Η 29η Ιουνίου του 1850 αποτελεί έναν από τους πιο καθοριστικούς σταθμούς στην ιστορία του νεότερου ελληνικού κράτους και της εκκλησιαστικής του ταυτότητας. Ήταν η μέρα που το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης, με Πατριάρχη τον Ανθιμο Δ’, προχώρησε στην επίσημη αναγνώριση του αυτοκέφαλου της Εκκλησίας της Ελλάδος, δηλαδή της ιδιότητας της εκκλησίας να διοικείται αυτόνομα, ανεξάρτητα από το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Η ανακήρυξη της εκκλησιαστικής ανεξαρτησίας είχε προηγηθεί ήδη από το 1833, όταν η Αντιβασιλεία του Όθωνα αποφάσισε μονομερώς να αποκόψει την ελλαδική Εκκλησία από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Το μέτρο θεωρήθηκε αναγκαίο από την πολιτική ηγεσία για την ενίσχυση της εθνικής κυριαρχίας και την απομάκρυνση των επιρροών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αλλά για πολλούς Έλληνες κληρικούς και πιστούς φάνηκε ως αντικανονικό και βίαιο.
Η εκκλησιαστική αυτή «μονομέρεια» προκάλεσε μια μακρά διαμάχη: το Πατριαρχείο δεν αναγνώριζε τη νομιμότητα της απόφασης, με συνέπεια οι ιεράρχες της Ελλάδας να λειτουργούν σε μια ιδιότυπη κατάσταση «εκκλησιαστικού κενού», χωρίς κανονική επικύρωση των πράξεών τους. Το χάσμα αυτό επέτεινε τη δυσπιστία μεταξύ Κωνσταντινούπολης και Αθήνας, αλλά και την αγωνία των πιστών που δεν ήθελαν να θεωρούνται «σχισματικοί».
Η πολυπόθητη λύση δόθηκε τελικά με τον Πατριαρχικό και Συνοδικό Τόμο της 29ης Ιουνίου 1850, ένα επίσημο έγγραφο που επικύρωνε το αυτοκέφαλο της Εκκλησίας της Ελλάδος υπό σαφείς όρους. Ο Τόμος όριζε ότι το νέο αυτοκέφαλο σώμα θα διατηρεί πνευματική ενότητα με το Πατριαρχείο, θα μνημονεύει το όνομά του στις ιερές ακολουθίες και θα σέβεται τις ιερές παραδόσεις της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Έτσι, εξισορροπήθηκαν οι επιδιώξεις του νεαρού ελληνικού κράτους με το κύρος του Πατριαρχείου και αποκαταστάθηκε η εκκλησιαστική κανονικότητα.
Η επίσημη αναγνώριση του αυτοκέφαλου είχε τεράστια σημασία καθώς:
- Εδραίωσε την εκκλησιαστική αυτονομία του νέου ελληνικού έθνους.
- Διασφάλισε την ενότητα του λαού με το Πατριαρχείο, αποτρέποντας ένα μόνιμο σχίσμα.
- Ενίσχυσε τον ρόλο της Εκκλησίας ως θεσμού ταυτότητας και συνοχής σε μια περίοδο που η Ελλάδα έβρισκε ακόμη τα βήματά της.
Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο
1850: Το Οικουμενικό Πατριαρχείο αναγνωρίζει το αυτοκέφαλο της Εκκλησίας της Ελλάδος, επισημοποιώντας μια εξέλιξη που είχε επιβληθεί το 1833 από τη Βαυαροκρατία και διαμόρφωσε την αυτονομία της ελληνικής εκκλησίας.

1874: Στην εφημερίδα «Καιροί», ο Χαρίλαος Τρικούπης δημοσιεύει το ιστορικό άρθρο «Τις πταίει», με το οποίο κατηγορεί τον βασιλιά Γεώργιο Α’ για την πολιτική αστάθεια και ζητά την εφαρμογή της Αρχής της Δεδηλωμένης, που μετέπειτα θα αλλάξει ριζικά τον κοινοβουλευτισμό στην Ελλάδα.
1913: Ολοκληρώνεται η Απελευθέρωση των Σερρών από τον ελληνικό στρατό κατά τον Β’ Βαλκανικό Πόλεμο, ενισχύοντας την ελληνική κυριαρχία στη Μακεδονία και σηματοδοτώντας το τέλος της βουλγαρικής κατοχής στην πόλη.

1931: Η εθνικιστική παραστρατιωτική οργάνωση Εθνική Ένωσις Ελλάς (ΕΕΕ) εξαπολύει πογκρόμ κατά των Εβραίων κατοίκων του συνοικισμού Κάμπελ στη Θεσσαλονίκη, έπειτα από ασήμαντη συμπλοκή με νεαρούς Έλληνες χριστιανούς. Η εφημερίδα «Μακεδονία», με συνεχή και υποκινητικά άρθρα, φανάτιζε την κοινή γνώμη, παρουσιάζοντας τους Εβραίους ως εχθρούς της κοινωνίας.
1949: Η Νότια Αφρική θεσπίζει το Απαρτχάιντ, ξεκινώντας επίσημα την πολιτική φυλετικού διαχωρισμού με πρώτο μέτρο την απαγόρευση των μικτών γάμων. Η εξέλιξη αυτή θα καθορίσει επί δεκαετίες τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων.


1958: Στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου στη Στοκχόλμη, η Βραζιλία θριαμβεύει επί της Σουηδίας με 5-2 και κατακτά τον πρώτο της τίτλο. Μεγάλος πρωταγωνιστής ο 17χρονος Πελέ, που σημειώνει δύο γκολ και μένει στην ιστορία ως το παιδί-θαύμα του παγκόσμιου ποδοσφαίρου.

1975: Ο Στίβεν Βόζνιακ, συνιδρυτής της Apple, ολοκληρώνει τη συναρμολόγηση και τη δοκιμή του πρώτου Apple I, προάγγελου της επανάστασης των προσωπικών υπολογιστών που θα αλλάξει τον κόσμο.
1986: Η Αργεντινή του Μαραντόνα κατακτά το 13ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου στο Μεξικό, επικρατώντας με 3-2 της Δυτικής Γερμανίας στο «Στάδιο Αζτέκα». Η πορεία της ομάδας εμπνέει εκατομμύρια φιλάθλους και καθιερώνει τον Μαραντόνα ως ζωντανό θρύλο.

1993: Η εταιρεία Telestet (μετέπειτα WIND, σήμερα NOVA) εγκαινιάζει τις πρώτες υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα, εγκαινιάζοντας μια νέα εποχή επικοινωνίας.
2002: Έκρηξη στα εκδοτήρια της Hellas Flying Dolphins στον Πειραιά τραυματίζει σοβαρά τον Σάββα Ξηρό. Η σύλληψή του οδηγεί στην εξάρθρωση της οργάνωσης 17 Νοέμβρη, που για 27 χρόνια είχε πραγματοποιήσει δολοφονίες, βομβιστικές επιθέσεις και ληστείες.
2011: Με 155 ψήφους εγκρίνεται στη Βουλή το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2012-2015. Κατά τη διάρκεια της ψηφοφορίας, σημειώνονται εκτεταμένα επεισόδια στο Σύνταγμα με διαδηλωτές κατά της λιτότητας. Η καταψήφιση από τον Παναγιώτη Κουρουμπλή οδηγεί στη διαγραφή του από το ΠΑΣΟΚ.
2020: Το Cirque du Soleil καταθέτει αίτηση πτώχευσης στον Καναδά και περικόπτει 3.500 θέσεις εργασίας.

2020: Το Ιράν εκδίδει ένταλμα σύλληψης κατά του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και ζητά τη συνδρομή της Ιντερπόλ, κατηγορώντας τον για φόνο και τρομοκρατία λόγω της δολοφονίας του Qasem Soleimani τον Ιανουάριο. Ο εισαγγελέας της Τεχεράνης Ali Alqasimehr περιλαμβάνει στο ένταλμα ακόμη 30 πρόσωπα, ενώ η Ιντερπόλ απορρίπτει το αίτημα ως πολιτικά υποκινούμενο.
Γεννήσεις

1886 – Ρομπέρ Σουμάν (Robert Schuman), Γάλλος πολιτικός, από τις ηγετικές μορφές της ευρωπαϊκής ενοποίησης και ένας από τους «πατέρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Ως υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, εισηγήθηκε τη «Διακήρυξη Σουμάν» το 1950, η οποία έθεσε τα θεμέλια για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα, προάγοντας την ειρήνη και τη συνεργασία στην Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

1900 – Αντουάν ντε Σεντ-Εξιπερί (Antoine de Saint-Exupéry), Γάλλος συγγραφέας και πιλότος, παγκοσμίως γνωστός για το εμβληματικό βιβλίο «Ο Μικρός Πρίγκιπας», ένα από τα πιο πολυμεταφρασμένα και αγαπημένα έργα παγκοσμίως. Συνδύασε τη λογοτεχνία με την αεροπορία, αντλώντας έμπνευση από τις εμπειρίες του ως πιλότος σε επικίνδυνες αποστολές. Αγνοείται από το 1944 κατά τη διάρκεια πολεμικής αποστολής.

1929 – Οριάνα Φαλάτσι (Oriana Fallaci), Ιταλίδα δημοσιογράφος, συγγραφέας και πολεμική ανταποκρίτρια, με παγκόσμια φήμη για τις αποκαλυπτικές συνεντεύξεις της με ηγέτες όπως ο Χομεϊνί, ο Κίσινγκερ και ο Αραφάτ. Ξεχώρισε για το αιχμηρό πολιτικό της ύφος, τη μαχητική της στάση και το θάρρος της στην κάλυψη εμπόλεμων ζωνών, αλλά και για τα προκλητικά της δοκίμια στα τελευταία χρόνια της ζωής της.

1941 – Γιάννης Πουλόπουλος, Έλληνας τραγουδιστής, από τις πιο αγαπημένες φωνές της χρυσής εποχής του ελληνικού λαϊκού και έντεχνου τραγουδιού. Συνεργάστηκε με κορυφαίους συνθέτες όπως ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Μάνος Λοΐζος και ο Σταύρος Ξαρχάκος, και γνώρισε τεράστια επιτυχία με τραγούδια που σημάδεψαν γενιές, όπως «Το φεγγάρι κάνει βόλτα» και «Θα πιω απόψε το φεγγάρι».

1981 – Νίνο, Έλληνας τραγουδιστής, που έγινε ευρύτερα γνωστός μέσα από το talent show Fame Story στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Ξεχώρισε για τη χαρακτηριστική φωνή και το ιδιαίτερο στυλ του, καθιερώθηκε στη σύγχρονη ελληνική ποπ σκηνή με επιτυχίες όπως «Πειράζει που σ’ αγαπάω» και «Θα πεθάνω αν λείπεις».
Θάνατοι

1907 – Κωνσταντίνος Βολανάκης, Έλληνας ζωγράφος, από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της ελληνικής ζωγραφικής του 19ου αιώνα και γνωστός ως «πατέρας της ελληνικής θαλασσογραφίας». Τα έργα του, με ναυμαχίες, λιμάνια και θαλασσινά τοπία, συνδυάζουν ακαδημαϊκή τεχνική με ρομαντική ατμόσφαιρα, αποτυπώνοντας την ιδιαίτερη σχέση των Ελλήνων με τη θάλασσα.

2003 – Κάθριν Χέπμπορν, Αμερικανίδα ηθοποιός, μία από τις κορυφαίες στην ιστορία του κινηματογράφου. Βραβεύτηκε με 4 Όσκαρ Α’ γυναικείου ρόλου – αριθμός ρεκόρ – για μια καριέρα που διήρκεσε πάνω από έξι δεκαετίες. Ξεχώρισε για την ανεξαρτησία, το πνεύμα και τις αξέχαστες ερμηνείες της σε ταινίες όπως «The Philadelphia Story», «Guess Who’s Coming to Dinner» και «The Lion in Winter».
Εορτολόγιο
Παύλος, Παυλίνα, Πέτρος, Πετρούλα
Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι
Διεθνής Ημέρα των Τροπικών
Παγκόσμια Εβδομάδα Αλλεργίας
Παγκόσμια Ημέρα Βιομηχανικού Σχεδιασμού
Παγκόσμια Ημέρα Σκληροδερμίας