Το Μονοδένδρι είναι από εκείνα τα χωριά του Ζαγορίου που σίγουρα κάποια στιγμή όλοι θα πρέπει να συμπεριλάβουν στην ταξιδιωτική τους ατζέντα. Πρόκειται για έναν υπέροχο προορισμό  με εικόνες που γεμίζουν το βλέμμα, αλλά και τη φωτογραφική μνήμη του μυαλού. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, και το γεγονός ότι αρκετοί είναι εκείνοι που το αποκαλούν και ως το πέτρινο στολίδι του Ζαγορίου.

Το όμορφο αυτό χωριό του Ζαγορίου, λοιπόν, συναντάται στη βόρεια πλευρά του Ζαγορίου, χτισμένο σε υψόμετρο μεγαλύτερο των 1.000 μέτρων, ενώ μόλις 40 χλμ. το χωρίζουν από την πρωτεύουσα του νομού, τη μελαγχολική πόλη των Ιωαννίνων. Αυτό που οι περισσότεροι αναγνωρίζουν είναι ο συνδυασμός τόσο της φυσικής ομορφιάς ολόγυρά του, όσο και της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής που το χαρακτηρίζει.

Ένα από τα πιο συγκλονιστικά στοιχεία του χωριού είναι και η στρατηγική τοποθεσία του, μεταξύ του εντυπωσιακού φαραγγιού του Βίκου, των πύργων της Οξιάς και των καταπράσινων πλαγιών της Τύμφης και της Αστράκας.

Όσο για την ονομασία του, διάφορες εικασίες αναφέρουν ότι αυτή προέρχεται από το ένα και μοναδικό τεράστιο έλατο που δέσποζε επιβλητικό στο χωριό μέχρι και το 1840.

Μονοδένδρι: Κλασικό δείγμα της ηπειρώτικης αρχιτεκτονικής

Το Μονοδένδρι γνώρισε σπουδαία οικονομική και εμπορική ανάπτυξη κατά τον 17ο και 18ο αιώνα. Μια πραγματικότητα που αντανακλάται μέχρι σήμερα και στα υπέροχα πέτρινα αρχοντικά, σχολεία και εκκλησίες που δημιουργήθηκαν από τους ευεργέτες του χωριού. Ανάμεσά τους και οι αδερφοί Ριζάρη, που ίδρυσαν και την Ριζάρειο Εκκλησιαστική Σχολή, σημείο αναφοράς για το χωριό.

Από τα πιο χαρακτηριστικά στοιχεία του χωριού η αρχιτεκτονική των κτιρίων του, η οποία μαζί με εκείνη της γειτονικής Βίτσας, αποτελούν εξαιρετικά δείγματα της τεχνοτροπίας των μαστόρων της Ηπείρου. Μια βόλτα στα πέτρινα σοκάκια του χωριού με τα πετρόχτιστα αρχοντικά και τα υπέροχα σπίτια είναι αρκετή για να ταξιδέψει κανείς στο χρόνο. Όλα εδώ ακολουθούν την παραδοσιακή τεχνοτροπία της περιοχής, με βασικό χαρακτηριστικού τους το γκρίζο χρώμα από τις πέτρες της περιοχής.

Στα όσα αξίζει κανείς να παρατήσει από κοντά στο Μονοδένδρι οι πέτρινοι πύργοι στην Οξιά, η εκκλησία του Αγίου Αθανασίου στην πλατεία του χωριού, καθώς και η διάσημη μονή της Αγίας Παρασκευής, σκαρφαλωμένη σε κάθετους επιβλητικούς βράχους λίγο έξω από το χωριό.