Νιώθετε ότι ο εγκέφαλός σας «τρέχει» διαρκώς και δυσκολεύεστε να συγκεντρωθείτε ή να οργανώσετε τη μέρα σας, όσο κι αν το προσπαθείτε; Ίσως δεν είστε «απλώς αφηρημένοι», αλλά έχετε ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας).
Κι όμως, αυτό δεν είναι απαραίτητα «πρόβλημα». Στον κόσμο της εργασίας, εκεί όπου η καινοτομία, η επιμονή και η φρέσκια σκέψη μετράνε περισσότερο από τη «συμβατικότητα», η ΔΕΠΥ, όχι μόνο δεν είναι «μειονέκτημα», αλλά μπορεί να αποδειχθεί και πλεονέκτημα.
Ειδικοί εξηγούν στο US NEWS πώς μπορείτε να την μετατρέψετε από πρόκληση σε δύναμη. Όχι με θεωρίες, αλλά με πρακτικές στρατηγικές που εφαρμόζουν καθημερινά άνθρωποι με ΔΕΠΥ, εργαζόμενοι και επαγγελματίες που έχουν μάθει να «συνεργάζονται» με το μυαλό τους αντί να το «πολεμούν».
Τι είναι η ΔΕΠΥ
Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας είναι μια νευροαναπτυξιακή κατάσταση που χαρακτηρίζεται από αδυναμία συγκέντρωσης ή ανάγκη για συνεχή κίνηση ή και τα δύο.
Σύμφωνα με τον ψυχίατρο Άντριου Σιλβέστερ, τα άτομα με ΔΕΠΥ μπορεί συχνά να χάνουν κρίσιμες λεπτομέρειες σε συσκέψεις ή να δυσκολεύονται με την οργάνωση και τον προγραμματισμό. Κι όμως, πολλοί ενήλικες με ΔΕΠΥ έχουν και μοναδικές ικανότητες. Παρότι αποκαλείται «διαταραχή», αν αξιοποιηθεί με τον κατάλληλο τρόπο μπορεί να γίνει «υπερδύναμη».
Στην πραγματικότητα οι εγκέφαλοί των ανθρώπων με ΔΕΠΥ λειτουργούν διαφορετικά και μπορούν να σκεφτούν έξω από «κουτάκια», που πολλές φορές διαμορφώνονται και επιβάλλονται ως κανόνες «ορθής» διαχείρισης και λειτουργικότητας.
Αναγνωρίστε και αξιοποιήστε τα δυνατά σας σημεία
Η ΔΕΠΥ είναι παρούσα σε πολλούς επιτυχημένους επιχειρηματίες και εργαζόμενους. Οι ιδιαιτερότητες μπορούν να εξελιχθούν σε κινητήρια δύναμη και πηγή καινοτομίας. Ορισμένα χαρακτηριστικά που αποτελούν επαγγελματικά πλεονεκτήματα είναι:
- Υπερσυγκέντρωση σε θέματα που σας ενθουσιάζουν
- Υψηλά επίπεδα ενέργειας
- Δημιουργική σκέψη και επίλυση προβλημάτων με συχνά ασυνήθιστους και πρωτοποριακούς τρόπους
- Ανθεκτικότητα και ικανότητα να λειτουργείτε υπό πίεση
- Πολλαπλή ενασχόληση (multitasking)
Ενισχύστε την εκτελεστική λειτουργία με απλές τεχνικές
Η εκτελεστική λειτουργία – το «σύστημα πλοήγησης» του εγκεφάλου – επηρεάζει τον προγραμματισμό, τη διαχείριση χρόνου και τη μνήμη εργασίας. Για τη βελτίωσή της προτείνονται:
- Διάσπαση μεγάλων έργων σε μικρότερα βήματα
- Λεπτομερείς λίστες εργασιών
- Οπτική οργάνωση του χώρου με κατηγοριοποίηση
- Αρίθμηση των βημάτων με σαφή σειρά εκτέλεσης
- Προτεραιοποίηση δύσκολων ή δυσάρεστων εργασιών στην αρχή της ημέρας
Κάντε κάποιες προσαρμογές στον χώρο εργασίας
Τέτοιες προσαρμογές μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Χρησιμοποιήστε ακουστικά απομόνωσης, δημιουργώντας ένα ήσυχο περιβάλλον
- Κάντε συχνά μικρά διαλείμματα. Εφαρμόστε τεχνικές, όπως η Pomodoro (25 λεπτά δουλειά, 5 λεπτά διάλειμμα) που επίσης έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές.
- Επιλέξτε την τηλεργασία ή το ευέλικτο ωράριο, όπου και όσο αυτό είναι δυνατόν.
- Χρησιμοποιήστε εφαρμογές υπενθύμισης και διαχείρισης έργου, ημερολόγια
Αντιμετωπίστε τις επαγγελματικές συναντήσεις με στρατηγική
Οι επαγγελματικές συναντήσεις συχνά δοκιμάζουν τα άτομα με ΔΕΠΥ λόγω δυσκολίας συγκέντρωσης, παρορμητικότητας ή υπερέντασης. Για να είναι πιο παραγωγικές:
- Ζητήστε προκαταβολικά την ατζέντα της συνάντησης
- Ετοιμάστε σημειώσεις ή ερωτήσεις εκ των προτέρων
- Κρατήστε χειρόγραφες σημειώσεις ή αντικείμενα που σας βοηθούν να συγκεντρωθείτε (όπως fidget και antistress tools)
- Αν νιώθετε την ανάγκη να κινηθείτε, ζητήστε ένα μικρό διάλειμμα με σεβασμό στη διαδικασία
Δημιουργήστε ένα υποστηρικτικό περιβάλλον
Η συμμετοχή σε ομάδες υποστήριξης για ενήλικες με ΔΕΠΥ ή σε κοινότητες νευροδιαφορετικών μπορεί να έχει σημαντικά οφέλη. Η ανταλλαγή εμπειριών, τεχνικών και εργαλείων μειώνει την απομόνωση και ενισχύει την αυτοπεποίθηση. Όπως αναφέρουν ειδικοί στην ψυχική υγεία, η συζήτηση με άτομα που έχουν αντίστοιχες προκλήσεις βοηθά στην εξομάλυνση της εμπειρίας και προσφέρει πρακτικές λύσεις που λειτουργούν στην πράξη.
Με κατάλληλες τεχνικές, περιβάλλον υποστήριξης και αυτογνωσία, μπορείτε να μετατρέψετε τις προκλήσεις σε στρατηγικά πλεονεκτήματα και να χτίσετε μια επαγγελματική πορεία που αξιοποιεί στο έπακρο τις δυνατότητές σας.
