το μεγάλο ρωμαϊκό θέατρο της Παλμύρας, του 2ου μ.Χ. αιώνα, παραμένει προς το παρόν ανέπαφο, όμως το ΙΚ έκανε εκεί δημόσιες εκτελέσεις στρατιωτών με δήμιους μικρά παιδιά, μέλη της οργάνωσης.

Με την καταστροφή των μνημείων το ΙΚ ήξερε ότι θα προκαλούσε διεθνείς αντιδράσεις και αυτός ήταν ο στόχος του, εκτιμούν οι ειδικοί. Οι τζιχαντιστές θέλουν «να βρίσκονται στην επικαιρότητα και δυστυχώς πέφτουμε στην παγίδα τους» υποστήριξε ο Σέιχμους Αλι, ο διευθυντής της Ένωσης Προστασίας των Συριακών Αρχαιοτήτων (Apsa) που εδρεύει στη Γαλλία. «Πιστεύω ότι δεν θα έπρεπε να δώσουμε αυτές τις πληροφορίες γιατί όσο περισσότερο προβάλλουμε αυτές τις βαρβαρότητες, τόσο θα συνεχίζουν», εξήγησε ο Άλι, που πρόσκειται στη συριακή αντιπολίτευση. Αυτοί «οι βάρβαροι δεν έχουν κανέναν πολιτισμό» και επιδιώκουν «να ασκήσουν πιέσεις και να βασανίσουν τον πληθυσμό» καταργώντας τη «συλλογική μνήμη του», συνέχισε.

Το ΙΚ έχει καταστρέψει επίσης αγάλματα, μαυσωλεία και χειρόγραφα στο Ιράκ, ιδίως στη Μοσούλη, ενώ ισοπέδωσε τους αρχαιολογικούς χώρους στη Χάτρα και τη Νιμρούντ.

Για τον Τσάρλι Γουίντερ, αναλυτή στο ίδρυμα Κουίλιαμ του Λονδίνου, η καταστροφή των αρχαιοτήτων «έχει πραγματική αξία στον κόσμο που οραματίζονται οι τζιχαντιστές, γιατί (τα αρχαία) αποτελούν το σύμβολο του πολυθεϊσμού». Επειδή πρόκειται για προϊσλαμικά έργα, οι τζιχαντιστές θεωρούν ότι δεν αξίζει να υπάρχουν.

Ο Γουίντερ υποστήριξε και αυτός ότι ένας από τους στόχους τους είναι να τραβήξουν επάνω τους τα φώτα της δημοσιότητας καθώς οι βάρβαρες εκτελέσεις ανθρώπων δεν προκαλούν πλέον τις ίδιες αντιδράσεις, ούτε προβάλλονται τόσο πολύ από τα μέσα ενημέρωσης. «Τα βίντεο με τους άνδρες που καίγονται ζωντανοί δεν καταλαμβάνουν πια την πρώτη θέση στις ειδήσεις, σε αντίθεση με το θέμα της Παλμύρας. Το ΙΚ ξέρει να ξεχωρίζει τη συμβολική δύναμη της καταστροφής των αρχαίων», διαβεβαίωσε.

Μια άλλη πιθανότητα είναι οι τζιχαντιστές να αισθάνονται «στριμωγμένοι» όσο πλησιάζει στην πόλη ο συριακός στρατός. «Όσο περισσότερο θα αισθάνεται (το ΙΚ) ότι κινδυνεύει να χάσει την Παλμύρα, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να καταστρέψει τις υπόλοιπες αρχαιότητες», κατέληξε.