Καθώς οι θερμοκρασίες στην Ευρώπη ανεβαίνουν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα και η εμπειρία του καλοκαιρινού ταξιδιού σε μεσογειακά hotspots γίνεται όλο και πιο απαιτητική, μια νέα τάση διαμορφώνεται στον κόσμο του τουρισμού: οι δροσερές διακοπές ή coolcations.
Ολοένα και περισσότεροι ταξιδιώτες -από έμπειρους baby boomers μέχρι νέους που ταξιδεύουν για πρώτη φορά- αποφεύγουν τον καύσωνα, τον συνωστισμό και τις υψηλές τιμές, στρέφοντας το βλέμμα τους σε πιο ήπια κλίματα, όπως αυτά της Σκανδιναβίας, της Βαλτικής και της Ισλανδίας.
Για ορισμένους, η γοητεία της κράτησης ενός ταξιδιού σε μεσογειακούς προορισμούς όπως η Ιταλία, η Ελλάδα και η Ισπανία τον Ιούλιο και τον Αύγουστο έχει χάσει τη λάμψη της.
Αντιθέτως, ένα αυξανόμενο κύμα παραθεριστών φαίνεται να δίνει προτεραιότητα στα καλοκαιρινά ταξίδια στη βόρεια Ευρώπη για να ξεφύγουν από τον καύσωνα.
«Αν ανατρέξουμε στη μεταπανδημική περίοδο, από το 2022 έως και το καλοκαίρι του 2023, η Νότια Ευρώπη γνώρισε έκρηξη δημοτικότητας», ανέφερε στο CNBC ο διευθύνων σύμβουλος της Intrepid Travel, James Thornton.

«Ένιωθα ότι όλοι έπρεπε να επιστρέψουν στη Μεσόγειο, στην Ιταλία, στην Ελλάδα, στην Ισπανία, επειδή δεν είχαν την ευκαιρία για μερικά χρόνια να το κάνουν αυτό. Αυτό που συνέβαινε ήταν ότι υπήρχε συνωστισμός, ήταν συχνά ακριβό και έβλεπες να συμβαίνουν διάφορες φυσικές προκλήσεις -συχνά ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής», δήλωσε ο Thornton.
«Αυτό που είδαμε αντίστροφα είναι το 2024 και τώρα προς το 2025, η ζήτηση για ανθρώπους που θέλουν να ταξιδέψουν στην κορύφωση του καλοκαιριού, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, σε προορισμούς που παραδοσιακά θα ήταν πιο δροσεροί προορισμοί της βόρειας Ευρώπης», πρόσθεσε.
Για τους πελάτες της στο Ηνωμένο Βασίλειο, η Thornton δήλωσε ότι η Intrepid Travel σημείωσε αύξηση 50% στις κρατήσεις για ταξίδια προς την Ισλανδία, την Εσθονία και τη Σκανδιναβία για την περίοδο Ιουλίου- Αυγούστου, ενώ οι κρατήσεις προς τη νότια Ευρώπη μετατοπίστηκαν στην ενδιάμεση περίοδο.
Οι κρατήσεις της Intrepid Travel για την Ιταλία από τον Απρίλιο έως τον Ιούνιο και από τον Σεπτέμβριο έως τον Οκτώβριο αυξήθηκαν κατά 16%, ενώ οι κρατήσεις για την Ελλάδα για τις ίδιες αντίστοιχες περιόδους αυξήθηκαν κατά 37%.
Οι κρατήσεις προς τη νότια Ευρώπη για τον Ιούλιο- Αύγουστο, ωστόσο, μειώθηκαν κατά 15%, δήλωσε ο Thornton, προσθέτοντας ότι αναμένει ότι η τάση αυτή θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια.
«Οι ημέρες των καλοκαιρινών διακοπών στη νότια Ευρώπη φαίνεται ότι μπορεί να είναι μετρημένες», δήλωσε ο Thornton.
Μια συνειδητή απόφαση

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι δύο μεγαλύτεροι οδηγοί της φετινής τάσης για coolcation ήταν οι baby boomers -γεννημένοι μεταξύ 1946 και 1964- και οι ταξιδιώτες που ταξιδεύουν για πρώτη φορά ηλικίας 18 έως 35 ετών.
«Η αύξηση προέρχεται σε μεγάλο βαθμό από τους baby boomers στα 50 και 60 τους χρόνια. Έτσι, τα παιδιά έχουν φύγει από το σπίτι, η υποθήκη έχει εξοφληθεί, έχουν περισσότερο ελεύθερο χρόνο για να βγουν και να δουν τον κόσμο και ίσως επηρεάζονται λιγότερο από τις πιέσεις του κόστους ζωής», δήλωσε ο Thornton.
«Η δεύτερη ομάδα βρίσκεται στην πραγματικότητα στο αντίθετο άκρο της κλίμακας, που είναι οι ταξιδιώτες που ταξιδεύουν για πρώτη φορά. Έτσι, για αυτούς τους ανθρώπους, είναι νέοι στην καριέρα τους, συχνά οδηγούνται από εμπειρίες αντί για αγαθά και η πραγματικότητα της ιδιοκτησίας σπιτιού… είναι λιγότερο σημαντική ή ίσως λιγότερο εφικτή».
Η Ρώμη, η Βαρκελώνη και η Αθήνα συγκαταλέγονται συνήθως στους πιο δημοφιλείς καλοκαιρινούς προορισμούς της Ευρώπης. Αλλά οι συνθήκες καύσωνα στη νότια Ευρώπη έχουν πλήξει σκληρά την καλοκαιρινή ταξιδιωτική περίοδο.
Πέρυσι, η Ευρώπη πέρασε το θερμότερο καλοκαίρι που έχει καταγραφεί ποτέ, και οι ακτιβιστές έχουν προειδοποιήσει ότι η ζέστη- ρεκόρ τον Μάρτιο θα μπορούσε να τροφοδοτήσει τις συνθήκες για σκληρότερους καύσωνες και πυρκαγιές τους επόμενους μήνες.
Η Jenny Southan, διευθύνουσα σύμβουλος της Globetrender, του κορυφαίου πρακτορείου πρόβλεψης ταξιδιωτικών τάσεων στον κόσμο, δήλωσε ότι αναμένει ότι η τάση για coolcation θα ενταθεί καθώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής επιδεινώνονται και γίνονται πιο απρόβλεπτες.
«Η τάση για “δροσερές διακοπές” αντανακλά τη συνειδητή απόφαση μιας αυξανόμενης μερίδας καταναλωτών να αποφύγουν την πιο έντονη καλοκαιρινή ζέστη και τις πυρκαγιές που εκδηλώνονται σε ορισμένα μέρη του κόσμου σε ετήσια βάση», δήλωσε η Southan στο CNBC.
«Αντί να αποφεύγουν εντελώς τα hotspots στη Μεσόγειο, για παράδειγμα, ταξιδεύουν την άνοιξη και το φθινόπωρο, ενώ τον Ιούλιο και τον Αύγουστο επιλέγουν μέρη όπως η Νορβηγία και η Φινλανδία που είναι πιο εύκρατα», πρόσθεσε.
Ποιοι είναι οι «νικητές» αυτής της τάσης

Για τις χώρες της βόρειας Ευρώπης, όπως η Σουηδία και η Εσθονία, η ανερχόμενη τάση για δροσερές διακοπές αποτελεί μια οικονομική ευκαιρία.
Εκπρόσωπος της εταιρείας μάρκετινγκ Visit Sweden δήλωσε ότι, ενώ οι coolcations μπορούν να θεωρηθούν «μια νέα κινητήρια δύναμη», παραμένει δύσκολο να ειπωθεί αν αποτελούν τον κύριο λόγο για οποιαδήποτε ανάκαμψη του τουρισμού.
«Υπάρχουν πολλές κινητήριες δυνάμεις που παίζουν ρόλο όταν αποφασίζει κανείς για το είδος των διακοπών και τον προορισμό των διακοπών. Δεν έχουμε ακριβείς αριθμούς σχετικά με το μέγεθος της τάσης ή από πού προέρχονται. Η τάση, αν συνεχιστεί, βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο», δήλωσε η Visit Sweden.
Από την πλευρά του, το τουριστικό γραφείο της Εσθονίας δήλωσε ότι «σίγουρα καλωσορίζει» την αυξανόμενη επιθυμία των παραθεριστών να αναζητήσουν πιο δροσερά κλίματα.
«Το βλέπουμε περισσότερο ως μια μακροπρόθεσμη τάση, καθώς και άλλοι παράγοντες, εκτός από τη θερμοκρασία, είναι επίσης πιθανό να επηρεάσουν τη συμπεριφορά των καταναλωτών, όπως ο υπερτουρισμός σε ορισμένα δημοφιλή θέρετρα και η αυξανόμενη επιθυμία να αποδράσουν σε πιο ήσυχες τοποθεσίες και να επανασυνδεθούν με τη φύση», δήλωσε στο CNBC η Anneli Lepp, διευθύντρια του Οργανισμού Τουρισμού της Εσθονίας.
Η Lepp δήλωσε ότι δεν περιμένει να δει μια μαζική κίνηση ταξιδιωτών που αναζητούν παραδοσιακές διακοπές στην παραλία για ηλιοθεραπεία για να κλείσουν ένα ταξίδι στην Εσθονία, σημειώνοντας ότι η χώρα της Βαλτικής «τείνει να προσελκύει όσους αναζητούν πιο δραστήριες, πεζοπορικές και υπαίθριες περιπέτειες».

Η Southan της Globetrender δήλωσε ότι ένα από τα οφέλη των ταξιδιωτών που αναζητούν ηπιότερες θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής αιχμής θα είναι να σταματήσει ο συνωστισμός σε μέρη που προηγουμένως κατακλύζονταν από τουρίστες.
«Θα είναι μια ευκαιρία για επαναφορά και για τις οικονομίες να επαναφέρουν την ισορροπία του έτους τους, ώστε να μην εργάζονται ασταμάτητα επί τέσσερις μήνες (όπως συμβαίνει στην Ίμπιζα και σε πολλά ελληνικά νησιά, για παράδειγμα). Αντιθέτως, θα βρουν τρόπους να προσελκύουν ταξιδιώτες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, παρέχοντας μια πιο βιώσιμη πηγή εισοδήματος και ασκώντας λιγότερη πίεση στις υποδομές», δήλωσε η Southan.
Στα επόμενα χρόνια, η Southan δήλωσε ότι οι περισσότεροι άνθρωποι θα επιδιώξουν να εγκαταλείψουν τα μέρη που ζουν όταν κάνει πολύ ζέστη, σημειώνοντας ότι υπάρχουν περιοχές στην Ιταλία που έχουν επιδείξει αυτή τη συμπεριφορά εδώ και δεκαετίες.
«Ο ήλιος δεν είναι πλέον κάτι που πρέπει να λατρεύουμε», δήλωσε η Southan.