Αγαπηδάκη: Ένα στα έξι παιδιά στη χώρα μας αυτοτραυματίζεται

Στις σοβαρές διαστάσεις που λαμβάνει στη χώρα μας το φαινόμενο του αυτοτραυματισμού παιδιών και εφήβων, με τα στοιχεία να δείχνουν σημαντική άνοδο τα τελευταία χρόνια αλλά και για την πρόσφατη ενημερωτική καμπάνια, εστίασε η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη στην εκπομπή του ΕΡΤnews «10 με τόνο» την Κυριακή 7/12.

«Είναι όντως ψηλά τα ποσοστά και είναι κάτι το οποίο παρέμενε στη σκιά, παρέμενε κάτω από το χαλί. Αφορά ένα πολύ υψηλό ποσοστό παιδιών στη χώρα μας, το ποσοστό έχει αυξηθεί τα τελευταία δέκα χρόνια. Μιλάμε για το 20% των παιδιών, ένα στα έξι παιδιά στη χώρα μας, αυτοτραυματίζεται και από την έρευνα που είδαμε διαπιστώσαμε ότι υπάρχει ένα πολύ υψηλό ποσοστό παιδιών, τα οποία ξέρουν άνω του 70% κάποιον φίλο τους που τραυματίζεται, που σημαίνει ότι το 20% το ένα στα έξι, είναι υπερεκτιμημένο. Στην πραγματικότητα είναι μεγαλύτερο», ανέφερε η ίδια, εξηγώντας ότι τα πραγματικά ποσοστά είναι πιθανότατα ακόμη υψηλότερα, καθώς τα παιδιά φοβούνται να μιλήσουν γι’ αυτό.

Μάλιστα, ιδιαίτερη αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι τα πρώτα τηλεφωνήματα μετά την καμπάνια προήλθαν από γονείς παιδιών ηλικίας 10 έως 13 ετών, τα οποία είχαν εμφανίσει σημάδια αυτοτραυματισμού.

Τι οδηγεί τα παιδιά στον αυτοτραυματισμό

«Αυτά που ξέρουμε όλα αυτά τα χρόνια και τα οποία δεν είχαμε φανταστεί ότι μπορεί να οδηγήσουν σε κάτι τέτοιο, κατ’ αρχήν τα παιδιά δυσκολεύονται πάρα πολύ με τα αρνητικά συναισθήματα, όπως είναι ο θυμός, η απελπισία. Αισθάνονται συχνά φόβο, άγχος και όλα αυτά δεν μπορούν να τα διαχειριστούν και επιλέγουν έναν τρόπο ο οποίος είναι σωματικός. Δηλαδή, το να αυτοτραυματίζονται τα ανακουφίζει από τον ψυχικό πόνο που αισθάνονται. Καταλαβαίνετε πόσο σοβαρό είναι αυτό. Να μην μπορείς να αντέξεις τον πόνο τον ψυχικό και να προκαλέσεις ένα σωματικό πόνο για να σε αποσπάσει από αυτόν», εξήγησε η αναπληρώτρια υπουργός για τα αίτια που οδηγούν στον αυτοτραυματισμό τα παιδιά.

Αρκετά περιστατικά καταλήγουν στα επείγοντα, όχι με πρόθεση αυτοκτονίας, αλλά επειδή «το τραύμα μπορεί να είναι πιο βαθύ», αποκαλύπτοντας έτσι το πρόβλημα.

Ακόμη, είπε για τους συνηθέστερους τρόπους αυτοτραυματισμού: «Οι πιο συχνές μορφές αυτοτραυματισμού, αν με ρωτάτε, αυτό είναι τα κοψίματα τα οποία γίνονται με αιχμηρά αντικείμενα, μπορεί να είναι ένας διαβήτης, μπορεί να είναι ένας χάρακας, μπορεί να είναι ένα ξυράφι, μπορεί να είναι οτιδήποτε ή καψίματα. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι που οι έφηβοι και οι νέοι αυτοτραυματίζονται σε μια προσπάθεια να εκτονώσουν τον πόνο που βιώνουν».

«Τα παιδιά δεν το κάνουν για να τραβήξουν την προσοχή. Το κάνουν γιατί υποφέρουν», τόνισε επίσης η κα Αγαπηδάκη.

Και συνέχισε, «Να το πω απλά δεν είναι κάτι το οποίο κάνουν οι έφηβοι και οι νέοι σε μια προσπάθεια να ανταγωνιστούν διαδικτυακά συνομηλίκους τους. Μιλάμε για κάτι το οποίο αφορά ψυχική δυσκολία των παιδιών να αντέξουν μια πραγματικότητα η οποία τα έχει συνεχώς συνδεδεμένα ψηφιακά, στην πραγματικότητα, αισθάνονται πολύ μεγάλη μοναξιά, έχουν αποξένωση, δυσκολεύονται πολύ. Σκεφτείτε ότι αυτή η γενιά έχει περάσει την πανδημία, έχει περάσει μια σειρά από αρνητικά συμβάντα που έχουμε ζήσει όλοι ως ανθρωπότητα. Δεν έχει όμως τα ψυχικά εργαλεία για να τα βγάλει πέρα και υπάρχει αύξηση του αυτοτραυματισμού, ακριβώς για αυτό το λόγο, διότι οι έφηβοι δυσκολεύονται να καταλάβουν, να αντέξουν όσα συμβαίνουν γύρω τους και αποφορτίζουν με αυτόν τον τρόπο ή μπορεί να αισθάνονται ένα βαθύ ψυχικό κενό. Αυτό που λέμε δεν έχει νόημα κάτι, δεν έχει νόημα να πάω στο σχολείο, δεν έχει νόημα να κάνω δραστηριότητες, δεν έχω ένα κίνητρο, δεν βρίσκω ανακούφιση στις παρέες μου, δεν νιώθω ότι με καταλαβαίνουν. Όλα αυτά τα δυσάρεστα πράγματα συσσωρεύονται και βρίσκουν μια διέξοδο που είναι σωματική, ας το πούμε, με τα κοψίματα».

Όσον αφορά το ρόλο των social media τόνισε: «Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν έμμεση αλλά σημαντική επίδραση. (…) Τα παιδιά είναι συνεχώς συνδεδεμένα ψηφιακά αλλά όχι συναισθηματικά. (…) Είμαστε μόνοι μας με το κινητό μας. Ζούμε παράλληλες ζωές και δεν συναντιόμαστε. Αυτό ενισχύει τη μοναξιά, την αποξένωση και συμβάλλει στην αύξηση άγχους και κατάθλιψης διεθνώς».

Η καμπάνια αποτελεί μέρος ενός νέου προγράμματος του Υπουργείου Υγείας, που παρέχει δωρεάν υπηρεσίες ψυχικής υγείας σε νέους και οικογένειες.

«Κάθε μέρα, Δευτέρα με Παρασκευή να κλείσουν ραντεβού, καλώντας στα τηλέφωνα 2107462290 – 2107462281. Παρέχονται μια σειρά από δωρεάν υπηρεσίες και στα παιδιά και στους γονείς, οι οποίες αν τις έκαναν οι γονείς από μόνοι τους θα ήταν πάρα πολύ κοστοβόρες, τα δίνουμε όλα δωρεάν και σε όλη τη χώρα και μέσω τηλεψυχιατρικής. Άρα οποιοσδήποτε έφηβος νέος αντιμετωπίζει τέτοια προβλήματα, παρακαλώ θερμά να μιλήσει σε κάποιον ο οποίος είναι κοντά του να ζητήσει βοήθεια, είναι πολύ σημαντικό να ζητάμε βοήθεια όταν δυσκολευόμαστε».

Ακόμη για το πώς ο γονιός θα καταλάβει ότι συμβαίνει αυτό στο παιδί του υπογράμμισε: «Είναι ένα βασικό σημάδι ότι το παιδί, ας πούμε, πάει σε αθλητικές δραστηριότητες συνήθως με το κοντομάνικο και παρατηρούμε ότι κρύβει τα χέρια, κρύβει τα άκρα του. Μπορεί να παρατηρήσει ο γονιός ότι υπάρχει μια συγκέντρωση αιχμηρών εργαλείων σε κάποιο συρτάρι σε κάποιο μέρος του σπιτιού, ανεξήγητα τραύματα τα οποία δεν μπορεί το παιδί να παρέχει ικανές εξηγήσεις για ποιο λόγο συμβαίνουν ή το να παρατηρεί μεταπτώσεις στη διάθεση που έχουν να κάνουν και με τυχαία τέτοια τραύματα τα οποία δεν εξηγούνται. Δηλαδή, ένα παιδί το οποίο το βλέπουμε να είναι στεναχωρημένο χωρίς προφανή λόγο, μετά να περνάει αυτό, μετά ξανά μανά τα ίδια και να βλέπουμε ότι υπάρχουν και σημάδια στο σώμα ή τα παιδιά τα οποία απομονώνονται πάρα πολύ και βλέπουμε ότι έχουν μια επιμονή στο να κρύβουν τα άκρα τους. Σε περιπτώσεις, ξαναλέω, δηλαδή ένα παιδί που κάνει κολύμβηση και δε θέλει να κολυμπήσει με το μαγιό του αλλά θέλει να φορέσει, κάτι συμβαίνει».

Το άνοιγμα αυτής της συζήτησης, όπως σημείωσε η αναπληρώτρια υπουργός, είναι από μόνο του ελπιδοφόρο.

Κλείνοντας, για τις κινητές μονάδες δήλωσε: «Έχουν ενισχυθεί οι κινητές ομάδες αυτές. Έχουμε ήδη πραγματοποιήσει πάνω από 15.000 κατ’ οίκον επισκέψεις σε όλη τη χώρα και θέλω να ευχαριστήσω όλους τους εργαζόμενους των Κινητών Ομάδων Υγείας, γιατί έχει τύχει και εγώ να παρευρεθώ σε κατ’ οίκον επισκέψεις και να διαπιστώσω από κοντά πόσο σημαντική είναι αυτή η υπηρεσία. Κάθε άνθρωπος ο οποίος είτε είναι ηλικιωμένος είτε έχει προβλήματα σε σχέση με την αναπηρία και δεν μπορεί να μετακινηθεί για να φθάσει στην Υπηρεσία Υγείας, καλεί το 1135 εντελώς δωρεάν, πάμε στην πόρτα του πολίτη με γιατρό, νοσηλευτή, κοινωνικό λειτουργό και εφαρμόζουμε συστηματική φροντίδα για ό,τι ανάγκες έχει».