Η μόδα είναι ένας κόσμος γεμάτος αντιθέσεις, καινοτομία και δημιουργικότητα. Από τη μια πλευρά αποτελεί μέσο προσωπικής έκφρασης και από την άλλη καθρεφτίζει την κοινωνία, την κουλτούρα και τις αλλαγές κάθε εποχής. Έτσι, το ερώτημα «ποιος είναι ο σπουδαιότερος σχεδιαστής όλων των εποχών;» δεν μπορεί να απαντηθεί εύκολα. Δεν υπάρχει μία και μοναδική απάντηση, γιατί κάθε σχεδιαστής άφησε το δικό του αποτύπωμα και συνέβαλε με διαφορετικό τρόπο στην εξέλιξη της μόδας.

Το περιοδικό Women’s Wear Daily (WWD) προσπάθησε να ρίξει φως σε αυτό το ζήτημα, ζητώντας από σημαντικούς σύγχρονους δημιουργούς να επιλέξουν τρεις σχεδιαστές που θεωρούν ότι επηρέασαν περισσότερο τον 20ό και τον 21ο αιώνα. Από τις απαντήσεις ξεχώρισε μια τριάδα που έχει καθορίσει όσο λίγοι την ιστορία της μόδας και είναι οι Coco Chanel, Christian Dior και Yves Saint Laurent.

Coco Chanel

Η Chanel δεν έφερε απλώς νέα ρούχα, έφερε έναν ολόκληρο νέο τρόπο ζωής. Απλοποίησε τις γραμμές, έβαλε στην άκρη τους περιορισμούς των κορσέδων και καθιέρωσε το μικρό μαύρο φόρεμα, το tweed κοστούμι, έβαλε αλυσίδα στην τσάντα για να ελευθερώσει τα χέρια και μετέτρεψε τα πλεκτά ως κομψά αλλά άνετα κομμάτια. Έκανε την κομψότητα προσιτή και ταυτόχρονα διαχρονική. Ακόμα και σήμερα, ολόκληρη η φιλοσοφία της εμπνέει σχεδιαστές που αναζητούν την ισορροπία ανάμεσα στην πρακτικότητα και τη θηλυκότητα.

Christian Dior

Με το «New Look» του το 1947, ο Dior ανανέωσε ριζικά τη μόδα. Σε μια μεταπολεμική κοινωνία που είχε μάθει στην απλότητα, εκείνος πρότεινε πλούσιες φούστες, τονισμένη μέση και πολυτέλεια. Ο Dior έφερε πίσω τη θηλυκότητα και έβαλε τη γυναικεία σιλουέτα στο επίκεντρο, θέτοντας τις βάσεις για δεκαετίες υψηλής ραπτικής.

Yves Saint Laurent

Ο Saint Laurent άλλαξε τους κανόνες. Έδωσε στις γυναίκες την ελευθερία να φορούν παντελόνι σε μια εποχή που θεωρούνταν ανδρικό προνόμιο, και το εμβληματικό του «Le Smoking» άνοιξε δρόμους για την ισότητα μέσα από τη μόδα. Παράλληλα, μετέφερε την τέχνη και τον πολιτισμό στις συλλογές του, δείχνοντας ότι η μόδα μπορεί να είναι και πολιτική και καλλιτεχνική πράξη.

Δίπλα στη χρυσή τριάδα, δεν θα μπορούσαν να λείπουν και άλλες εμβληματικές φιγούρες. Ο Cristóbal Balenciaga ονομάστηκε «αρχιτέκτονας της μόδας» για την αξεπέραστη ικανότητά του να «σμιλεύει» το ύφασμα με γεωμετρική ακρίβεια. Οι καθαρές του γραμμές και οι τολμηρές του σιλουέτες επηρέασαν σχεδιαστές όπως ο Oscar de la Renta και ο Nicolas Ghesquière. Στην ίδια λίστα βρίσκουμε πιο ανατρεπτικές προσωπικότητες όπως η Rei Kawakubo (Comme des Garçons), που ανέτρεψε την έννοια της «φορεσιμότητας» στη μόδα, ή η Miuccia Prada, η οποία έδειξε ότι η πολυτέλεια μπορεί να είναι ταυτόχρονα μίνιμαλ, πειραματική και αντισυμβατική.

Η ιστορία της μόδας είναι γεμάτη με πρωτοπόρους. Από την Madeleine Vionnet, που ανακάλυψε την κομψότητα της λοξής κοπής, και την Elsa Schiaparelli, που έφερε τον σουρεαλισμό στα ρούχα, μέχρι τους πιο πρόσφατους Alexander McQueen, John Galliano, Martin Margiela και Karl Lagerfeld. Ο καθένας έβαλε τη δική του υπογραφή: Ο McQueen με την θεατρικότητα και τον σκοτεινό ρομαντισμό, ο Galliano με την εκρηκτική φαντασία και την αφήγηση, ο Margiela με την αποδόμηση και την ανώνυμη δημιουργία και ο Lagerfeld με την αστείρευτη ενέργεια και την αναγέννηση οίκων όπως η Chanel και η Fendi.

Ακόμα και οι ίδιοι οι σχεδιαστές μιλούν με δέος για τους προκατόχους τους. Ο Manolo Blahnik χαρακτήρισε τον Balenciaga «θεϊκό μάστορα», ενώ για τον Saint Laurent είπε ότι ήταν «ο μεγαλύτερος σύγχρονος σχεδιαστής». Η Sarah Burton μίλησε για τον Alexander McQueen ως «μια ιδιοφυΐα που ξεπέρασε τα όρια της μόδας», ενώ ο Tommy Hilfiger τόνισε ότι η Chanel «δημιούργησε όχι μόνο ρούχα, αλλά ολόκληρη κουλτούρα».

Η αλήθεια είναι ότι η μόδα δεν είναι διαγωνισμός. Δεν μετριέται σε αριθμούς ή βραβεία, αλλά σε ιδέες που άγγιξαν τις ζωές μας. Ο μεγαλύτερος σχεδιαστής δεν είναι ένας, αλλά όλοι εκείνοι που άλλαξαν τον τρόπο που βλέπουμε τον εαυτό μας μέσα από τα ρούχα. Κάθε εποχή και κάθε κοινωνία έχει τους δικούς της πρωτοπόρους.