Υπάρχουν στιγμές που η ιστορία δεν γράφεται με μεγάλα γράμματα. Χωράει σε μια φράση, σε μια εικόνα, σε μια απρόσμενη λεπτομέρεια που περνά σχεδόν απαρατήρητη και όμως μένει για πάντα. Στα 100 χρόνια ζωής της ΔΕΘ – HELEXPO, πίσω από τα επίσημα εγκαίνια και τις μεγάλες στιγμές, κρύβεται ένας παράλληλος κόσμος μικρών ιστοριών που ζωντανεύουν την εποχή τους και δίνουν στην Έκθεση τον πιο ανθρώπινο, ζεστό της χαρακτήρα. Η σειρά «Αξιοσημείωτα της ΔΕΘ» είναι μια περιήγηση σε αυτόν τον κόσμο. Μια ματιά στις σελίδες που συνήθως μένουν αθέατες, εκεί όπου η αφήγηση ξεφεύγει από τα επίσημα δελτία τύπου και παίρνει τον ρυθμό της καθημερινότητας, της έκπληξης, της ανατροπής. Κάθε άρθρο είναι ένα μικρό παράθυρο σε μια στιγμή που, αν και δεν διεκδίκησε απαραίτητα τα φώτα της δημοσιότητας, φώτισε με τον δικό της τρόπο τη μακρά πορεία της Έκθεσης.

6η ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 13 – 28 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1931 

  • Σοβαρό επεισόδιο δημιουργήθηκε μεταξύ της ΔΕΘ και του Γαλακτοκομικού Συνεταιρισμού Θεσσαλονίκης. Η ΔΕΘ είχε απορρίψει αίτημα του Συνεταιρισμού για την παρουσίαση ζωντανής αγελάδας στους χώρους του περιπτέρου του, προκειμένου να προφυλάξει την καλαισθησία της έκθεσης και δεν εξέδωσε την απαραίτητη άδεια κατασκευής περιπτέρου. Ο Συνεταιρισμός άνευ αδείας κατασκεύασε το περίπτερο με αποτέλεσμα οι Τεχνικές υπηρεσίες της ΔΕΘ να το κατεδαφίσουν και να δεχθούν ιδιαίτερα έντονη φραστική επίθεση από μέλη του Συνεταιρισμού. Tο θέμα διευθετήθηκε με την έγγραφη συγνώμη του Συνεταιρισμού προς την ΔΕΘ και την τοποθέτηση τεχνητής αγελάδας στο χώρο του περιπτέρου. Πάντως το γάλα που προσέφεραν στους επισκέπτες ήταν φρέσκο και εξαιρετικής ποιότητας. 
  • Ειδική ρύθμιση έγινε ώστε τα εστιατόρια της πόλης προκειμένου να εξυπηρετήσουν τους επισκέπτες, να παραμείνουν ανοιχτά και τις τρεις Κυριακές της έκθεσης. 
  • Η Ελληνική Εταιρία Εναέριων Συγκοινωνιών ΑΕ επ’ ευκαιρία της ΔΕΘ προγραμμάτισε αεροπορική σύνδεση δυο φορές την ημέρα από Αθήνα προς Θεσσαλονίκη. Tο εισιτήριο απλής μετάβασης κόστιζε 667 δρχ. και το μετ’ επιστροφής 1.253 δρχ. 
  • Δυο διακοσμητές ήρθαν στα χέρια όταν ο ένας εξ αυτών ζήτησε από το αγροτικό περίπτερο εργασία και εξεδιώχθη από τον έτερο διακοσμητή που εργαζόταν στο περίπτερο. Μετά από άγριο καβγά ο ένας κατέληξε στο Δημοτικό Νοσοκομείο και ο άλλος στο αστυνομικό τμήμα της έκθεσης. 
  • Η ΔΕΘ παρατάθηκε κατά μια ημέρα προκειμένου οι εισπράξεις να διατεθούν υπέρ των δημοτικών συσσιτίων. 

7η ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 11 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ – 2 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1932 

  • Το λαχείο της ΔΕΘ στα πρότυπα του σημερινού ξυστού ήταν άλλη μια από τις καινοτομίες της 7ης ΔΕΘ. Η κλήρωση είχε γίνει πριν από την πώληση των λαχνών και ο αγοραστής μπορούσε να αποκαλύψει τον αριθμό για να μάθει αν κερδίζει. 
  • Η 7η ΔΕΘ ήταν προεκλογική αφού οι εθνικές εκλογές πραγματοποιήθηκαν στις 25/9/1932 με υπεροχή του Φιλελεύθερου Κόμματος του Ελευθερίου Βενιζέλου. 
  • Τη νύχτα της 28ης Σεπτεμβρίου έγιναν φοβεροί σεισμοί στην Χαλκιδική. Εκατοντάδες ήταν οι νεκροί και οι τραυματίες κυρίως από τις περιοχές της Ιερισσού, από το Στρατώνι, τα Νέα Ρόδα και την Ίσβυρο. Οι Θεσσαλονικείς φοβούμενοι σεισμό στην πόλη διανυκτέρευαν στο ύπαιθρο. Η ΔΕΘ αποφάσισε όπως οι εισπράξεις της 1ης Οκτωβρίου να διατεθούν υπέρ των σεισμοπλήκτων της Χαλκιδικής. Την ημέρα εκείνη, προκειμένου το ποσό να είναι όσο το δυνατόν μεγαλύτερο, δεν ίσχυσαν τα διαρκή εισιτήρια. 
  • Τα “Καλουτάκια” λόγω της ΔΕΘ παρουσίαζαν παραστάσεις με σατιρικά και πολιτικά κείμενα στα “Παραθαλάσσια Κυβέλεια”. 

8η ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 10 – 28 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1933 

  • Την ένατη ημέρα λειτουργίας της έκθεσης πραγματοποιήθηκε επίσκεψη του Έλληνα Πρωθυπουργού Παναγή Τσαλδάρη, ο οποίος εκτός από το περίπτερο εθνικής παραγωγής περιηγήθηκε και στις δυο ξένες κρατικές συμμετοχές. 
  • Έκτακτη αμαξοστοιχία δρομολογήθηκε από το Μοναστήρι προκειμένου να μεταφέρει στην ΔΕΘ 200 εμπορικούς επισκέπτες. 
  • Λόγω της ΔΕΘ η Ελληνική Εταιρία Εναερίων Συγκοινωνιών δρομολόγησε διπλή καθημερινή αεροπορική σύνδεση Αθήνας – Θεσσαλονίκης.  
  • Στους χώρους της έκθεσης ακουγόταν από τα μεγάφωνα η μεγάλη επιτυχία της εποχής “Μπαρμπαγιάννης ο Κανατάς” του Επιτροπάκη που είχε κυκλοφορήσει σε δίσκους από την Odeon. 

9η ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 9 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ – 1 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1934 

  • Η Αυστροελληνική εταιρία για πρώτη φορά παρουσίασε τσιγάρα χωρίς ή με ελάχιστη νικοτίνη (τα γνωστά lights) χωρίς όμως ιδιαίτερη εμπορική ανταπόκριση. 
  • Στο περίπτερο του Ερυθρού Σταυρού πραγματοποιήθηκε εγχείρηση σκωληκοειδίτιδας. 
  • Μετά τη λήξη της 9ης ΔΕΘ ο ιδρυτής της Ν. Γερμανός δήλωσε “όσον αφορά την αναγερθησιμένην εις την νέαν της θέσιν έκθεσιν ασφαλώς και το έργον αυτό θα συντελεσθή το 1936 άλλως… θα αυτοκτονήσων”. 
  • Ανταγωνιστική προς τη ΔΕΘ έκθεση ελληνικών προϊόντων διοργανώθηκε στο Ζηρίνειο Γυμναστήριο Κηφισιάς από τον Σύλλογο Προστασίας Ελληνικών Προϊόντων. 
  • Τις ίδιες ημέρες λειτουργίας της ΔΕΘ, η Ελλάδα συμμετείχε επισήμως διά της Υπηρεσίας Ξένων και Εκθέσεων στην έκθεση του Μπάρι. Tο ελληνικό περίπτερο επισκέφθηκε ο Μουσολίνι, ο οποίος έλαβε ως δώρα ένα πολύτιμο χαλί, βάζα Κιουταχείας, ελληνικό κονιάκ και ένα σώμα της ελληνικής εγκυκλοπαίδειας. 

10η ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 8 – 30 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1935 

  • Τέσσερις ώρες πριν από τον θάνατό του, ο Ν. Γερμανός είχε πετύχει την οριστική παραχώρηση του γηπέδου των νέων εγκαταστάσεων της ΔΕΘ. Tο τηλεγράφημα θανάτου στους οικείους του έφθασε πριν από αυτό της επιτυχίας του για τη ΔΕΘ και ανέφερε: “Ζήτημα ετελείωσε σήμερον. Αύριον παραλαμβάνω έγγραφα χείρας μου, αναχωρώ Κυριακήν. Γερμανός”. 

Το κείμενο βασίζεται στο ιστορικό λεύκωμα της ΔΕΘ – HELEXPO Α.Ε. Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης (3η έκδοση, 2018) του Δρς Κυριάκου Α. Ποζρικίδη, από όπου προέρχονται τα στοιχεία και οι πληροφορίες.