Όταν ο Βλαντιμίρ Πούτιν έστειλε την περασμένη εβδομάδα τουλάχιστον 19 drones στην Πολωνία, ο Ρώσος πρόεδρος έστελνε ένα μήνυμα, ότι δεν σκοπεύει να τερματίσει τον πόλεμο του με τη Δύση στο άμεσο μέλλον.
Η ρωσική διείσδυση στον εναέριο χώρο του ΝΑΤΟ έρχεται μετά από εβδομάδες αεροπορικών επιθέσεων στην Ουκρανία που σκότωσαν δεκάδες αμάχους, κατέστρεψαν κτίρια που φιλοξενούσαν αντιπροσωπείες της ΕΕ και της Βρετανίας και έπληξαν για πρώτη φορά κυβερνητικό κτίριο στο κέντρο του Κιέβου.
Μακριά από το να είναι έτοιμος να συνάψει ειρηνική συμφωνία με την Ουκρανία υπό πίεση από τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, ο Πούτιν έχει συνδέσει την πολιτική του επιβίωση με μια συγκρουσιακή κατάσταση με τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους.
«Ο Πούτιν είναι ο πρόεδρος του πολέμου», είπε ο Νικολάι Πετρόφ, ανώτερος αναλυτής στο Λονδίνου με έδρα το Κέντρο Νέων Ευρασιατικών Στρατηγικών. «Δεν έχει κανένα συμφέρον να τον λήξει».
Έχοντας δημιουργήσει την εικόνα του ηγέτη εν καιρώ πολέμου, το να ξαναγίνει πρόεδρος εν καιρώ ειρήνης θα σήμαινε μια υποβάθμιση του ρόλου του. «Όποιες κι αν είναι οι συνθήκες, δεν μπορεί να εγκαταλείψει αυτόν τον ρόλο», πρόσθεσε ο Πετρόφ στο Politico.
Καθώς η γενικευμένη επίθεση του Πούτιν στην Ουκρανία πλησιάζει τα τέσσερα χρόνια, ο Ρώσος πρόεδρος φαίνεται να έχει πιο ισχυρό λόγο για αισιοδοξία σε σχέση με τις πρώτες ημέρες του πολέμου, όταν το Κρεμλίνο πίστευε ότι θα καταλάμβανε τη χώρα μέσα σε λίγες μέρες.
Με τις ουκρανικές δυνάμεις να υποφέρουν από έλλειψη όπλων και προσωπικού, η Ρωσία έχει σημειώσει προόδους βαθιά στο έδαφος της χώρας.
Όμως η πρόοδος της Μόσχας είναι αργή — και κοστοβόρα. Οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις έχουν υποστεί εκτιμώμενες απώλειες περίπου ενός εκατομμυρίου και ο πόλεμος έχει επιβαρύνει σοβαρά την ρωσική οικονομία, η οποία απειλείται να βυθιστεί σε ύφεση.
Κι όμως, πολιτικά, ο τερματισμός της σύγκρουσης φέρει κινδύνους.
Ο αυστηρός έλεγχος που ασκεί το Κρεμλίνο στα μέσα ενημέρωσης και στο διαδίκτυο πιθανόν θα του επέτρεπε να παρουσιάσει μια ειρηνευτική συμφωνία στους Ρώσους ως νίκη. Αλλά δεν είναι αυτός που απασχολεί κυρίως τον Ρώσο πρόεδρο.
Με την φιλελεύθερη αντιπολίτευση της Ρωσίας να έχει υποχωρήσει, μια μικρή αλλά φωνακλάδικη ομάδα εθνικιστών αποτελεί τώρα τη μεγαλύτερη απειλή για την κυβέρνησή του, σύμφωνα με τον Πετρόφ. Και τους έχει υποσχεθεί μια μεγαλειώδη νίκη όχι μόνο επί της Ουκρανίας αλλά και επί αυτού που το Κρεμλίνο αποκαλεί «συλλογική Δύση».
«Υπάρχει μια επιθυμία από το πιο επιθετικό κομμάτι του στρατιωτικοπολιτικού κατεστημένου να καταστρέψει το ΝΑΤΟ», δήλωσε στην ρωσική υπηρεσία του DW ο Αλέξαντερ Μπαούνοφ, πρώην Ρώσος διπλωμάτης και τώρα ανώτερος ερευνητής στο Carnegie Russia Eurasia Center. «Να δείξουν ότι το ΝΑΤΟ δεν αξίζει τίποτα».
Από όταν ο Πούτιν συναντήθηκε με τον Τραμπ στην Αλάσκα τον περασμένο μήνα σε μια σύνοδο που ο Αμερικανός πρόεδρος παρουσίασε ως αφιερωμένη στην επίτευξη κατάπαυσης του πυρός, η Μόσχα έχει αυξήσει την εκστρατεία της υβριδικού πολέμου κατά της Ευρώπης, σύμφωνα με στρατιωτικούς αναλυτές.
Πριν από την εισβολή της Τετάρτης, ρωσικά drones είχαν επανειλημμένα εισέλθει στον πολωνικό εναέριο χώρο από τη γειτονική Λευκορωσία, κάνοντας κύκλους γύρω από πόλεις πριν να επιστρέψουν. Τον Αύγουστο, drone της Ρωσίας συνετρίβη περίπου 100 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Βαρσοβίας.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας WELT, μέλος του ομίλου Axel Springer προς POLITICO, πέντε από τα drones που πέρασαν στην Πολωνία ακολουθούσαν άμεση πορεία προς μια βάση του ΝΑΤΟ προτού παρεμποδιστούν από ολλανδικά μαχητικά F‑35 της Lockheed Martin.
Σε άρθρο γνώμης που δημοσιεύθηκε δύο ημέρες πριν τα drones διασχίσουν τα σύνορα της Πολωνίας, ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Ασφάλειας της Ρωσίας, κατηγόρησε τη Φινλανδία ότι σχεδιάζει επίθεση, απειλώντας ότι οποιαδήποτε επίθεση «θα μπορούσε να οδηγήσει στη διάλυση της φινλανδικής κρατικότητας — μια για πάντα».
Αναλυτές παρατήρησαν ότι ο λόγος στο άρθρο θύμιζε τα σημεία που χρησιμοποίησε το Κρεμλίνο πριν από την πανκλιματική εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.
Η Μόσχα έχει επίσης αρχίσει να μεταφέρει ζωτικής σημασίας βιομηχανίες, όπως η ναυπηγική, προς τα ανατολικά της χώρας, μακριά από τα σύνορα με το ΝΑΤΟ, όπως επισήμανε ο Πετρόφ. Την Παρασκευή, η Ρωσία ξεκίνησε μεγάλες στρατιωτικές ασκήσεις με τη Λευκορωσία, συμπεριλαμβανομένων περιοχών ακριβώς πέρα από τα πολωνικά σύνορα. Οι ασκήσεις αναμένεται να ολοκληρωθούν την Τρίτη.
«Ό,τι και να επιτύχει ο Πούτιν στην Ουκρανία, η αντιπαράθεση με τη Δύση δεν θα σταματήσει εκεί· θα συνεχιστεί σε διάφορες μορφές», είπε ο Πετρόφ. «Συμπεριλαμβανομένης της στρατιωτικής».
Με πράξεις όπως η εισβολή στην Πολωνία, ο Πούτιν στέλνει προειδοποίηση προς τον Τραμπ και τους Ευρωπαίους ηγέτες που συζητούν την παροχή εγγυήσεων ασφαλείας στο Κίεβο μετά από πιθανή ειρηνευτική συμφωνία, είπε ο Κιρίλ Ρόγοβ, ιδρυτής του think tank Re:Russia.
«Ο Πούτιν έδειξε ότι μπορεί να επιτεθεί σε χώρες του ΝΑΤΟ σήμερα κι αυτές να μην διαθέτουν εγγενή συστήματα άμυνας», είπε.
Οι αντικρουόμενες δηλώσεις του Τραμπ για τη δέσμευσή του στο ΝΑΤΟ και η απροθυμία του να τηρήσει τις δικές του προθεσμίες σχετικά με τις κυρώσεις προς τη Μόσχα δίνουν στον Πούτιν την αυτοπεποίθηση ότι μπορεί να ξεφύγει.
Για τον Ρώσο πρόεδρο, «τώρα ή ποτέ», προσέθεσε ο Μπαούνοφ.
Εισβολές σαν αυτήν στην Πολωνία στοχεύουν στο να φθείρουν τη Δυτική στρατιωτική συμμαχία και τη δέσμευσή της στην συλλογική άμυνα, με μικρές επιθετικές κινήσεις που δοκιμάζουν την προθυμία του ΝΑΤΟ να αντιδράσει.
Η ελπίδα, είπε ο Μπαούνοφ, είναι να αποκαλυφθεί η στρατιωτική συμμαχία ως άνευ δόντια.
Μέχρι τώρα, η αντίδραση της Ουάσινγκτον έχει επιβεβαιώσει αυτές τις ανησυχίες.
Την Πέμπτη, ο Τραμπ επανέλαβε τα σημεία συζήτησης της Μόσχας, δηλώνοντας στους δημοσιογράφους ότι «θα μπορούσε να ήταν λάθος».
Το Κρεμλίνο έχει απορρίψει τις κατηγορίες ότι τα drones ήταν σκόπιμη πρόκληση. Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας δήλωσε ότι «δεν υπήρχε σχέδιο να στοχευτούν εγκαταστάσεις» στην Πολωνία.
Η Λευκορωσία, που σύμφωνα με πολωνικές αρχές λειτούργησε ως βάση εκτόξευσης κάποιων drones, είπε ότι η είσοδος στον εναέριο χώρο ενδεχομένως να οφείλεται σε «ηλεκτρονική παρεμβολή».
«Αυτό είναι τυπικό trolling και probing κατά Πούτιν», είπε ο Ρόγοβ. «Του αρέσουν οι καταστάσεις να είναι αμφιλεγόμενες ώστε να μπορούν να ερμηνευτούν είτε ως σκόπιμες είτε ως ατυχηματικές».