Είναι πλέον επιστημονικά τεκμηριωμένο και ευρέως αποδεκτό: Τα μικροπλαστικά, τα μικροσκοπικά σωματίδια που προέρχονται από τη διάσπαση μεγαλύτερων πλαστικών, δεν περιορίζονται μόνο στα ψάρια. Εντοπίζονται στο νερό, στον αέρα και σε πολλά τρόφιμα – και από αυτά περνούν στον οργανισμό και στον εγκέφαλό μας.
Μέσω της καλλιέργειας, της επεξεργασίας, της συσκευασίας, ακόμα και των εργαλείων που χρησιμοποιούνται στην κουζίνα, φτάνουν στο πιάτο μας. Βρίσκονται μέχρι και σε κάτι τόσο συνηθισμένο όσο η τσίχλα. Έρευνα του UCLA έδειξε ότι κάθε φορά που μασάμε μια τσίχλα, χιλιάδες μικροπλαστικά απελευθερώνονται απευθείας στο στόμα μας.
Εύλογα δημιουργείται ανησυχία για το πόσο συχνά τα καταναλώνουμε εν αγνοία μας. Οι επιστήμονες ακόμα μελετούν τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία μας και δεν υπάρχει ακόμα επίσημα καθορισμένο «ασφαλές» ή «μη ασφαλές» όριο. Ωστόσο το βέβαιο είναι ένα: όσο μικρότερη είναι η έκθεση μας σε αυτά, τόσο το καλύτερο.
Ακολουθούν 8 τρόφιμα, που σύμφωνα με τα τελευταία ερευνητικά στοιχεία, όπως αναφέρει το CNET, έχουν τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε μικροπλαστικά, ενώ ειδικοί προτείνουν πρακτικούς τρόπους για να περιορίσετε την κατανάλωσή τους.
1. Θαλασσινά
Τα μικροπλαστικά καταλήγουν στους ωκεανούς από πλαστικά μίας χρήσης, απορροφώνται από το πλαγκτόν και καταναλώνονται από ψάρια και οστρακοειδή, συσσωρεύοντας πλαστικό στους ιστούς τους. Μειώστε την κατανάλωση οστρακοειδών και βυθόβιων ψαριών, όπως μύδια, στρείδια, γλώσσες, μπακαλιάρο κ.α. Αποφύγετε επίσης συσκευασμένα σε πλαστικό θαλασσινά.
2. Τσάι σε φακελάκια
Ακόμα και τα χάρτινα φακελάκια συχνά περιέχουν πολυπροπυλένιο. Σε επαφή με ζεστό νερό, απελευθερώνουν εκατομμύρια έως δισεκατομμύρια μικροπλαστικά. Από αυτά κάποια καταλήγουν στον οργανισμό μας. Επιλέξτε τσάι χύμα και χρησιμοποιήστε μεταλλικό σουρωτήρι.
3. Ρύζι
Μια μελέτη του Πανεπιστημίου Queensland διαπίστωσε ότι μισό φλιτζάνι ρυζιού μπορεί να περιέχει 3-4 mg πλαστικού, ενώ το στιγμιαίο ρύζι φτάνει τα 13 mg. Το πλύσιμο του ρυζιού με φιλτραρισμένο νερό μειώνει τη συγκέντρωση μικροπλαστικών κατά 20-40%.
4. Αλάτι και ζάχαρη
Το 90% των εμπορικών αλάτων περιέχει μικροπλαστικά, λόγω ρύπανσης και πλαστικής συσκευασίας. Το ίδιο συμβαίνει και με τη ζάχαρη. Επιλέξτε προϊόντα σε γυάλινη ή χάρτινη συσκευασία.
5. Εμφιαλωμένο νερό
Ένα λίτρο εμφιαλωμένου νερού περιέχει κατά μέσο όρο 240.000 σωματίδια πλαστικού. Το PET πλαστικό, από το οποίο κατασκευάζονται τα περισσότερα μπουκάλια, διασπάται εύκολα όταν ζεσταθεί ή πιεστεί. Πιείτε νερό βρύσης από γυάλινο ή μεταλλικό μπουκάλι.
6. Μέλι
Ακόμα και αν είναι σε γυάλινο βάζο, το μέλι μπορεί να περιέχει μικροπλαστικά από τις μέλισσες που τα μεταφέρουν στις κυψέλες τους. Προτιμήστε τοπικό μέλι από μελισσοκόμους που εφαρμόζουν φυσικές μεθόδους συλλογής.
7. Φρούτα και λαχανικά
Οι ρίζες των φυτών απορροφούν μικροπλαστικά από το έδαφος, τα οποία καταλήγουν στα βρώσιμα μέρη. Τα μήλα και τα καρότα βρέθηκαν τα πιο επιβαρυμένα. Πλύνετε καλά τα φρούτα, αφαιρέστε τη φλούδα και προτιμήστε τοπικά ή βιολογικά προϊόντα.
8. Πηγές πρωτεΐνης
Το 88% των φυτικών και ζωικών πηγών πρωτεΐνης περιέχουν μικροπλαστικά. Είναι δε περισσότερα στις επεξεργασμένες συσκευασμένες επιλογές. Αποφύγετε τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα και προτιμήστε λιγότερο επεξεργασμένες μορφές πρωτεΐνης.
Τι προκαλούν τα μικροπλαστικά στην υγεία μας
Τα μικροπλαστικά έχουν ανιχνευτεί στον εγκέφαλο, στο κυκλοφορικό σύστημα και σε ζωτικά όργανα, προκαλώντας φλεγμονές και πιθανές βλάβες. Περιέχουν χημικά που διαταράσσουν το ορμονικό σύστημα και μπορεί να μεταφέρουν τοξίνες στο σώμα.
Ως γενικές αρχές:
- Αποφύγετε πλαστικά δοχεία τροφίμων
- Μειώστε τη χρήση συσκευασμένων προϊόντων
- Αντικαταστήστε πλαστικά μαγειρικά σκεύη με ξύλινα, γυάλινα ή μεταλλικά
Παρά την έκταση του προβλήματος, το μήνυμα δεν είναι να σταματήσετε να τρέφεστε σωστά. Ακολουθήστε μια ισορροπημένη διατροφή και περιορίστε την έκθεση όπου μπορείτε. Τα μικροπλαστικά ίσως είναι αναπόφευκτα, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δεν μπορούμε να μειώσουμε τις συνέπειες.
