Πριν από λίγες εβδομάδες, οι ειδικοί εξέδωσαν νέα προειδοποίηση για την κρίσιμη κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο πλανήτης μας. Επτά από τα εννέα «όρια του πλανήτη» έχουν ξεπεραστεί, είπαν και ζήτησαν επιτακτικά από τις κυβερνήσεις να ακούσουν την επιστήμη.
Ένα από αυτά τα -προ πολλού ξεπερασμένα- πλανητικά όρια είναι και η συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, η οποία ως επί το πλείστον οφείλεται στη συνεχιζόμενη χρήση ορυκτών καυσίμων. Για να μπορέσουν, ωστόσο, οι επιστήμονες να θέσουν ρεαλιστικούς στόχους μείωσης και να μπορούν να παρακολουθούν με σαφήνεια την πρόοδο για την επίτευξή τους, είναι απαραίτητη η συλλογή και ανάλυση αξιόπιστων δεδομένων αναφορικά με τις πηγές προέλευσης και την ποσότητα των αερίων θερμοκηπίου που εκπέμπονται ανά περιοχή του πλανήτη.
Σε αυτό το πεδίο, ο οργανισμός Climate TRACE (Climate Tracking Real-time Atmospheric Carbon Emissions) αναδεικνύεται σε ένα από τα πιο καινοτόμα εργαλεία παγκοσμίως.
Τι είναι το Climate TRACE
Το Climate TRACE είναι μια διεθνής συνεργασία επιστημόνων, τεχνολογικών φορέων και οργανισμών, που δημιουργήθηκε με στόχο να παρέχει ανεξάρτητη και ακριβή αποτύπωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε όλο τον πλανήτη.
Χρησιμοποιώντας πάνω από 300 δορυφόρους, 11.000 αισθητήρες και πολυάριθμες άλλες πηγές δεδομένων, και αξιοποιώντας τεχνολογίες όπως είναι η τεχνητή νοημοσύνη και η μηχανική μάθηση, η πλατφόρμα χαρτογραφεί τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου σε επίπεδο χώρας, κλάδου δραστηριότητας, ακόμη και μεμονωμένης εγκατάστασης. Το αποτέλεσμα είναι ένα πρωτοφανές ψηφιακό αρχείο, που το 2024 έφτασε να περιλαμβάνει περισσότερες από 660 εκατομμύρια εγκαταστάσεις / πηγές εκπομπών αερίων σε όλο τον κόσμο – από εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής και βιομηχανικές μονάδες, έως λιμάνια και αεροδρόμια.
Στον διαδραστικό χάρτη του οργανισμού, ο χρήστης μπορεί να βρει δεδομένα ανά περιοχή, κλάδο δραστηριότητας και τύπο αερίου (CO₂, μεθάνιο κ.ά.) για το έτος που τον ενδιαφέρει. Επιπλέον, μπορεί να παρακολουθήσει τον δείκτη GWP (Δυναμικό υπερθέρμανσης του πλανήτη) σε χρονικό ορίζοντα 20 ή 100 ετών.
Τι συμβαίνει στην Ελλάδα
Για το 2025 μέχρι και τον Ιούλιο, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην Ελλάδα έφτασαν τα 44,57 εκ. τόνους, από τους οποίους:
- 46,93% προήλθε από μεταφορές, συγκοινωνίες και οδική κυκλοφορία
- 21,41% από μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας
- 10,9% από τη βιομηχανία
- 9,81% από κατοικίες
- 8,3% από επεξεργασία ορυκτών καυσίμων
- 2,43% από τον κλάδο της γεωργίας
- 0,22% από εξόρυξη μεταλλευμάτων
Δείτε αναλυτικά τα αποτελέσματα για την Ελλάδα το 2025
Γιατί έχει σημασία
Η συμβολή του Climate TRACE είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς για πρώτη φορά προσφέρει ανεξάρτητη, παγκόσμια και διαφανή καταγραφή των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, χωρίς χρονικές καθυστερήσεις. Αυτό δίνει σε κυβερνήσεις, επιστήμονες αλλά και πολίτες τη δυνατότητα να γνωρίζουν ποιος ρυπαίνει, πού και πόσο.
Στην Ελλάδα, ο κλιματικός νόμος 4936/2022 προβλέπει:
- Μείωση κατά 55% των εκπομπών έως το 2030 (σε σχέση με το 1990)
- Κλιματική ουδετερότητα έως το 2050
Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2023, η Ελλάδα αντιπροσώπευε το 2,3% των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της ΕΕ και πέτυχε μείωση των καθαρών εκπομπών κατά 48,5% από το 2005 έως το 2023, ποσοστό υψηλότερο από τη μέση μείωση της ΕΕ κατά 30,5% την ίδια περίοδο.
