Ο ομότιμος καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Ν. Ανδρουλάκης με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας στην έδρα του «Ποινικού Δικονομικού Δικαίου», καθώς ακυρώθηκε η απόφαση της Ολομέλειας της Ακαδημίας που δεν τον εξέλεξε. Και ακυρώθηκε, λόγω της καταμέτρησης ως μέλους της Ακαδημίας του πρώην Πρωθυπουργού Λ. Παπαδήμου, ο οποίος δεν μπορούσε να συμμετέχει στην εκλογική διαδικασία.
Ειδικότερα, στις 10 Δεκεμβρίου 2010 συζητήθηκε στην Ακαδημία Αθηνών η πρόταση του ακαδημαϊκού Κ. Δεσποτόπουλου για την προκήρυξη μιας έδρας τακτικού μέλους της Ακαδημίας στο «Ποινικό Δικονομικό Δίκαιο» και αποφασίστηκε να προταθεί στην Ολομέλεια η προκήρυξη της επίμαχης έδρας. Η Ολομέλεια ενέκρινε την πρόταση και προκηρύχθηκε η πλήρωση της επίμαχης έδρας. Την έδρα αυτή την κατείχε μέχρι τον Ιούνιο του 2010 η τέως πρόεδρος της Βουλής Άννα Μπενάκη-Ψαρούδα.
Ο κ. Ανδρουλάκης υπέβαλε αίτηση υποψηφιότητας, χωρίς μάλιστα να υπάρχει άλλος υποψήφιος. Αφού ακολουθήθηκαν οι προβλεπόμενες διαδικασίες ήρθε η ώρα της ψηφοφορίας. Η Ακαδημία αποφάσισε (9.2.2012), ότι τα «εν ενεργεία» μέλη ήταν 40 και ως εκ τούτου ο απαιτούμενος αριθμός ψήφων για την εκλογή ήταν 21. Ο κ. Ανδρουλάκης κατά την ψηφοφορία έλαβε 20 ψήφους, ενώ ο απαιτούμενος αριθμός ήταν 21, με αποτέλεσμα να μην εκλεγεί.
Κατόπιν αυτών, ο κ. Ανδρουλάκης με επιστολή του (13.2.2012) προς τον πρόεδρο της Ακαδημίας Γ. Κοντόπουλο διαμαρτυρήθηκε, καθώς ο υπολογισμός των «εν ενεργεία» μελών κατά την ψηφοφορία ήταν εσφαλμένος, αφού στα 40 «εν ενεργεία» μέλη συμπεριελήφθη και ο Λ. Παπαδήμος, ο οποίος το διάστημα της πρωθυπουργίας του τελούσε σε αναστολή η άσκηση των καθηκόντων του στην Ακαδημία Αθηνών. Έτσι, σύμφωνα με τον υποψήφιο, τα «εν ενεργεία» μέλη ήταν 39 και επομένως με τους 20 ψήφους που είχε λάβει, εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας.
Ο πρόεδρος της Ακαδημίας Γ. Κοντόπουλος έστειλε σχετικό έγγραφο στη νομική επιτροπή και ζήτησε τη γνώμη της. Η επιτροπή συνεδρίασε (22.2.2012) για να διατυπώσει τη γνώμη της στο ερώτημα αν ο Λ. Παπαδήμος συνυπολογίζεται στα «εν ενεργεία» μέλη της Ακαδημίας. Τρία μέλη της επιτροπής (Ε. Ρούκουνας, Ε. Σπηλιωτόπουλος, Α. Ψαρούδα-Μπενάκη) είχαν τη γνώμη, ότι ο κ. Παπαδήμος ορθώς συμπεριελήφθη στα «εν ενεργεία» μέλη και ως εκ τούτου το αίτημα του κ. Ανδρουλάκη ήταν αβάσιμο, ενώ τα άλλα δυο μέλη (Α. Γεωργιάδης και Μ. Σταθόπουλος) είχαν την αντίθετη άποψη. Τελικά το πρακτικό της επίμαχης συνεδρίασης (9.2.2012) στην οποία αποφασίστηκε η μη εκλογή του κ. Ανδρουλάκη επικυρώθηκε στις 15.3.2012 από την Ολομέλεια.
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου (πρόεδρος ο Κ. Μενουδάκος και εισηγητής ο πάρεδρος Μιχ. Πικραμένος) στην υπ΄ αριθμ. 1377/2013 απόφασή της, αφού ερμήνευσε το άρθρο 81 του Συντάγματος, (αναστολή επαγγελματικής δραστηριότητας Πρωθυπουργού και μελών της Κυβέρνησης) και την νομοθεσία, έκανε δεκτή την προσφυγή του κ. Ανδρουλάκη και ακύρωσε την απόφαση της Ολομέλειας της Ακαδημίας Αθηνών, η οποία αποφάνθηκε, ότι δεν εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας στην επίμαχη έδρα.
Αναλυτικότερα, οι σύμβουλοι Επικρατείας αναφέρουν στην απόφασή τους, ότι στην επίμαχη συνεδρίαση της Ολομέλειας της Ακαδημίας (9.2.2012) ο κ. Ανδρουλάκης έλαβε 20 ψήφους και η Ολομέλεια αποφάνθηκε πως δεν εξελέγη εφόσον τα «εν ενεργεία» μέλη, στα οποία συμπεριελήφθη και ο κ. Παπαδήμος που κατά τον χρόνο εκείνο είχε διοριστεί Πρωθυπουργός, ανέρχονταν σε 40 και ότι επομένως δεν έλαβε την απαιτούμενη απόλυτη πλειοψηφία, δηλαδή το ήμισυ του συνόλου πλέον μιας ψήφου. Όμως, υπογραμμίζεται στη δικαστική απόφαση, «το τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών ενόσω είναι μέλος της Κυβέρνησης τελεί σε αναστολή καθηκόντων και δεν συγκαταλέγεται στα «εν ενεργεία» μέλη της τα οποία λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό της απαρτίας και της πλειοψηφίας για την εκλογή υποψηφίου ως μέλους της».
Συνεπώς, όπως τονίζουν οι σύμβουλοι Επικρατείας, «η Ακαδημία Αθηνών έπρεπε να θεωρήσει, ότι ο κ. Παπαδήμος δεν συμπεριλαμβάνεται στα «εν ενεργεία» μέλη, κατά τη συνεδρία της 9.2.2012, και συνεπώς τα «εν ενεργεία» μέλη ανέρχονταν σε 39 και όχι σε 40, αρκούσαν δε, ως εκ τούτου, οι 20 ψήφοι που έλαβε ο κ. Ανδρουλάκης για να εκλεγεί στην προκηρυχθείσα έδρα του «Ποινικού Δικονομικού Δικαίου», διότι ο αριθμός αυτός ψήφων είναι μεγαλύτερος από το μισό αριθμό των εκλεκτόρων που απαιτείται».
Με τα δεδομένα αυτά, σημειώνει η Ολομέλεια του ΣτΕ, «πρέπει να θεωρηθεί ότι ο κ. Ανδρουλάκης εξελέγη και κατά συνέπεια ο υπουργός Παιδείας, ερμηνεύοντας ορθά το νόμο, όφειλε ανεξάρτητα από την αντίθετη απόφαση της Ακαδημίας Αθηνών, να προκαλέσει την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος διορισμού του».
Να σημειωθεί, ότι παρέμβαση υπέρ της απόφασης της Ολομέλειας της Ακαδημίας που δεν ανακήρυξε τον κ. Ανδρουλάκη, πραγματοποίησε ο ακαδημαϊκός Επαμ. Σπηλιωτόπουλος.
