Σαν σήμερα 8 Αυγούστου: Καταρρέει ο Φάρος της Αλεξάνδρειας, ένα από τα 7 θαύματα του αρχαίου κόσμου – 5 πράγματα που δεν ξέρατε

Στις 8 Αυγούστου του 1303, ένας ισχυρός σεισμός έπληξε την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Η πόλη, άλλοτε λίκνο του ελληνιστικού κόσμου και σημείο συνάντησης πολιτισμών, έβλεπε εκείνη τη μέρα να σωριάζεται στη γη ένα από τα πιο εντυπωσιακά και εμβληματικά δημιουργήματα του ανθρώπινου πνεύματος: ο Φάρος της Αλεξάνδρειας.

Ήταν κάτι πολύ περισσότερο από ένας πύργος φωτός για τους ναυτικούς. Ήταν ένα αρχιτεκτονικό θαύμα, ένα τεχνολογικό κατόρθωμα και ταυτόχρονα ένα σύμβολο του ελληνιστικού οράματος – εκείνης της εποχής όπου η επιστήμη, η τέχνη και η μηχανική σμίλευαν μαζί τον κόσμο. Χτισμένος πάνω στο νησάκι Φάρος, απέναντι από το λιμάνι της Αλεξάνδρειας, ο ομώνυμος φάρος υψωνόταν για αιώνες με επιβλητικότητα, φτάνοντας σύμφωνα με τις περισσότερες εκτιμήσεις τα 100 με 130 μέτρα σε ύψος.

Ένα από τα 7 θαύματα του αρχαίου κόσμου, ο Φάρος ήταν ο τρίτος ψηλότερος ανθρώπινος οικοδομικός επίτευγμα της αρχαιότητας (μετά τις πυραμίδες της Γκίζας). Κατασκευάστηκε τον 3ο αιώνα π.Χ. κατά την περίοδο της δυναστείας των Πτολεμαίων, πιθανώς υπό τον Πτολεμαίο Β΄, και ολοκληρώθηκε από τον αρχιτέκτονα Σωστράτη τον Κνίδιο.

Ένα φως που οδηγούσε πολιτισμούς

Το φως του Φάρου –είτε από τη μέρα μέσω ενός γιγαντιαίου καθρέφτη που αντανακλούσε τον ήλιο είτε τη νύχτα με φωτιά– καθοδηγούσε πλοία και ανθρώπους για πάνω από 1.500 χρόνια. Ο μηχανισμός του παρέμενε μυστήριο, αλλά ενέπνευσε εκατοντάδες φάρους στη μετέπειτα Ιστορία. Στην πραγματικότητα, η ίδια η λέξη «φάρος» (Pharos) αποτέλεσε γλωσσικό πρότυπο για τις περισσότερες ευρωπαϊκές γλώσσες: από το phare στα Γαλλικά έως το faro στα Ισπανικά και τα Ιταλικά.

Ωστόσο, οι επαναλαμβανόμενοι σεισμοί που έπληξαν την περιοχή κατά τον 13ο και 14ο αιώνα, με αποκορύφωμα αυτόν της 8ης Αυγούστου 1303 και έναν ακόμη το 1323, οδήγησαν στην οριστική κατάρρευση του οικοδομήματος. Τα ερείπια του καταποντίστηκαν στον βυθό της Μεσογείου, όπου και παραμένουν μέχρι σήμερα – ένα αρχαιολογικό ναυάγιο του πνεύματος, που ακόμη ερευνάται από δύτες και επιστήμονες.

5 πράγματα που (ίσως) δεν ξέρατε για τον Φάρο της Αλεξάνδρειας

1. Ο καθρέφτης του Φάρου, σύμφωνα με αρχαίες πηγές, ήταν τόσο ισχυρός που μπορούσε να συγκεντρώσει ηλιακή ακτινοβολία σε τέτοιο βαθμό ώστε –θεωρητικά– να κατακαίει εχθρικά πλοία από μακριά. Αν και αυτό μοιάζει με θρύλο, η ιδέα της συγκεντρωμένης ενέργειας εντυπωσιάζει ακόμη.
2. Ο Φάρος απεικονιζόταν σε αρχαία νομίσματα, κάτι που αποδείκνυε τη φήμη του ακόμα και στους ζώντες χρόνους του. Ήταν ένα ζωντανό έμβλημα της πόλης, όπως ο Πύργος του Άιφελ για το Παρίσι.
3. Υπάρχουν μαρτυρίες για υπόγεια σήραγγα που ένωνε τον φάρο με την ηπειρωτική πόλη, προσφέροντας μια μυστικιστική αύρα και πηγή έμπνευσης για αναρίθμητους μύθους.
4. Ο Φάρος θεωρείται ο πρόδρομος των φάρων όλου του κόσμου – όχι μόνο λειτουργικά αλλά και συμβολικά. Από το νησί Φάρος, γεννήθηκε η ιδέα ότι το φως είναι σωτήριο.
5. Τα ερείπιά του εξερευνώνται μέχρι σήμερα από αρχαιολόγους και δύτες, ενώ υπάρχουν σχέδια για δημιουργία υποθαλάσσιου μουσείου που θα αποκαλύψει τη μαγεία του στον σύγχρονο κόσμο.

Η πτώση του Φάρου το 1303 δεν ήταν απλώς η απώλεια ενός οικοδομήματος. Ήταν το τέλος μιας εποχής. Η Αλεξάνδρεια –τότε υπό τον έλεγχο των Μαμελούκων– άφηνε πίσω της το ένδοξο παρελθόν της και έμπαινε σε έναν νέο κόσμο, πιο σκοτεινό, λιγότερο επιστημονικό, πιο μεσαιωνικό.

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

1303: Ο Φάρος της Αλεξάνδρειας, ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου, παύει να λειτουργεί οριστικά όταν καταρρέει λόγω ισχυρού σεισμού που προκαλεί μεγάλες ζημιές στην περιοχή. Ήταν για αιώνες σύμβολο της ελληνιστικής μηχανικής και πολιτισμού.

1680: Οι Οθωμανοί αποκεφαλίζουν στην Κωνσταντινούπολη τον νεομάρτυρα Τριαντάφυλλο από τη Ζαγορά, ο οποίος αρνήθηκε να αλλαξοπιστήσει. Η μνήμη του τιμάται από την Ορθόδοξη Εκκλησία.

1884: Πάνω στη φρεγάτα «Ελλάς», τελούνται στον Πειραιά τα εγκαίνια της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων, με πρώτο διοικητή τον πλωτάρχη Ηλία Κανελλόπουλο. Πρόκειται για κομβική στιγμή στην εξέλιξη του ελληνικού πολεμικού ναυτικού.

1909: Ο Νικόλαος Ζορμπάς εκλέγεται αρχηγός του «Στρατιωτικού Συνδέσμου», που έμελλε να οδηγήσει στην Επανάσταση στο Γουδί. Η εξέγερση αυτή αποτέλεσε την απαρχή μεγάλων πολιτικών και κοινωνικών αλλαγών στην Ελλάδα.

1918: Ξεκινά η μάχη της Αμιένης, μία από τις καθοριστικές επιθέσεις των Συμμάχων στο Δυτικό Μέτωπο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η ήττα των Γερμανών θεωρείται το ξεκίνημα του τέλους του πολέμου.

1942: Στην Ινδία ξεκινά το κίνημα «Εγκαταλείψτε την Ινδία», με ηγέτη τον Μαχάτμα Γκάντι, ζητώντας την αποχώρηση των Βρετανών. Η ειρηνική αυτή εξέγερση έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ανεξαρτησία της Ινδίας.

1945: Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Χάρι Τρούμαν υπογράφει και επικυρώνει τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ, καθιστώντας τις Ηνωμένες Πολιτείες το πρώτο επίσημο κράτος-μέλος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.

1953: Υπογράφεται στο Λονδίνο, με συμμετοχή και της Ελλάδας, η Συμφωνία για τη διαγραφή του γερμανικού χρέους, συμβάλλοντας καθοριστικά στην οικονομική ανασυγκρότηση της Γερμανίας και θέτοντας τη βάση για το μεταπολεμικό «γερμανικό θαύμα».

1963: Ακούγεται για πρώτη φορά στα ερτζιανά το τραγούδι του Μίκη Θεοδωράκη «Honeymoon Song» στην εκδοχή των Beatles. Πρόκειται για το γνωστό «Αν θυμηθείς τ’ όνειρό μου», που μεταφράστηκε στα αγγλικά και ταξίδεψε διεθνώς, δείγμα της παγκόσμιας απήχησης της ελληνικής μουσικής.

1963: Πραγματοποιείται στη Βρετανία η Μεγάλη Ληστεία του Τρένου, όταν συμμορία 15 ατόμων επιτίθεται σε ταχυδρομικό τρένο και αποσπά λεία 2,6 εκατομμύρια λίρες. Η υπόθεση έμεινε στην ιστορία ως «Ληστεία του Αιώνα».

1967: Ιδρύεται η ASEAN, οργανισμός που ενώνει τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας με στόχο την πολιτική και οικονομική συνεργασία. Αποτελεί σήμερα έναν από τους πιο ισχυρούς περιφερειακούς οργανισμούς παγκοσμίως.

1968: Ο Ρίτσαρντ Νίξον εξασφαλίζει το χρίσμα του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος για τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, με αντιπρόεδρο τον Ελληνοαμερικανό Σπύρο Άγκνιου. Η υποψηφιότητά του θα οδηγήσει στην εκλογή και μετέπειτα στο σκάνδαλο Watergate.

1974: Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Νίξον ανακοινώνει σε τηλεοπτικό διάγγελμα την παραίτησή του, μετά τις αποκαλύψεις για το σκάνδαλο Watergate. Είναι ο πρώτος πρόεδρος στην ιστορία των ΗΠΑ που παραιτείται.

1989: Το διαστημικό λεωφορείο Columbia ξεκινά πενθήμερη μυστική στρατιωτική αποστολή, σε ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα κεφάλαια του προγράμματος των ΗΠΑ στον Ψυχρό Πόλεμο.

1990: Ο υπουργός Οικονομικών του ΠΑΣΟΚ Δημήτρης Τσοβόλας, κατηγορούμενος για απιστία, αφήνεται ελεύθερος χωρίς περιοριστικούς όρους, με ομόφωνη γνώμη ανακριτή και κατηγόρων. Η υπόθεση απασχόλησε έντονα τη δημόσια σφαίρα.

1990: Το Ιράκ προσαρτά το Κουβέιτ και οι ΗΠΑ απαντούν με αποστολή στρατευμάτων στη Σαουδική Αραβία. Αποτελεί την απαρχή του Α’ Πολέμου του Κόλπου, που θα σημαδέψει τη διεθνή γεωπολιτική σκηνή των 90s.

2008: Διεξάγεται η τελετή έναρξης των 29ων Ολυμπιακών Αγώνων στο Πεκίνο, με συμμετοχή 11.028 αθλητών από 204 χώρες. Η Ελλάδα συμμετέχει με 159 αθλητές, τιμώντας την ολυμπιακή της παράδοση.

Γεννήσεις

Θάνατοι

Εορτολόγιο

Μύρων, Τριαντάφυλλος, Τριανταφυλλιά

Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι

Παγκόσμια Ημέρα Oργασμού
Παγκόσμια Ημέρα Γάτας