Ο ήλιος είναι σχεδόν συνώνυμος της Μεσογείου, όμως τα ολοένα και πιο έντονα κύματα καύσωνα χαλούν τις διακοπές και, σε ορισμένες περιπτώσεις, απειλούν ακόμη και ζωές. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορείτε να απολαύσετε τους υπέροχους προορισμούς της – αρκεί να το κάνετε με ασφάλεια.

Η Georgia Fowkes, σύμβουλος της Altezza Travel και έμπειρη ταξιδιώτισσα, είχε συνηθίσει να διαχειρίζεται δύσκολες θερμοκρασίες, από την Ανατολική Αφρική μέχρι τη Νότια Καλιφόρνια. Όμως, όταν βρέθηκε να ιδρώνει στους σοκάκια της Ελλάδας ανάμεσα σε λευκά σπίτια και αρχαία ερείπια, περιέγραψε την εμπειρία ως ανυπόφορη.

«Ο ευρωπαϊκός καύσωνας είναι διαφορετικός», λέει στο BBC. «Είναι από εκείνους που σου ακυρώνουν τα σχέδια, σε αφήνουν χωρίς ενέργεια και σε κάνουν να αναρωτιέσαι γιατί, αλήθεια, έκλεισες ξενοδοχείο με ταράτσα μέσα στον Ιούλιο».

Τα τελευταία χρόνια, προορισμοί όπως η Ιταλία, η Ελλάδα, η Γαλλία και η Ισπανία πλήττονται ολοένα και συχνότερα από καύσωνες-ρεκόρ, αναγκάζοντας τους τουρίστες να εφευρίσκουν ευφάνταστους τρόπους για να δροσιστούν.

«Το ξενοδοχείο μας είχε υποτίθεται κλιματισμό, αλλά έκανε σαν να ξεψυχά και σταματούσε να δουλεύει από το μεσημέρι και μετά», περιγράφει η Fowkes. «Το νερό της βρύσης έβγαινε ζεστό, δεν υπήρχαν σκοτεινές κουρτίνες, κοιμόμουν με βρεγμένη πετσέτα στο στήθος και παγωμένο μπουκάλι νερό στα γόνατα, και παρ’ όλα αυτά ξυπνούσα ζαλισμένη. Κάποια στιγμή πήρα το μαξιλάρι μου και ξάπλωσα στα πλακάκια της σκάλας, σαν λιπόθυμη βικτοριανή κυρία, γιατί ήταν το μόνο μέρος που είχε λίγη δροσιά».

Οι καύσωνες που σαρώνουν τη Μεσόγειο προκαλούν όχι μόνο αναστάτωση στις διακοπές αλλά και αύξηση των θερμοπληξιών και των θανάτων σε όλη την Ευρώπη.

«Η ζώνη των τροπικών έχει στην ουσία μετατοπιστεί», εξηγεί ο Nick Cavanaugh, κλιματολόγος και ιδρυτής της Sensible Weather, εταιρείας που ασχολείται με την κλιματική πρόβλεψη. «Οι ατμοσφαιρικές κυκλοφορίες γύρω από τους τροπικούς επεκτείνονται».

Ακραίες θερμοκρασίες προβλέπονται και για το προσεχές Σαββατοκύριακο, την ώρα που η τουριστική περίοδος στην Ευρώπη κορυφώνεται.

Ο Dr Olalekan Otulana, γενικός γιατρός στο Cassiobury Court του Ηνωμένου Βασιλείου, σημειώνει ότι οι τουρίστες κινδυνεύουν ιδιαίτερα από υπερθέρμανση, καθώς πολλές από τις δραστηριότητες των διακοπών – όπως περιηγήσεις σε χωριά, πεζοπορίες ή γευσιγνωσίες – εντείνουν την έκθεση στη ζέστη. «Η ακραία ζέστη μπορεί να είναι ύπουλα επικίνδυνη», προειδοποιεί. «Ειδικά όταν οι άνθρωποι είναι χαλαροί και έξω από τις καθημερινές τους συνήθειες».

Αν δεν επιλέξετε να ταξιδέψετε βορειότερα, δείτε πώς μπορείτε να απολαύσετε τον μεσογειακό ήλιο με ασφάλεια:

Διαλέξτε προσεκτικά το κατάλυμά σας

Σε πολλές περιοχές της Νότιας Ευρώπης, ακόμα και σήμερα, υπάρχουν καταλύματα, Airbnb ή δημόσιες υποδομές χωρίς κλιματισμό. Για πολλούς επισκέπτες εκτός Ευρώπης, αυτό μπορεί να είναι έκπληξη.

«Το ρεύμα στην Ιταλία ήταν πάντα ακριβό», λέει ο Andrea Moradei, ιδρυτής του τουριστικού οργανισμού Vinarium. «Μάθαμε από παιδιά να κάνουμε οικονομία στην ενέργεια. Ανοίγεις τα παράθυρα μόνο το βράδυ, χρησιμοποιείς παντζούρια και κουρτίνες για να κρατήσεις τη ζέστη έξω».

Προτιμήστε, λοιπόν, καταλύματα σε παλιά πέτρινα ή τούβλινα κτίρια με φυσική μόνωση, ή σε υψόμετρο με καλή διαμπερή αερισμό.

Κάντε όπως οι ντόπιοι – ξεκουραστείτε το μεσημέρι

Οι ώρες μετά το μεσημεριανό είναι συνήθως οι πιο ζεστές. Γι’ αυτό, στις μεσογειακές χώρες είναι συνηθισμένο να γίνεται παύση – η γνωστή σιέστα.

«Περιορίστε τις δραστηριότητες τις μεσημεριανές ώρες», προτείνει ο Moradei. «Δεν γίνεται να γεμίσετε το πρόγραμμά σας με συνεχείς βόλτες. Ακολουθήστε το παράδειγμα των ντόπιων και αφήστε τις ώρες να κυλήσουν αργά».

Στην Ισπανία, την Ιταλία και την Ελλάδα, πολλά καταστήματα και εστιατόρια κλείνουν από τις 14:00 έως τις 17:00. Αν και μπορεί να σας φανεί χάσιμο χρόνου, ένας μικρός ύπνος ή μια ώρα ηρεμίας μπορεί να σας γεμίσει ενέργεια για τη συνέχεια. Η σιέστα δεν σημαίνει απαραίτητα ύπνος – μπορείτε να διαβάσετε, να χαλαρώσετε ή να προγραμματίσετε τα επόμενα γεύματά σας.

Προγραμματίστε έξυπνα τις επισκέψεις σας

Αν και είναι δελεαστικό να προλάβετε να δείτε τα πάντα μέσα σε λίγες μέρες, ειδικά σε μακρινό ταξίδι, οι ειδικοί συνιστούν πιο χαλαρό ρυθμό και επιλογή δραστηριοτήτων σε εσωτερικούς, δροσερούς χώρους τις πιο ζεστές ώρες.

Η Whitney Haldeman, ιδρύτρια της Atlas Adventures, θυμάται πώς διαχειρίστηκε τον καύσωνα στη Νότια Γαλλία: «Μεταφέραμε τις ξεναγήσεις νωρίς το πρωί, επιλέγαμε γεύματα σε σκιερά ή κλιματιζόμενα μέρη, αφιερώναμε χρόνο για ξεκούραση και δώσαμε έμφαση σε πιο αισθητηριακές εμπειρίες – όπως δοκιμές κρασιών σε κελάρια ή χαλάρωση στην πισίνα του ξενοδοχείου».

Τα μουσεία και οι εκκλησίες συνήθως είναι καλά αεριζόμενα και ιδανικά για να εξερευνήσετε τον πολιτισμό χωρίς να εκτεθείτε σε υπερβολική ζέστη.

Μάθετε τα σημάδια θερμοπληξίας

Τίποτα δεν χαλάει περισσότερο τις διακοπές από μια επείγουσα επίσκεψη σε ιατρικό κέντρο. Η αναγνώριση των πρώτων συμπτωμάτων εξάντλησης από τη ζέστη μπορεί να αποδειχτεί σωτήρια.

«Η ζάλη, η υπερβολική εφίδρωση και η ναυτία είναι σημάδια εξάντλησης», εξηγεί ο Dr Otulana. «Αν εξελιχθεί σε θερμοπληξία, τα συμπτώματα γίνονται πιο σοβαρά – σύγχυση, απώλεια συνείδησης, δυνατός πονοκέφαλος και απουσία εφίδρωσης, παρότι αισθάνεστε καυτός. Η θερμοκρασία μπορεί να ξεπεράσει τους 40°C, με κίνδυνο για βλάβες στα όργανα».

Ο ίδιος προτείνει συνεχή ενυδάτωση – ακόμα κι όταν δεν διψάτε. «Η σωστή ενυδάτωση είναι κρίσιμη», τονίζει.

Η Haldeman θυμάται ότι το group της έσωσε την κατάσταση με ηλεκτρολύτες, φορητά ανεμιστηράκια και ελαφριά υφάσματα. «Μία από τις συμμετέχουσες είχε φέρει ανεμιστηράκι με μπαταρία και την ζηλεύαμε όλες από τη δεύτερη μέρα», λέει γελώντας.

Ίσως να σκέφτεστε ότι οι προειδοποιήσεις για θερμοπληξία είναι υπερβολικές – ειδικά αν έχετε έρθει στη Μεσόγειο για να απολαύσετε τον ήλιο της. Όμως, όπως λέει η Fowkes: «Η ακραία ζέστη σού χαλάει ολόκληρο το ταξίδι. Δεν με ένοιαζε πια η θέα – όλοι κάναμε το ίδιο: ψάχναμε ψεκασμούς νερού, κρυβόμασταν σε σούπερ μάρκετ, μετρούσαμε ώρες μέχρι να πέσει ο ήλιος. Δεν κάναμε τουρισμό. Επιβιώναμε».