Το Ισραήλ μπήκε σε πόλεμο μετά τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, εξοπλισμένο με οπλοστάσιο που πληρώθηκε, παραδόθηκε και επανεφοδιάστηκε κυρίως από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Όπως αναφέρει σε ανάλυσή του το BBC, οι άλλοι σύμμαχοί του παρείχαν κάτι εξίσου ισχυρό: πίστωση καλής θέλησης και αλληλεγγύης, βασισμένη κυρίως στο συναίσθημα της αποστροφής για τις δολοφονίες 1.200 ανθρώπων, κυρίως Ισραηλινών αμάχων, και για την απαγωγή 251 ανθρώπων ως ομήρων στη Γάζα.
Πλέον, φαίνεται ότι αυτή η πίστωση έχει εξαντληθεί, τουλάχιστον όσον αφορά τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τον Καναδά. Οι χώρες αυτές εξέδωσαν την αυστηρότερη μέχρι στιγμής καταδίκη για τον τρόπο με τον οποίο το Ισραήλ διεξάγει τον πόλεμο στη Γάζα.
Οι κυβερνήσεις τους καλούν το Ισραήλ να σταματήσει τη νέα του επίθεση, την οποία ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δηλώνει ότι θα οδηγήσει στην καταστροφή της Χαμάς, την απελευθέρωση των υπολοίπων ομήρων και την επιβολή άμεσου ισραηλινού στρατιωτικού ελέγχου σε όλη τη Γάζα.
Η κοινή δήλωση απορρίπτει τα επιχειρήματα του Νετανιάχου και ζητά κατάπαυση του πυρός. Οι τρεις κυβερνήσεις αναφέρουν ότι «αντιτίθενται σθεναρά στην επέκταση των στρατιωτικών επιχειρήσεων του Ισραήλ στη Γάζα» προσθέτοντας: «Το επίπεδο της ανθρώπινης οδύνης στη Γάζα είναι ανυπόφορο».
Ζητούν την απελευθέρωση των υπόλοιπων ομήρων και υπενθυμίζουν ότι μετά τη «φρικτή επίθεση» της 7ης Οκτωβρίου πίστεψαν πως το Ισραήλ «είχε το δικαίωμα να υπερασπιστεί τους Ισραηλινούς απέναντι στην τρομοκρατία. Αλλά αυτή η κλιμάκωση είναι απολύτως δυσανάλογη».
Η απόφαση του Νετανιάχου να επιτρέψει «ελάχιστη» παροχή τροφίμων στη Γάζα χαρακτηρίστηκε «εντελώς ανεπαρκής» από τις τρεις κυβερνήσεις.
Ο Νετανιάχου απάντησε ότι «οι ηγέτες του Λονδίνου, της Οττάβα και του Παρισιού προσφέρουν ένα τεράστιο έπαθλο για τη γενοκτονική επίθεση κατά του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου και ταυτόχρονα προσκαλούν σε περισσότερες τέτοιες θηριωδίες».
Υποστήριξε ότι ο πόλεμος θα μπορούσε να τελειώσει εάν η Χαμάς επέστρεφε τους ομήρους, κατέθετε τα όπλα, συμφωνούσε στην εξορία των ηγετών της και η Γάζα αποστρατιωτικοποιούνταν. «Καμία χώρα δεν μπορεί να αναμένεται να αποδεχθεί κάτι λιγότερο και το Ισραήλ σίγουρα δεν θα το κάνει», δήλωσε.
Ο Νετανιάχου, για τον οποίο έχει εκδοθεί ένταλμα σύλληψης από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για πιθανά εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, το οποίο έχει απορρίψει χαρακτηρίζοντάς το «αντισημιτικό», δέχεται έντονες διεθνείς πιέσεις να τερματίσει τον αποκλεισμό της Γάζας, ύστερα από προειδοποίηση αξιόπιστης διεθνούς έρευνας για επικείμενο λιμό.
Κατά τη διάρκεια συνόδου στο Λονδίνο μεταξύ ΕΕ και Ηνωμένου Βασιλείου, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, χαρακτήρισε την ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα «τραγωδία κατά την οποία παραβιάζεται συστηματικά το διεθνές δίκαιο και ολόκληρος ο πληθυσμός υφίσταται δυσανάλογη στρατιωτική βία».
«Πρέπει να διασφαλιστεί ασφαλής, άμεση και ανεμπόδιστη πρόσβαση στην ανθρωπιστική βοήθεια», δήλωσε.
Η απρόθυμη απόφαση του Νετανιάχου να επιτρέψει την είσοδο περιορισμένων προμηθειών επικρίθηκε από τους υπερεθνικιστές συμμάχους του στον κυβερνητικό συνασπισμό.
Ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας, Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ, ο οποίος έχει καταδικαστεί το 2007 για υποκίνηση σε ρατσισμό και υποστήριξη εξτρεμιστικής εβραϊκής οργάνωσης που το Ισραήλ ταξινομεί ως τρομοκρατική, παραπονέθηκε ότι η απόφαση του Νετανιάχου θα «τροφοδοτήσει τη Χαμάς και θα της δώσει οξυγόνο, ενώ οι όμηροί μας σαπίζουν σε τούνελ».
Μόλις πέντε φορτηγά κατάφεραν να περάσουν στη Γάζα τη Δευτέρα, καθώς τα ισραηλινά στρατεύματα προέλαυναν και αεροπορικές και πυροβολικές επιθέσεις σκότωσαν περισσότερους Παλαιστίνιους αμάχους, μεταξύ των οποίων και πολλά μικρά παιδιά.
Οι κατακριτές της καταστροφής της Γάζας από το Ισραήλ και της θανάτωσης δεκάδων χιλιάδων Παλαιστινίων αμάχων αναφέρουν ότι οι κυβερνήσεις της Γαλλίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και του Καναδά καθυστέρησαν πολύ να αντιδράσουν.
Πολλοί από αυτούς διαδηλώνουν εδώ και μήνες ενάντια στους θανάτους και την καταστροφή στη Γάζα και ενάντια στις δολοφονίες Παλαιστινίων αμάχων και τις κατασχέσεις γης στη Δυτική Όχθη, το άλλο μέρος των παλαιστινιακών εδαφών, κατά τη διάρκεια στρατιωτικών επιχειρήσεων και επιδρομών από ένοπλους Εβραίους εποίκους.
Ωστόσο, στην πολιτική των πολέμων, μερικές φορές ένα μόνο περιστατικό αποκτά τέτοιο συμβολικό βάρος που μπορεί να αναγκάσει κυβερνήσεις σε δράση. Αυτή τη φορά, ήταν η δολοφονία στις 23 Μαρτίου από ισραηλινές δυνάμεις στη Γάζα 15 διασωστών και εργαζομένων σε ανθρωπιστικές οργανώσεις.
Προηγήθηκε η παραβίαση της εκεχειρίας από το Ισραήλ στις 18 Μαρτίου με μαζικούς αεροπορικούς βομβαρδισμούς, έπειτα από παύση δύο μηνών.
Πέντε ημέρες μετά την επανέναρξη του πολέμου, ισραηλινή μονάδα επιτέθηκε σε ιατρική αυτοκινητοπομπή, καλύπτοντας με άμμο τους νεκρούς και τα γεμάτα σφαίρες οχήματα. Η εκδοχή του Ισραήλ διαψεύστηκε όταν ανακτήθηκε κινητό τηλέφωνο από ένα πτώμα σε ομαδικό τάφο.
Ο κάτοχός του είχε καταγράψει το περιστατικό προτού σκοτωθεί. Το βίντεο απέδειξε ότι τα ασθενοφόρα και τα οχήματα έκτακτης ανάγκης δέχτηκαν συστηματική επίθεση, έως ότου σχεδόν όλοι οι επιβαίνοντες σκοτώθηκαν.
Από τότε, οι ανησυχίες εντείνονται όχι μόνο στους συνήθεις επικριτές του Ισραήλ. Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι του Ισραήλ, με επικεφαλής τον πρόεδρο Μακρόν της Γαλλίας, σκλήρυναν τη γλώσσα τους. Η πρόσφατη κοινή δήλωση αποτελεί τη σκληρότερη μέχρι στιγμής κριτική τους.
Ανώτερη ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή που συμμετείχε στις συνομιλίες δήλωσε ότι η σκληρή γλώσσα αντικατοπτρίζει «πραγματική πολιτική οργή για την ανθρωπιστική κατάσταση, μια αίσθηση ότι έχει ξεπεραστεί ένα όριο και ότι η παρούσα ισραηλινή κυβέρνηση φαίνεται να ενεργεί ατιμώρητα».
Ακόμα πιο ανησυχητικά για το Ισραήλ, η δήλωση καταλήγει: «Δεν θα παραμείνουμε θεατές όσο η κυβέρνηση Νετανιάχου συνεχίζει αυτές τις κατάφωρες ενέργειες. Αν το Ισραήλ δεν σταματήσει τη νέα στρατιωτική επιχείρηση και δεν άρει τους περιορισμούς στην ανθρωπιστική βοήθεια, θα λάβουμε περαιτέρω συγκεκριμένα μέτρα ως απάντηση».
Δεν διευκρινίζεται ποια θα είναι αυτά τα μέτρα. Οι κυρώσεις είναι μια πιθανότητα. Ένα ακόμα πιο σημαντικό βήμα θα ήταν η αναγνώριση της Παλαιστίνης ως ανεξάρτητου κράτους.
Η Γαλλία εξετάζει το ενδεχόμενο να ενταχθεί στα 148 υπόλοιπα κράτη που το έχουν ήδη πράξει, σε συνέδριο που συνδιοργανώνει με τη Σαουδική Αραβία στη Νέα Υόρκη στις αρχές Ιουνίου. Το Ηνωμένο Βασίλειο, επίσης, έχει συζητήσει με τους Γάλλους το θέμα της αναγνώρισης της Παλαιστίνης.
Το Ισραήλ αντιδρά έντονα, υποστηρίζοντας ότι μια τέτοια πράξη θα αποτελούσε νίκη για τη Χαμάς. Ωστόσο, ο τόνος της δήλωσης των Γάλλων, των Καναδών και των Βρετανών υποδηλώνει ότι το Ισραήλ χάνει πλέον την ικανότητα να τους ασκεί πίεση.
